به گزارش همشهری آنلاین، در حالی قیمت دلار در ساعت 18:24 امروز در بازار و صرافی‌ها برابر 1408 تومان قیمت‌گذاری شد که نرخ دلار صبح امروز به 1392 تومان رسیده بود.
هر چند گفته می‌شود این افزایش قیمت‌ها معلول کمبود عرضه دلار به بازار است اما کارشناسان عامل اصلی اعوجاج و تلاطم‌های بازار ارز را افزایش شدید نقدینگی در ایران می‌دانند.
گفتنی است در حال حاضر روزانه حدود 200 میلیارد تومان و سالانه بین 70 تا 75 هزار میلیارد تومان به نقدینگی ایران اضافه می‌شود. همچنین میزان تجمعی نقدینگی ایران که تا پایان سال 83 برابر 67 میلیارد تومان بوده است ظرف 6 سال اخیر از 350 میلیارد تومان گذشته که مقایسه این آمارها خود سندی بر افزایش شدید نقدینگی در کشور است.
یک استاد دانشگاه: استفاده دولت از افزایش نرخ ارز به عنوان منبع درآمدی برای جبران کسری بودجه
بر اساس گزارشی در فارس یک احتمال دیگر هم وجود دارد و آن این است که دولت از محل افزایش نرخ ارز به عنوان یک منبع درآمدی برای جبران کسری بودجه استفاده کند. دولت بزرگترین و شاید یگانه بازیگر اصلی بازار ارز در ایران است و بقیه بازیگرها فرعی هستند لذا دولت می‌تواند بازار را اداره کند.
عباس شاکری استاد اقتصاد تاکید کرده است که دولت احتمالا از افزایش نرخ ارز برای کسری بودجه استفاده می‌کند.
این استاد دانشگاه در پاسخ به سؤالی در خصوص دخالت دولت در بازار ارز برای جبران کسری بودجه گفت: این احتمال وجود دارد و ممکن است دولت از این محل به عنوان یک منبع درآمدی برای جبران کسری بودجه استفاده کند.
منادی سفیدان: کسری بودجه 10 هزار میلیارد تومانی دولت قطعی است
علیرضا منادی سفیدان عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی هم در این زمینه مطلب جدیدی ارائه می‌کند که قرار دادن این سناریو در کنار اظهارات جعفر قادری عضو دیگر کمیسیون برنامه و بودجه مجلس بسیار قابل تامل است.
قادری تاکید کرده است که کسری بودجه 10 هزار میلیارد تومانی دولت به دلیل برداشت‌های غیرقانونی بابت هدفمندی یارانه‌ها قطعی است. دولت در حالی 17 هزار میلیارد تومان درآمد از این محل داشته که 27 هزار میلیارد تومان پرداختی به مردم و تولیدکنندگان داشته است.
قادری: دولت احتمالاً از گرانی ارز 15 هزار میلیارد تومان سود کرده است
یک روز پس از اظهارات قادری عضو دیگر کمیسیون برنامه و بودجه مجلس هم با اشاره به کسری بودجه دولت به مهر گفته است: دولت احتمالاً از گرانی ارز 15 هزار میلیارد تومان سود کرده است و قصد دارد کسری بودجه خود را از طریق سود ناشی از گرانی سکه و ارز تأمین کند.
علیرضا منادی سفیدان درباره کسری بودجه ناشی از اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها گفت: در سال گذشته دولت اعلام کرد که 54 هزار میلیارد تومان درآمد ناشی از هدفمند کردن یارانه‌ها را مطرح کرد که مجلس نیز آن را تصویب کرد.
این نماینده مجلس شورای اسلامی توضیح داد: گرانی ناگهانی و یک شب ارز باعث شده که دولت سود کند؛ ضمن این که دولت بیشترین ذخایر طلا را در اختیار دارد بنابراین دولت در این زمینه بیشتر از 15 هزار میلیارد تومان سود کرده است.
منادی سفیدان بیان کرد: به این ترتیب سود حاصل از گرانی سکه و ارز محل جبران کسری بودجه سال 90 است.
دلایل دانش جعفری برای افزایش نرخ ارز
داوود دانش جعفری نیز در نشستی با اشاره به افزایش نرخ ارز در چند ماه اخیر اظهار داشت: عوامل متعددی در نرخ ارز متأثر است و یکی از آنها تراز صادرات و واردات است.
وی افزود: در سال گذشته حدود ۶۰ میلیارد دلار کالا و ۲۰ میلیارد دلار خدمات به کشور وارد شده و از طرفی دیگر با احتساب صادرات 2.3 میلیون بشکه با نرخ ۱۰۲ دلار در هر بشکه حدود ۸۰ میلیارد دلار درآمد نفتی به دست آمده است.
دانش جعفری تصریح کرد: حدود ۲۰ میلیارد دلار کالا و ۱۰ میلیارد دلار صادرات خدمات صادر شده که در مجموع درآمد ارزی کشور ۱۱۰ میلیارد دلار می‌رسد.
وی ادامه داد: بنابراین عرضه ارز از تقاضا بیشتر است و باید قیمت ارز کاهنده باشد، اما به چند دلیل نرخ ارز افزایش یافته است.
این استاد دانشگاه با اشاره به افزایش سفته‌بازی در بازار ارز گفت: با توجه به وجود چندین نرخ برای ارز مابه‌التفاوت نرخ ارز فروخته شده توسط بانک مرکزی و نرخ بازار برای سفته‌بازی و ورود نقدینگی به این بخش افزایش می‌یابد.
دانش جعفری با بیان اینکه نرخ ارز در بازارهای مختلف تحت تأثیر بازار خیابان فردوسی قرار می‌گیرد، گفت: در زمانی که نرخ ارز در خیابان فردوسی افزایش یابد، قاعدتا باید به بازارهای ارز سایر کشور تسری یابد، در حالی که تنها ۵ درصد از ارز مورد نیاز در بازار فردوسی خرید و فروش می‌شود، این اثر دیده نمی شود.
وی افزود: یکی از تأثیرات افزایش و نوسان نرخ ارز کاهش حساب سرمایه کشور است، به این معنی که پرداخت‌ها و دریافت‌ها در اقتصاد ایران منفی می‌شود به گونه ای که در حال حاضر این حساب منفی ۱۴ میلیارد دلار است.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: یکی دیگر از تأثیرات این نوسان‌ها چند نرخی شدن بازار بر روی صادرات غیر نفتی است و در مقاطع مختلف فعال اقتصادی سعی می‌کند کالا را در خارج نگه دارد.
بر اساس گزارش فارس، دانش جعفری با اشاره به واردات ۲۹ میلیارد دلاری در ۶ ماه اول سال‌جاری اظهار کرد: این حجم از تقاضای ارز در حالی است که بانک مرکزی در این مورد ۴۳ میلیارد دلار ارز فروخته است و در صورتی که واردات خدمات را به آن اضافه کنیم، باز هم ارز فروخته شده کمتر از نیاز است.
وی در تأکید کرد: همه این نوسانات ارزی در شرایطی است که اقتصاد ایران نسبت به سال گذشته تغییری نداشته و اتفاق خاصی نیفتاده است.