اتوبان یکی از محبوبترین "فرزندان" آلمانیهاست، همانطور که خودرو در آلمان جایگاه ویژهای دارد. برخی از زنان آلمانی گاهی به طنز میگویند که همسرانشان اتومبیل خود را از فرزندان خانواده بیشتر دوست دارند.
در آلمان "هنوز" محدودیت سرعت وجود ندارد و وسوسه اتومبیلرانی با سرعت زیاد در اتوبانهای پهن جنوب این کشور هر سال بسیاری از علاقهمندان این عرصه را مهمان آلمان میکند.
اما ایده ساخت اتوبان برای نخستین بار از کجا آمد و چه کسی به این فکر جامه عمل پوشاند؟
به گزارش دویچهوله، برداشت غالب در آلمان این است که ایده ساخت اتوبان و بهرهبرداری از نخستین اتوبان متعلق به نازیهاست. این باور عمومی وجود دارد که ساخت اتوبان بخشی از برنامه کارآفرینی گسترده رژیم هیتلر بود. گروهی هم گسترش شبکه بزرگراهی در این کشور را در راستای ایجاد شبکه ارتباطی منسجم و سریع برای چرخش چرخهای ماشین جنگ نازیها میدانند.
ناسیونالسوسیالیستها ایده ساخت اتوبان را متعلق به شخص "پیشوا" (آدولف هیتلر) و اجرای آن را هم پس از به قدرت رسیدن رژیم او میدانند. فیلمهای تاریخی بسیاری از سالهای ۱۹۳۵ تا ۱۹۳۷ وجود دارند که در آن هیتلر اتوبانهای مختلف را یکی پس از دیگری افتتاح میکند.
بنا بر ادعای ماشین تبلیغاتی عظیم نازیها، هیتلر ایده ساخت اتوبان را در سال ۱۹۲۳ مطرح کرده است. آنها حتی واژه "Autobahn" را هم ابداء خود میدانند. ("Auto" به معنای خودرو و "Bahn" به معنای مدار و مسیر است).
بررسی روزنامههای قدیم سیل عظیمی از مقالهها و مطالب را نشان میدهد که برای جا انداختن این ادعا توسط دستگاه تبلیغاتی رایش سوم منتشر میشدهاند.
در فیلمهای تبلیغاتی این دوره از حاشیه اتوبانها بهعنوان محل استراحت و گردش مردم یاد میشود. تصاویر بر جای مانده همچنین شهروندانی را نشان میدهند که برای ادای احترام به "پیشوا" یا گرفتن عکس یادگاری به کنار اتوبان آمدهاند.
این تبلیغات حتی به دنیای کودکان هم راه یافتند. در بحبوحه جنگ جهانی دوم که آلمان در جبهههای مختلف میجنگید، خرابیها و دستاندازهای اتوبانهای آلمان به موضوع ساخت بازی برای کودکان تبدیل شده بودند.
یک دروغ تاریخی
بررسیهای بیشتر اما خلاف ادعای نازیها را اثبات میکنند. رد پای نخستین خیابانهایی که میشد با سرعت زیاد در آنها راند،
در متون مربوط به دهه ۱۹۲۰ میلادی دیده میشود. این مسیرها اما عمومی نبودند.
آلمانیها در واقع در سال ۱۹۲۹ و اندکی پیش از آغاز بحران مالی جهانی شروع به ساختن جادهای به ابعاد اتوبانهای کنونی بین شهرهای کلن و بن کردند. این مسیر عمومی که ششم اوت ۱۹۳۲ افتتاح میشود، نه تنها نخستین اتوبان در آلمان که اولین اتوبان در جهان به حساب میآید.
ناسیونال-سوسیالیستها حدود ۵ سال پس از این تاریخ به قدرت رسیدند.
نخستین کسی که ایده ساخت یک اتوبان را مطرح و عملی کرد هم کُنراد آدنائر بود؛ شهردار کلن و از مخالفین سرسخت نازیها که پس از سقوط رژیم هیتلر، بهعنوان نخستین صدراعظم آلمان غربی سوگند یاد کرد.
واژه اتوبان هم برای نخستین بار در سال ۱۹۳۲ (یعنی پیش از قدرتگیری نازیها) در نشریه بنیاد "HaFRaBa" آمده است. وظیفه این بنیاد مقدمهچینی برای ساخت مسیری از هامبورگ (Ha) به بازل سوئیس (Ba) بود؛ مسیری که از فرانکفورت (Fra) میگذشت.
ماشین تبلیغاتی آلمان نازی تمام تلاش خود را برای مصادرهکردن این بخش از تاریخ به کار بست. تلاش ناسیونال-سوسیالیستها البته تا حد زیادی هم نتیجه داد، زیرا پس از نزدیک به ۶۷ سال پس از سقوط رژیم هیتلر، هنوز هم کسانی هستند که آدولف هیتلر و رژیم دیکتاتوری او را مبتکر ساخت اتوبان میدانند.