سعید مروتی: سی‌امین جشنواره فیلم فجر زیر سایه برگزاری شهرآورد بزرگ تهران آغاز شد؛ چنان‌که در نخستین روز نمایش فیلم‌ها در برج میلاد، کاخ جشنواره به‌مدت 2ساعت به شعبه‌ای از استادیوم آزادی بدل شد و بازتاب پیروزی دراماتیک پرسپولیس بر استقلال آنقدر گسترده بود که پنجشنبه‌شب برنامه سینمایی «هفت» هم از تأثیراتش بی‌نصیب نماند.

برای کسانی که تعلق‌خاطری به رنگ قرمز دارند، جشنواره‌ای که فیلم‌های روز نخستش ناامیدکننده بودند شروع خوبی را رقم زد؛ جشنواره‌ای که در مراسم افتتاحیه‌اش فرش قرمز پهن شد (و کسی به‌خاطر نیاورد که همین مسئولان سینمایی چندی پیش برگزاری این مراسم را برای فیلم‌های سینمایی به‌علت غربی‌بودن منع کردند.) طراحی غلط صحنه‌اش باعث شد داوود رشیدی در مراسم بزرگداشتش با خوش‌شانسی از سانحه‌ای هولناک بگریزد. رونمایی از چند فیلم بخش مسابقه سینمای ایران هم نشان داد که اگر مشت نمونه خروار باشد، در جشنواره امسال هم معجزه‌ای رخ نداده است و سینمای ایران همچنان استعداد غریبی برای هدر دادن ایده‌های جذاب دارد؛ بهتر است بگوییم ایده‌های دوخطی جذاب که نه در مرحله نگارش فیلمنامه درست پرورش یافته‌اند و نه در مرحله اجرا از خلاقیت و ذوق سینمایی‌اش نشانی بوده است.

به همین دلیل «تلفن همراه رئیس‌جمهور» تنها، نان سوژه جذابش را می‌خورد و در پرداخت تصویری جز اینکه علیرضا زرین‌دست کوشیده با قاب‌های شکیل، جلوی پرداخت تلویزیونی اثر را بگیرد، به‌ندرت می‌توان به نقطه روشنی برخورد. بررسی مشکلات و معضلات یک زوج روزنامه‌نگار در فیلم «یک سطر واقعیت» چیزی فراتر از کوشش برای تکرار مفاهیم و سینمای مجید مجیدی در «خدا نزدیک است» و بلندپروازی خام‌دستانه و ساده‌انگارانه «یک وجب از آسمان» به‌همراه ندارد تا علی وزیریان در سومین ساخته بلند سینمایی‌اش همچنان کارگردانی ناکام و ناموفق باشد.

در مورد «سلام بر فرشتگان» هم وقتی این نکته را درنظر بگیریم که این فیلم فاتح اصلی جشنواره اصفهان بوده، بهتر می‌توان به عمق بحرانی که سینمای کودک و نوجوان به آن دچار شده پی ‌برد. هرچند فرزاد اژدری کارگردان جوان سلام بر فرشتگان کوشیده تا فانتزی باورپذیری خلق کند ولی نیت خوب او در اجرا چندان قانع‌کننده از کار درنیامده است.

مغبون شدن، حسی است که روز اول جشنواره نخستین تماشاگران فیلم‌های سه‌بعدی تجربه‌اش کردند. نخستین فیلم سه‌بعدی جشنواره فجر از میانه‌ها به‌دلیل مشکلات فنی قطع شد؛ ضمن اینکه به‌جای نسخه 35 میلی‌متری، نسخه دی‌وی‌دی به نمایش درآمد تا مشخص شود در این زمینه هنوز راه درازی درپیش داریم.


اگر بخواهیم به نیمه پر لیوان در روزهای اول جشنواره بپردازیم باید به نظم تحسین‌برانگیز نمایش فیلم‌ها اشاره کنیم. آخرین باری که جشنواره فجر، بدون تغییر در جدول نمایش فیلم‌هایش برگزار شد را کسی به یاد نمی‌آورد و این بر اهمیت و ارزش کار محمد خزاعی می‌افزاید.

دیگر حادثه مهم 2 روز اول جشنواره کیفیت متفاوت و غافلگیرکننده «پذیرایی ساده» ساخته مانی حقیقی بود. حقیقی در تداوم مسیر «کارگران مشغول کارند» نشان می‌دهد که در این فاصله کارگردانی مسلط‌تر شده و از وجود امیررضا کوهستانی در نگارش دیالوگ‌هایی روان و نزدیک به زندگی بهره‌ای وافر برده است.