تاریخ انتشار: ۹ مرداد ۱۳۸۵ - ۱۶:۲۶

سمیه شرافتی: تقریباً 20 درصد کشور تحت پوشش خط 115 اورژانس کشور نیست و شرکت مخابرات هنوز خط تلفن اورژانس را در بسیاری از شهرهای کوچک فعال نکرده است.

فرزاد پناهی، رئیس مرکز حوادث و فوریت های پزشکی کشور در این باره گفت: مشکلات ارتباطاتی و مخابراتی اورژانس کشور یکی از چالش های مهم این سازمان است و متأسفانه شرکت مخابرات کشور شماره تلفن 115 را هنوز در سراسر کشور فعال نکرده است و تعداد زیادی از شهرهای کوچک و مناطق روستایی هنوز امکان گرفتن شماره 115 و برقراری ارتباط با اورژانس کشور را ندارند.

علاوه بر آن سیستم ارتباطات بی سیم اورژانس کشور نیز نقاط کور بسیاری دارد و مطابق با استانداردهای روز نیست و در بسیاری از مواقع مراکز اورژانس نمی توانند با آمبولانس ها ارتباط برقرار کنند.همچنین اورژانس کشور هنوز نقشه GPS حوادث کشور را در اختیار ندارد و نمی توان با این مشکل فهمید که در واقع چه نوع حوادثی در کجا فراوانی بیشتری دارد تا براساس آن امکانات و تجهیزات اورژانس کشور را بتوان تکمیل کرد.

بودجه اورژانس کشور در سال آینده در مجموع حدود 70 درصد رشد دارد که البته در زمینه اعتبارات تملک دارایی و به خصوص اعتبارات مورد نیاز اورژانس تهران که حدود 25 درصد کل خدمات فوریت های پزشکی کشور را انجام می دهد هنوز با مشکلات زیادی مواجه هستیم.

80 درصد اورژانس های پیش بیمارستانی توسط خود مردم انجام می شود، در حالی که مرکز اورژانس 115 کشور تنها 20 درصد این خدمات را ارائه می کند.مرکز اورژانس کشور ما با مشکلات زیادی روبه رو است و همین مشکلات باعث شده امکانات این مرکز بسیار عقب مانده تر از آنچه باشد که نیاز کشور است. همین امر باعث شده مردم اعتقاد کافی به خدمات اورژانس نداشته باشند.

این در حالی است که کشور ما حدود یک درصد جمعیت دنیا را دارد، ولی سالانه حدود 25 هزار نفر مرگ ومیر ناشی از حوادث ترافیکی در کشور داریم که این میزان 5/2 برابر متوسط جهانی است. به طور کلی در حوادث ترافیکی حدود 35 درصد مجروحان ترافیکی را اورژانس منتقل می کند که این میزان در بهترین نقاط دنیا به 80 درصد می رسد.

کیفیت پایین خدمات اورژانس کشور، فرسودگی ناوگان اورژانس، کمبود آمبولانس و قدیمی بودن آمبولانس های موجود و نیز تعداد کم پایگاه های اورژانس کشور از یک سو و عدم آگاهی مردم از سرویس دهی اورژانس؛ همگی وضعیتی را به وجود آورده که بسیاری ترجیح می دهند در موارد لزوم خودشان وارد عمل شوند و بیمارشان را به بیمارستان برسانند.

در حال حاضر نیز 85 درصد اورژانس بیمارستان های کشور اورژانس هایی غیراستاندارد هستند.

دکترپیروی،  رئیس اورژانس 115 تهران در مورد عدم آگاهی مردم از خدمات اورژانس می گوید: مهمترین مسئله بهداشت و درمان در حال حاضر پیشگیری است؛ هم به دلیل ارزان تر بودن و هم به دلیل قابل جبران بودن. در مورد اورژانس نیز چه در مورد بیماری ها و چه حوادث امر پیشگیری بسیار مهم است و این امر تنها با فرهنگ سازی امکان پذیر خواهد شد. مسلماً ارائه اطلاعات کافی به مردم و عمق سازی دو مسئله پیشگیری و آموزش در سطح همگانی می تواند بسیار موثر باشد. چون هنگام حادثه اولین کسانی که خود را به آن محل می رسانند خود مردم هستند و اگر آموزش کافی در زمینه امدادرسانی و احیا دیده باشند بهترین اقدامات را در لحظات اول حادثه انجام می دهند.

با این همه کمبود یک سری از مکانیسم های ساختاری از جمله وسایل نقلیه در شهری مثل تهران که نسبت به جمعیت رو به افزایش آن حدود یک دهم استانداردهای موجود است باعث شده نهادی مثل اورژانس نسبت به نهادهای دیگر با بحران امکانات مواجه باشد.

پیروی در این باره می گوید: مأموریت های ارگانی مثل اورژانس در مقایسه با ارگان های دیگر بسیار زیاد است. این ارگان روزانه 700 الی 800 مأموریت انجام می دهد؛ آن هم با وجود 88 خودروی اورژانس. امکانات اورژانس نسبت به نهادهایی مثل آتش نشانی که در طول روز 40 تا 50 مأموریت انجام می دهند بسیار کم است و به نظر می رسد ما با نرم های دنیا فاصله زیادی داریم.

این در حالی است که مأموریت های اورژانس طی 8 ماه گذشته از 500 مأموریت به 800 مأموریت رسیده است.

سرعت پاسخ دهی چقدر است؟

سرعت پاسخ دهی اورژانس به تلفن هایی که به 115 می شود کمتر از یک دقیقه است و از زمان صدور دستور به واحد اورژانس تا زمان رسیدن بالای سر مصدوم در جاده ها حدود 25 دقیقه و در شهرهای بزرگ حدود 10 دقیقه است، ولی در تهران با وجود ترافیک بسیار شدید، این میزان به 15 دقیقه هم می رسد.

پیروی ضمن اشاره به این که میزان رسیدن اورژانس به مددجو باید در حدود 8 دقیقه باشد ادامه داد: چیزی که باعث می شود ترافیک تهران گریبانگیر اورژانس نیز بشود به عدم تناسب نیروی انسانی و تجهیزات لازم و مهم تر از آن عدم آشنایی مردم با نوع خدمات برمی گردد.

وی با اشاره به این که برای حل مشکلات اورژانس دولت و وزارت بهداشت باید عزم جدی داشته باشند، گفت: به نظر می رسد بحث افزایش بودجه ها در اورژانس، افزایش و بازسازی ناوگان امدادرسانی، تربیت نیروی انسانی و متخصص در دانشکده های اورژانس باید در رأس برنامه ها قرار گیرند؛ ضمن این که باید به این نیروهای متخصص آموزش ضمن خدمت داده شود.

چندی پیش، نماینده کمیسیون بهداشت مجلس ضمن اعلام پذیرش دانشجو در رشته طب اورژانس گفت: پذیرش دانشجو در این رشته 40 برابر می شود و قرار است برای تقویت اورژانس کشور پذیرش دانشجوی طب اورژانس را از 40 نفر در گذشته به 1600 نفر در سال افزایش دهد.

اعلام این خبر در حالی است که تنها حدود 20 درصد از آمبولانس های کشور پزشک دارند و تقریباً 80 درصد آمبولانس ها فقط دارای یک پرستار یا کاردان بیهوشی به عنوان تکنیسین پزشکی هستند و این ضرورت تربیت نیروی انسانی متخصص در این بخش را بیشتر نمایان می سازد.

با وجود مشکلاتی که در اورژانس وجود دارد و تنها گوشه ای از آنها ذکر شد، دانستن این نکته ضروری به نظر می رسد که مراجعه به اورژانس ممکن است تنها یک بار در زندگی رخ دهد ولی همان یک بار معلوم می کند که زندگی انسان ادامه پیدا می کند یا نه.

به هر حال در حوادث اورژانسی آسیب هایی متوجه انسان می شود که اگر به آنها به سرعت رسیدگی نشود فرد را یک عمر گریبانگیر خود می کند. حمل و نقل یک بیمار با بی احتیاطی، تکان دادن یک بیمار قلبی در حالی که اصلاً نباید جابه جا شود و وارد آوردن فشار به قلبی که به سختی کار می کند و... نیز از جمله مسائلی هستند که لزوم توجه به امکانات و نیروی انسانی متخصص و اهمیت فرهنگ سازی خدمات اورژانس را نشان می دهند