به گزارش ایرنا، رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه این سخنان را پنجشنبه شب در گفتگوی ویژه خبری با شبکه دوم سیما عنوان کرد.
براساس این گزارش، وی در این گفت وگو ضمن بررسی موضوع سوریه، عراق و برنامه های صلح آمیز هسته ای ایران، به بررسی شرایط کنونی منطقه خاورمیانه پرداخت.
رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه در پاسخ به اینکه سه روز پیش با اوباما رئیس جمهور آمریکا در سئول پایتخت کره جنوبی دیدار داشته و آیا این اراده را در وی برای حل مشکل مربوط به فعالیت های هسته ای ایران که به عنوان یک حق از جانب مردم ایران دنبال می شود؛ دیده است، گفت: در این دیدار در خصوص روابط دوجانبه با باراک اوباما گفتگو کردیم و در واقع بحث خاورمیانه و سوریه نیز مطرح شد. پس از موضوع سوریه در مورد تحولات عراق و موضوع ایران به گفتگو نشستیم و به مسئله ایران درباره ساخت نیروگاه هسته ای جدید ایران پرداختیم.
وی در ادامه افزود: ما پیشنهادی مبنی بر اینکه این نیروگاه را در استانبول بسازند، داشتیم که آقای صالحی در این باره پیشنهادی مطرح کردند و ما نیز نظرات خود را منتقل کردیم و جواب مثبت آمریکا و اروپا را خواستار شدیم.
همچنین آقای صالحی جواب مثبت خود را منوط به موافقت و جواب مثبت آقای جلیلی دانسته که اگر وی موافقت کند، مذاکرات در استانبول برگزار خواهد شد.
نخست وزیر ترکیه در پاسخ به سوالی مبنی براینکه دو سال قبل به عنوان نخست وزیر ترکیه و لولا داسیلوا به عنوان رئیس جمهور وقت برزیل تلاش زیادی کردند تا بیانیه تهران برای تأمین سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران مبادله شود؛ اما علی رغم اینکه اوباما پیش از برگزاری این نشست توافق کرده بود اما بعد از آن خلف وعده کرد آیا درجریان گفتگوهای دو جانبه بازگو کرد چرا در ابتدا موافقت داشته و بعدا مخالفت کرد؟، اذعان داشت: این مسئله مورد بحث قرار نگرفت و فقط موضوعی که به آن اشاره دارم این است که تمام برادران ایرانی ما بدانند که در نشست امنیت هسته ای به چند کشور به جز ایران و کره شمالی اشاره شد که اوباما هم وارد بحث نشد.
در اینجا بحث اصلی که به آن تکیه شد درباره تروریسم هسته ای و همچنین ترور نظامی هسته ای بود که به صورت مشترک مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفت.
وی تصریح کرد: درباره بحث صلح آمیز هسته ای ایران نیز باید بگویم، این حق طبیعی هر کشوری است و وقتی که کشوری به آن دست پیدا می کند، کسی نمی تواند مانع آن شود. ضمن آنکه هم اکنون در جهان 40 کشور وجود دارند که همه آنها از نیروگاه هسته ای انرژی تولید می کنند.
اما در جریان فوکوشیما و اتفاق روسیه باید اشاره کنم که مسئله بزرگی در برابر ما قرار دارد.
اردوغان ادامه داد: اکنون بحث هسته ای که پیشرفت داشته در خصوص انرژی های فسیلی است که در این جهت تلاش و تحقیقاتی صورت گرفته که دوستداران محیط زیست در خصوص فعالیت انرژی ها با آن سروکار دارند. ما انرژی را نمی توانیم تنها با انرژی فسیلی و زیست انرژی ها تأمین کنیم، بلکه باید استفاده از انرژی های طبیعی تنوع داشته باشد.
وی گفت: استفاده از نیروی انرژی هسته ای به منظور تأمین انرژی مصرفی امری لازم است و در این باره نیز تلاش هایی صورت خواهد گرفت.
نخست وزیر ترکیه در خصوص موضوع تروریسم هسته ای که در سئول مطرح شد و اینکه آیا این موضوع که درسه ماه گذشته 6 دانشمند هسته ای ایران ترور شدند و برای جلوگیری از ترور دانشمندان هسته ای خاطرنشان کرد: در نشست سئول درباره چارچوب و اصول نیز بحث شد اما به مسئله کشور خاصی نپرداختیم و به بایدها و نبایدها اشاره داشته و بیانیه پایانی هم با موضوع تروریسم هسته ای به صورت گسترده مورد توجه قرار گرفت.
اردوغان در بخش دیگری از سخنان خود، موضع خود در قبال بیانیه کوفی عنان که به صورت 6 ماده ای درباره تحولات سوریه مطرح شده بود و آن را پذیرفته است را اینگونه مطرح کرد: سوریه تاکنون مسائل زیادی را قبول کرده اما تاکنون 17هزار نفر از سوریه به ترکیه پناهنده شده اند که در اردوگاه های ترکیه جای گرفته اند و طی دیداری که با پادشاه اردن داشتم در حدود 90 هزار پناهنده نیز به آنجا مراجعه کرده اند.
وی در ادامه گفت: ما علاوه بر داشتن هزاران کیلومتر مرز با سوریه، روابط اجتماعی و مردمی نیز داریم. پناهندگان برای خارج شدن از سوریه تلاش می کنند که در این باره روابط دیپلماتیک برقرار است.
وی اذعان داشت: سوریه باید به دموکراسی و اراده ملت پاسخگو باشد و خواسته مردم نیز رای گیری است.
وی همچنین خاطر نشان کرد: ایران و ترکیه هم باید به طور مشترک در این باره همکاری داشته و به یکدیگر کمک کنند.
اردوغان اظهار داشت: با بشار اسد در حلب گردهم آمدیم و بحث های طولانی داشتیم و از وی خواستیم گام هایی را بردارد.
وی یادآور شد: درباره روند عادی همانگونه که اشاره کردم باید به اراده ملت احترام قائل شد و رأی گیری با هدف اعتماد سازی برای مردم انجام پذیرد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به گزارش البرادعی دبیرکل پیشین آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر وجود 250 کلاهک هسته ای رژیم صهیونیستی و اینکه آیا برای خالی شدن کلاهک هسته ای طرح همکاری بین کشورهای اسلامی وجود دارد که این کشور مجبور شود دست از سلاح هسته ای بردارد، اظهار داشت: معتقد نیستم که این تعداد کلاهک هسته ای در اسرائیل باشد اما می دانم که کلاهک هسته ای در اسرائیل وجود دارد اما این تعداد نیست و مهم این است که اسرائیل کلاهک هسته ای دارد و در برابر این مسئله من شخصا جدی ترین مبارزه را داشتم و دراین باره با آمریکا، روسیه و غرب دیدار و گفتگو کردم.
وی همچنین خاطرنشان کرد: وقتی بحث مسئله هسته ای ایران مطرح شد بازگو کردم که اگر چنین مسئله ای وجود دارد چرا در برابر اسرائیل چنین حساسیتی ندارید. چرا که روابط غرب با اسرائیل متراکم تر است.
اردوغان در ادامه گفت: حقوق بین الملل دراین خصوص عملکرد خاصی ندارد و می دانید که یکی از هموطنان من در آبهای بین المللی توسط نظامیان اسرائیل شهید شد؛ اما غرب به صورت جدی به این مسئله نپرداخته و همچنان دوگانه عمل می کند.
وی با بیان اینکه به باراک اوباما هم در این خصوص تذکر داده ام، بیان داشت: این شهید هموطن ترکیه ای، یک تبعه آمریکایی است چرا از حقوق آن دفاعی نشد و وظیفه شما دفاع از یک تبعه آمریکایی است اما وی جوابی نداد و اگر جواب می داد چه می شد؟
اردوغان همچنین گفت: حقوق یک مسئله مترادف با قدرت است اگر حقوق درجای خود عمل نکند، نمی شود از عدالت حرف زد و این مسئله مهم باید حل شود.
وی با اشاره به فرموده آیت الله خامنه ای (مدظله العالی) رهبر معظم انقلاب اسلامی که می فرمایند: ما در پی سلاح هسته ای نیستیم بلکه به دنبال استفاده از مسالمت آمیز از انرژی هسته ای هستیم، گفت: این مسئله را با اوباما بازگو کرده و گفتم من در برابر این حرف موضع دیگری ندارم وآنها از انرژی هسته ای به صورت صلح آمیز استفاده می کنند که نمی توانیم موضع دیگری داشته باشیم.
نخست وزیر ترکیه در ادامه عنوان کرد: مسلما غنی سازی اورانیوم در دو کشور ترکیه و برزیل را در چارچوب قوانین مطرح کردیم و آرزو داریم اگر مذاکراتی در استانبول صورت گیرد این مسائل در آنجا مطرح شود.
اردوغان در پاسخ به این سئوال که یک یا دو سال پیش تعدادی از اتباع ترکیه برای شکسته شدن حصر غزه شهید شدند و بیش از یک سال است که مبارک سرنگون شده چرا هنوز غزه از سوی دولت مصر در محاصره است، اذعان داشت: برقراری صلح به رفتار اسرائیل برمی گردد و ما مطمئنیم که این مسئله حل خواهد شد و کسانی که در پی صلح بین اسرائیل و ترکیه هستند باید به سه شرط توجه کنند: 'عذرخواهی از ترکیه، پرداخت غرامت به خانواده شهدا و پایان دادن به تحریم فلسطین'. تا زمانی که این سه شرط برآورده نشود روابط ترکیه و اسرائیل عادی نخواهد شد.
وی در پاسخ به اینکه سامانه موشکی در چارچوب ناتو در ترکیه استقرار دارد و ظاهرا هدف آن روسیه و ایران است، آیا تضمینی وجود دارد که اطلاعات دریافتی از این سامانه در اختیار رژیم صهیونیستی قرار نگیرد، تأکید کرد: این یک سیستم راداری و دفاعی است و در اینجا حمله موشکی در کار نیست.
وی در ادامه گفت: این سیستم راداری اولین بار نیست که راه اندازی می شود و در گذشته نیز وجود داشته اما به دلایلی برچیده شد و ساخت دوباره آن در چارچوب ناتو است و این موضوعی کاملا مشخص است؛ بنابر این دوستان ایرانی نباید به چشم تهدید به آن نگاه کنند.
اردوغان بیان داشت: در این سیستم موشکی تهاجم مطرح نیست، بلکه صرفا اطلاعاتی است و اطلاعات آن به غیر از کشورهای عضو ناتو به کشورهای دیگر ارائه نخواهد شد و اگر از درز اطلاعات مطلع شویم بلافاصله این سیستم را متوقف خواهیم کرد.
وی خاطرنشان کرد: به پیشنهادهای غرب بله نگفته ایم و فعالیت های آنها با رضایت ارتش و وزارت امور خارجه ترکیه انجام شده است.
اردوغان در پایان گفت: از همه برادران ایرانی خود از طرف ملت ترکیه تشکر می کنم و اتحاد و انسجام ما ادامه خواهد داشت و نوروز ما برای صلح است.