شاید برخی از کسانی که در آخرین روزکاری سال90 به وزارت ارشاد آمده بودند تا هدیه 300هزارتومانی اختصاص داده شده به سینماگران را دریافت کنند، نیاز مادی به این مبلغ نداشتند ولی در خانواده بزرگ سینما، آدم‌های زیادی را می‌توان سراغ گرفت که صورتشان را با سیلی سرخ نگاه داشته‌اند؛ کسانی که همان مبلغ اهدایی ریاست جمهوری به اهالی سینما نیز برایشان غنیمت بود و شاید گرهی از کارشان باز می‌کرد.
اما سوال اینجاست که با چنین راه‌حل‌های مقطعی و مناسبتی چقدر می‌توان به هنرمندان نیازمند یاری رساند؟ فلان دستیار فیلمبردار قدیمی سینما که سال‌هاست در بستر بیماری است و چرخ زندگی‌اش به سختی می‌‌چرخد اگر تا سال گذشته احیانا دلش به مقرری محدود گرم بود، حالا باید چه کند؟
انتقاد وارد به مدیریت خانه سینما، کم اعتنایی به این قشر از سینماگران بود ولی نفس وجود جامعه اصناف سینمایی کشور، لااقل به این کار می‌آمد که آب باریکه‌ای هرچند محدود را در اختیار نیازمندان قراردهد که البته این اتفاق در چند سال اخیر کمتر رخ می‌داد چون دیگر بودجه‌ای وجود نداشت و آنچه هم بود ازسوی اسپانسرها خرج مراسم سینمایی می‌شد. امروز که جایی برای جمع شدن اهالی سینما وجود ندارد، دولت وعده تشکیل کمیته ساماندهی امور صنفی را داده که هنوز این کمیته، راهبردی عملی و خروجی قابل‌ذکری نداشته است.
فکری برای بازنشستگی هنرمندان نشده بود
کمیته ساماندهی صنوف سینمایی به تازگی اعلام کرده که برای ثبت قانونی اصناف سینمایی اقدامات خود را آغاز کرده است. رئیس انجمن مدیران تولید درباره وضعیت این تشکل صنفی پس از انحلال خانه سینما گفت: صنف مدیران تولید اکنون با انگیزه بیشتری در حال فعالیت است و ما روند ثبت قانونی صنف را آغاز کرده‌ایم. مسعود اطیابی که خود یکی از اعضای کمیته ساماندهی صنوف سینمایی است، اظهار کرد: به‌نظرم همه صنوف باید هرچه سریع‌تر اساسنامه، تعداد اعضا، نحوه انتخابات و عضوگیری خود را مشخص کنند تا تمام این موارد در جایی ثبت شوند و براساس آن فعالیت کنند. قانونمند کردن فعالیت اصناف جزو برنامه‌های توسعه کشور است، چرا که وقتی اعضا و فعالیت‌ها قانونی شود، مطالبات افزایش پیدا می‌کند و صنوف پویاتر خواهند بود.
رئیس انجمن مدیران تولید با تاکید بر اینکه این صنف روند مراحل ثبت قانونی را آغاز کرده است، ادامه داد: انجمن مدیران تولید برای ثبت قانونی صنف اقدام کرده تا بتواند به محض ثبت از امکاناتی که در بودجه کشوری دیده شده است، استفاده کند. وی در پاسخ به این سوال که با توجه به تعطیلی خانه سینما، آیا صنف فعالیتی دارد یا خیر؟ به ایسنا گفت: ما اکنون با اعضای صنوف در ارتباط هستیم و حتی در جشنواره فجر سال گذشته اقدام به معرفی مدیران تولید برتر کرده‌ایم. این عضو کمیته ساماندهی امور صنوف سینمایی در ادامه سخنانش به ضرورت قانونی شدن تمام صنوف تاکید و خاطرنشان کرد: کمیته ساماندهی فعالیت خود را به‌صورت کاملا جدی آغاز کرده است؛ در واقع در حال حاضر فعالیت اصلی کمیته ساماندهی تسهیل مسیر بسیار سخت قانونی کردن صنوف است؛ چرا که ثبت قانونی انجمن‌ها و صنوف اصلا راحت نیست و روال بسیار پیچیده‌ای دارد.
در حال حاضر پیگیری اصلی کمیته معطوف به تسهیل این راه است تا مسئولین صنوف برای طی مسیر دچار مشکل نشوند. اطیابی ادامه داد: هنگامی که صنوف قانونی شدند می‌توانند با حمایت‌هایی که دولت از تمام اصناف ثبت شده انجام می‌دهد به راحتی خود را به روز کرده و از تمام امکانات بهره ببرند؛ در واقع یکسری از امکانات در دولت برای تمامی صنوف هر بخش پیش‌بینی شده است که اعضای صنوف مجبور خواهند بود برای استفاده از آنها خود را به روز کنند؛ همین موضوع باعث ایجاد انگیزه و پویایی بسیار زیادی در صنف‌ها می‌شود. این تهیه‌کننده و کارگردان سینما در پاسخ به این سوال که آیا در روند قانونی کردن صنوف، محلی برای تجمع آنها پیش‌بینی شده است؟ بیان کرد: وقتی همه صنوف قانونی شوند طبیعتا می‌توانند برای انجام تجمع قانونی نیز برنامه‌ریزی کنند اما هنگامی که صنوف غیرقانونی باشند نمی‌توانند تجمع قانونی داشته باشند. وی با یادآوری ماجراهای قبل از انحلال خانه سینما خاطر نشان کرد: انتقادی که به خانه سینما داشتم هم همین بود. در واقع وقتی که صنوف پویا نباشند تجمع آنها نیز هیچ خروجی‌ای ندارد.
هنگام انحلال خانه سینما آن مکان، در اکران، تولید و حمایت از فیلم‌ها نقشی نداشت. آنها برای بازنشستگی هنرمندان نیز فکری نکرده بودند و تنها فعالیت خانه سینما به برگزاری یک جشن محدود شده بود که آن هم اتفاق ویژه‌ای نیست. رئیس انجمن مدیران تولید توضیح داد: یکی از دلایل اینکه خانه سینما قبل از انحلال خود فعالیت مثمرثمری نداشت این بود که اصناف در آنجا اهمیتی نداشتند. بنابراین همین موضوع باعث می‌شود که تجمع‌شان هم کارایی نداشته باشد اما اگر اصناف در فرایندی رسمی انگیزه لازم را برای کار کردن داشته باشند تجمع‌شان هم می‌تواند کارآمد و مثمرثمر باشد؛ حال ممکن است آن تجمع در همان خانه سینما باشد. اطیابی در پایان سخنانش، با ابراز تاسف از اینکه خانه سینما منحل شده است، عنوان کرد: من به شخصه برای خانه سینما خیلی زحمت کشیدم و ناراحتم که مدیران آن کاری کردند که انحلال خانه سینما به راحتی اتفاق بیفتد. باید بگویم به شخصه دوست دارم خانه سینما احیا شود اما خانه سینمایی درست و با فعالیتی قانونی. در این مسیر صنوف باید با همکاری کمیته ساماندهی وارد مسیر قانونی کردن تشکیلات خود شوند و باید به این موضوع هم توجه کرد که کمیته در عرض یکی دوماه نمی‌تواند چنین مسیر سختی را کاملا طی کند و این موضوع نیاز به زمان دارد.
هیچ کاری انجام نشده است
اما آناهید آباد- رئیس صنف دستیاران کارگردان و برنامه‌ریزان- درباره وضعیت فعلی این تشکل صنفی گفت: همان زمان که اطلاعیه تشکیل کمیته ساماندهی صنوف منتشر شد، شورای مرکزی صنف کانون دستیاران کارگردانان و برنامه‌ریزان تشکیل جلسه داد و به این نتیجه نرسید که کمیته را به رسمیت بشناسد و با آن تعاملات صنفی داشته باشد. وی ادامه داد: البته معتقدیم که دوستان کمیته ساماندهی صنوف، اعضای خانواده سینما هستند اما نقطه‌نظر ما این بود که صنف یک نهاد مردمی است و نهاد دولتی نمی‌تواند سامان‌دهنده آن باشد، در واقع نهادی برای ما رسمیت خواهد داشت که براساس رای خودمان انتخاب و معرفی شده باشد. آباد در ادامه ابراز عقیده کرد: البته این نکته را هم نباید فراموش کرد که تاکنون هیچ کاری صورت نگرفته که ما بخواهیم با آنها در ارتباط باشیم. بعد از مصاحبه‌ها و مسائلی که گفته شد تنها هدایای رئیس‌جمهور را تقسیم کردند که آن هم توسط 3نفر از نمایندگان نهاد انجام شد و فکر می‌کنم کمیته ساماندهی فعلا تنها یک نظریه است.
وی در پاسخ به این سوال که یکی از اهداف کمیته ساماندهی، قانونی کردن صنوف اعلام شده است، آیا صنف دستیاران کارگردانان و برنامه‌ریزان نمی‌خواهد فرایند قانونی کردن تشکیلات خود را آغاز کند؟ گفت: فکر می‌کنیم اصناف هم‌اکنون هم قانونی هستند؛ چرا که آنها طبق اساسنامه، مجمع عمومی و به ثبت رسیدن‌های قانونی فعالیت کرده‌اند. رئیس کانون دستیاران کارگردانان و برنامه‌ریزان درعین‌حال تصریح کرد: البته ثبت مجزای اصناف فرایندی بسیار خوب است اما ما اکنون در انتظار تعیین تکلیف وضعیت خانه سینما هستیم. وی توضیح داد: معتقدیم که حتما ثبت مجزای هریک از اصناف کار بسیار خوبی است اما به‌نظرما فیلمسازی فرایندی است که 29 صنف در آن دخیل هستند؛ در واقع منظورم این است که همه اصناف در تجمعی قابل درک خواهند بود و کارایی خواهند داشت.
آباد با طرح این پرسش که آیا کمیته ساماندهی صنوف فکری برای تجمع اصناف نیز انجام داده است یا خیر؟ افزود: اجتماع اصناف در این قانونمند شدن چه جایگاهی دارد؟ این سوال اساسی ما از کمیته ساماندهی است؛ چراکه به‌نظر می‌رسد دوستان این کمیته، قانونمندشدن صنوف را به‌صورت مجزا از یکدیگر می‌‌بینند. رئیس کانون دستیاران کارگردانان و برنامه‌ریزان در پایان ابراز عقیده کرد: پیشنهادم این است که کمیته به اصناف کمک کند تا آنها بتوانند اساسنامه خودشان را ثبت کنند. رئیس انجمن چهره‌پردازان اما گفت که از سوی کمیته ساماندهی برای طی فرایند قانونی و توضیح نحوه کار هنوز با او تماسی گرفته نشده است.
اعضای صنف با شورای مرکزی تماس بگیرند
مهین نویدی در این گفت‌وگو درباره وضعیت فعلی صنف چهره‌پردازان سینما بیان کرد: اعضای صنف اگر کار خاصی داشته باشند با اعضای شورای مرکزی تماس می‌گیرند اما اکنون اوراق انجمن باطل شده است. رئیس انجمن چهره‌پردازان همچنین در پاسخ به این سوال که آیا صنف انجمن چهره‌پردازان کاری برای قانونی کردن تشکیلات خود انجام داده است؟ اظهار کرد: با ما هیچ صحبتی در این زمینه نشده است و تنها سخنان آقای وزیر ارشاد را در این زمینه، آن هم در تلویزیون شنیده‌ایم. نویدی گفت: ما تاکنون تنها ثبت قانونی صنوف را از منابع خبری شنیده‌ایم. ابتدا باید این موضوع با ما مطرح شود تا ببینیم چه شرایطی دارد و سپس طی فراخوانی اعضا را دعوت می‌کنیم تا ببینیم نظر آنها چیست.