عباسعلی نورا عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با بیان اینکه کلیات لایحه بودجه ۹۱ هنوز به تصویب کمیسیون تلفیق نرسیده است گفت: نمایندگان روی کلیات بودجه بحث کرده و بحث مفصلی در مورد هدفمندی یارانه‌ها با حضور فرزین دبیر کارگروه طرح تحول انجام شد. مهمترین اظهارات نورا در زیر آمده است:
- دولت ظاهراً دو سناریو برای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها در نظر گرفته که در یک سناریو ۱۳۵ هزار میلیارد تومان و در سناریوی دیگر ۱۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه نقدی در سال جاری پرداخت کند در حالی که حداکثر درآمد از محل افزایش قیمت حامل‌های انرژی ۱۱۰ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی می‌شود. با این سناریوهای پیشنهادی دولت تقریباً معادل بودجه عمومی دولت باید یارانه نقدی در سال جاری پرداخت شود که این امر مورد انتقاد کارشناسان و اکثر نمایندگان مجلس در کمیسیون تلفیق قرار گرفته است.
- نمایندگان می‌گویند با افزایش شدید قیمت حامل‌های انرژی بحران روی می‌دهد و در حال حاضر بخش تولید، کشاورزی و صنعت با چالش افزایش قیمت گاز مواجه است و نگرانی شدیدی مطرح می‌شود.
- نکته قابل توجه و جای نگرانی این است که میزان یارانه پرداختی دولت به حامل‌های انرژی نسبت به قبل از اجرای هدفمندی یارانه‌ها تغییری نکرده و بلکه اضافه هم شده است.
- به نظر من هدفمندی یارانه‌ها آرمان و هدفش را گم کرده است، چون تفاوت قیمت نسبت به گذشته به قدری اضافه شده که تفاوت قیمت بنزین داخل کشور و خارج از مرزها چند برابر شده است. در گذشته بنزین داخل ۳۰۰ و بنزین خارج هزار تومان بود الان بنزین داخل هزار تومان و بنزین خارج از مرز ۴ هزار تومان یعنی ۴ برابر شده است که به قاچاق بیشتر بنزین و سوخت می‌انجامد.
- از نمایندگان دولت و دبیر ستاد هدفمندی یارانه‌ها وقتی سؤال می‌کنید که چشم‌انداز پایان ۵ سال هدفمندی یارانه‌ها چیست و چه انتظاری از اجرای این قانون دارید، هیچ پاسخی نمی‌دهند و برای آنها روشن نیست. اگر قرار باشد، دولت مرتب پرداخت نقدی به مردم را اضافه کند، پس سرنوشت کشور و تولید چه می‌شود، آیا انگیزه‌ای برای کار کردن باقی می‌ماند.
2
- دولت اصرار نکند که یارانه نقدی افزایش یابد چون خود دولت چشم‌اندازی برای یارانه‌ها ندارد.
- در جلسه تلفیق عنوان شد ۲۸ هزار تومان یارانه مرحله دوم از جمعیتی در حد ۳ دهک کسر می‌شود و این همراه با خطاست این روش جواب نمی‌دهد اگر از روز اول رئیس جمهور به افراد نیازمند یارانه می‌داد امروز حذف ۳ دهک مشکلی نداشت. اما براساس چه معیاری گفته می‌شود به دو یا سه دهک یارانه ۲۸ هزار تومانی پرداخت نشود. زیرا تشخیص افراد با درآمد سخت است.
- خط فقر در جامعه به دو میلیون تومان در ماه رسیده است از کجا معلوم افرادی که یارانه آنها قطع شده بالای دو میلیون تومان درآمد دارند و من نگران تبعات منفی اجتماعی حذف یارانه ۲۸ هزار تومان برای عده‌ای هستم.
- اگر حذف یارانه به ظاهر خود را نشان ندهد ولی در واقع آتش زیر خاکستر است که شعله‌ور می‌شود و اختلاف دیدگاه نمایندگان مجلس و دولت بر سر هدفمندی یارانه‌ها زیاد است.
- در حال حاضر نیروی کارگری در روستا با افزایش دستمزد مواجه شده و به عنوان مثال در شمال کارگر روزی کمتر از ۳۰ هزار تومان کار نمی‌کند و چه کسی مسئول این روش غلط در کشور است.
- حاج‌آقا مصباحی‌مقدم به دولت پیشنهاد داد به جای پول نقد برای روستاییان مثلاً ۵ رأس گوسفند و یا دو رأس گاو و یا ابزار کار مانند چرخ خیاطی در اختیارشان قرار دهد.
- ۱۳۵ هزار میلیارد تومان یارانه نقدی در سال جاری اگر تبدیل به شغل شود براساس هر شغل ۳۰ میلیون تومان حدود ۴ میلیون شغل در کشور ایجاد می‌شود که اگر هر نفر سه نفر پوشش دهد بیش از ۱۰ میلیون نفر از خانوارهای کشور مشکل بیکاری نخواهند داشت. با ایجاد اشتغال می‌توان در کمتر از سه سال ۳۰ میلیون جمعیت را خودگردان کرد.
- تفاوت سوبسید در نرخ‌ها مشکل دیگری است که اگر بنزین به قیمت ۲ تا ۳ هزار تومان از خارج وارد شود و در داخل کشور عرضه شود این تفاوت قیمت به شکل سوبسید از سوی دولت پرداخت می‌شود. بنابراین یارانه‌ها نسبت به قبل از هدفمندی افزایش پیدا کرده است.
- مشکلات دیگری وجود دارد به عنوان مثال کالایی که از خارج وارد می‌شود با دلار ۱۱۵۰ تومان یا ۱۲۲۶ تومان محاسبه می‌شود اما هنگام عرضه برای مصرف کننده براساس دلار آزاد ۲ هزار تومان به فروش می‌رسد. به عنوان مثال خودرویی که به قیمت ۲۵ هزار دلار وارد می‌شود با دلار دولتی ۱۲۲۶ تومان وارد می‌شود و اگر ۹۰ درصد تعرفه و با عوارض به ۱۰۰ درصد افزایش قیمت برسد حدود ۵۰ هزار دلار تمام می‌شود که با دلار دولتی حدود ۶۳ میلیون تومان اما براساس دلار آزاد ۲ هزار تومانی حدود ۱۰۰ میلیون تومان تمام می‌شود که رانت اختلاف قیمت دلار حدود ۳۷ میلیون تومان در هر خودرو برای واردکننده ایجاد می‌شود در حالی که عمده واردات انحصاری در اختیار عده‌ای خاص است.
- دولت باید ارقام هدفمندی را در لایحه بودجه بیاورد.
- دولت ۹ هزار میلیارد تومان تنخواه از بانک مرکزی برای یارانه نقدی دریافت کرده که فقط هزار میلیارد تومان آن را برگردانده و ۸ هزار میلیارد تومان از بانک مرکزی در اختیار دولت است که با ضریب ۲.۴ برابری افزایش می‌یابد که خود باعث تورم بی‌رویه و افزایش نقدینگی می‌شود.
- در مورد قیمت ارز در لایحه بودجه ۹۱ بحث‌های فراوانی صورت گفت که ارز تک‌نرخی و یا با نرخ مرجع باشد و سپس مدیریت شناور شده اعمال شود که وزیر اقتصاد معتقد است نرخ مرجع برای کالاهای ضروری و همچنین نرخ بانکداری دلار باشد و اکثر نمایندگان معتقدند دو نرخی بودن ارز موجب فساد و رانت می‌شود.
- وزیر اقتصاد می‌گوید برای کسانی که کالای ضروری وارد می‌کنند دلار به نرخ مرجع عرضه شود اما باید گفت آنها کالاها را به نرخ دلار آزاد به مصرف‌کننده عرضه می‌کنند.
- نمایندگان دولت معتقدند قیمت ارز بیشتر از ۱۱۵۰ تومان اگر اتفاق افتاد مازاد آن در ردیف جداگانه‌ای واریز شود که با این حساب بودجه عملاً سقف ندارد چون رقم مابه‌التفاوت ارز آزاد و ۱۱۵۰ تومانی بسیار زیاد است که این امر منجر به بی‌نظمی مالی در کشور می‌شود.
- نرخ ارز از معضلات بودجه امسال است و اگر نرخ مدیریت شناور شده و نرخ مرجع اعلام شود مشکلی حل نمی شود.