پس از قهرمانی تیم جوانان ایران در مسابقات غرب آسیا، تیم مهرام هم توانسته به فینال رقابتهای باشگاههای این منطقه راه یابد و با صعود به مرحله نهایی رقابتهای باشگاههای آسیا امیدوار است که بتواند برای پنجمین بار جام قهرمانی قاره را نصیب یک تیم ایرانی کند. بسکتبال در بهار امسال جز این دو رویداد مهم، لیگ برتر باشگاههای ایران را هم پیش رو دارد که چهره تیم قهرمان این بازیها تا پایان ماه اردیبهشت مشخص خواهد شد.
مهرام در حالی طی روزهای 12 تا 20خردادماه در مرحله نهایی رقابتهای بسکتبال باشگاههای آسیا حاضر میشود که در3 دوره حضور قبلیاش کارنامهای درخشان از خود بر جا گذاشته است. مهرام در شرایطی که در دورههای بیستم و بیستویکم در سالهای 2009 و 2010 در جاکارتا و دوحه توانسته بود قهرمان باشگاههای آسیا شود، فصل پیش در رقابتی نفسگیر با نماینده لبنان (الریاضی) در مانیل به مقام نایبقهرمانی رسید. قبل از مهرام تیم صباباتری ایران نیز با کسب 2عنوان قهرمانی در سالهای 2007 و 2008 در تهران و کویت توانسته بود نگاهها را متوجه بسکتبال ایران سازد. بسکتبال باشگاههای آسیا از سال 1981 راهاندازی شد که در اولین دوره این بازیها تیم شهرداری اصفهان به عنوان نماینده ایران در جای چهارم ایستاد.
این رقابتها ابتدا هر چندسال یکبار انجام میشد و بعدها از سال 1995 به بعد به هر سال یکبار تغییر پیدا کرد.تا اواخر دهه90 این تیمهای شرق آسیا به خصوص تیمهای فیلیپینی و چینی بودند که اجازه خودنمایی به نمایندگان غرب آسیا نمیدادند اما از اواخر دهه90 با ظهور مدعیان تازه از غرب آسیا به تدریج تیمهای این منطقه با راهاندازی لیگهای حرفهای و باقدرت پیداکردن به حاکمیت بلامنازع شرق آسیاییها خاتمه بخشیدند تا جایی که دیگر بهتدریج شاهد خروج نمایندگان کره، چین و ژاپن از این مسابقات بودیم. چینیها و کرهایها چند سالی است که با غیبتشان درصدد کمرنگ کردن این رقابتها هستند.از سال 1999 به این سو این تیمهای غرب آسیا هستند که تعیینکننده تیمهای برتر باشگاههای آسیا شدهاند و تاکنون هم اجازه ندادهاند که جام قهرمانی به هیچ قیمتی از این منطقه خارج شود.
قدرتنمایی ایران و لبنان
اگرچه در ابتدای خروج بسکتبال آسیا از سلطه شرق آسیاییها کشورهایی چون لبنان، سوریه، عربستان و قطر نقشآفرینی کردند اما در ادامه این تیمهای باشگاهی ایرانی بودند که از اواخر دهه گذشته به لطف یک لیگ پویا و ظهور نسل جدیدی از بازیکنان بااستعداد توانستند خود را به عنوان قدرت جدید قاره معرفی کرده و به ایفای نقش بپردازند.
اولین قهرمان با صباباتری
در حالی که تا سال 2007 تیمهای ایرانی با وجود نمایش خوب، به دلیل دوری از عرصههای بینالمللی تنها دلخوش به حضور در مرحله نهایی بودند، میزبانی تهران در این سال کمک بزرگی کرد تا بسکتبال ایران حضورش را پس از قهرمانی تیم جوانان ایران در مسابقات آسیایی هند با صدایی رسا به گوش رقیبانش برساند. صباباتری در این سال با یک تیم منسجم و با بازیکنانی که در اشتیاق قهرمانی میسوختند، توانست نخستین قهرمانی یک تیم ایرانی را جشن بگیرد.
صباباتری سال بعد هم در کویت با همان کادر فنی و با کمک ملیپوشان بسکتبال ایران و یکی دو بازیکن خارجی مؤثر موفق به تکرار عنوان قهرمانی تهران شد. بعد از مشکلاتی که در سالهای بعد برای تیم قدرتمند صباباتری پیش آمد، مهرام به عنوان قدرت تازه بسکتبال ایران، با شایستگی، موفق به حفظ عناوین قهرمانی تیمهای ایرانی در باشگاههای آسیا شد.
تداوم قهرمانی با مهرام
مهرام برای تداوم قهرمانیهای صباباتری، همه چیز داشت. این باشگاه متعلق به بخش خصوصی با مدیرانی علاقهمند به بسکتبال، پایههای یک تیم حرفهای را بنا نهاد و از همان ابتدا با یک سازماندهی قوی و برنامهریزی خوب در مسابقات داخلی قدرتش را به رخ مدعیان قدیمی کشید و به تدریج با حضور در آسیا همین شرایط را نیز در رقابت با تیمهای پرقدرت منطقه و آسیا تجربه کرد. نکته جالب در مورد مهرام(همانند صباباتری) این است که این تیم باشگاهی هم با هدایت یک مربی جوان و سختکوش ایرانی به نام مصطفی هاشمی توانست 2بار پیاپی از سکوهای قهرمانی بالا برود. در سال 2011 نیز اگر آن مسائل حاشیهای قبل از آغاز فصل و اختلاف سلیقه بهوجود آمده میان مدیران مهرام و هاشمی نبود چهبسا این تیم توانایی کسب سومین عنوان قهرمانی باشگاههای آسیا را داشت ولی همان اتفاقات همراه با مصدومیت شدید صمد نیکخواهبهرامی تأثیر نامطلوب خود را گذاشت. جابهجایی مهران شاهینطبع با هاشمی و تغییر سیستم بازی مهرام همراه با جابهجایی بازیکنان خارجی منجر به نایبقهرمانی این تیم در مسابقات آسیایی جاکارتا شد.
کار دشوار مهرام در بیروت
مرحله نهایی بیست و سومین دوره مسابقات باشگاههای آسیا در حالی طی روزهای 12 تا 20خردادماه به میزمانی شهر بیروت انجام میشود که 10 تیم آسیایی در این مسابقات حضور دارند. با وجود آنکه چینیها و کرهایها همچنان غایبان بزرگ این مسابقات محسوب میشوند، حضور نمایندگان ژاپن، اندونزی و فیلیپین به عنوان تیمهای خاور دور تا حدودی نبود تیمهای چینی و کرهای را پوشش میدهد.البته این نکته را هم نباید از یاد برد که تیمهای چینی و کرهای در صورت حضور در رقابتهای باشگاههای آسیا شاید باعث ارتقا و افزایش سطح و جذابیت بازیها شوند ولی باز هم به نظر میرسد این تیمهای غرب آسیا مثل ایران و لبنان خواهند بود که نقش تعیینکننده را برای قهرمانی ایفا خواهند کرد. در این بین این احتمال نیز وجود دارد که چینیها با توجه به داشتن یک لیگ قدرتمند آن هم با حضور بازیکنان خارجی مطرح بتوانند برخی از معادلات از قبل پیشبینی شده را عوض کنند.
اسامی 10 تیم راهیافته به مرحله نهایی
1 - مهرام ایران
2 - الریاضی لبنان
3 - الریان قطر
4 - النصر عربستان
5 - قزاقستان
6 - دهوک عراق
7 - اندونزی
8 - اسمارت گیلاس فیلیپین
9 -النصر امارات
10 - ژاپن
افزایش تیمها به 12 تیم
رقابتهای بسکتبال باشگاههای آسیا از سال 2013 قرار است با حضور 12تیم برگزار شود. این تصمیم اعضای هیأت رئیسه فیبای آسیاست که در آخرین اجلاس خود در کوالالامپور مالزی گرفته شد. بر این اساس از سال آینده میزبان مسابقات مرحله نهایی باشگاههای آسیا از این امتیاز برخوردار خواهد بود که به جای یک تیم با 2تیم در بازیها حاضر شود. انتخاب تیم دوازدهم هم در حیطه اختیارات کنفدراسیون بسکتبال آسیا خواهد بود که با استفاده از وایلد کارت صورت خواهد پذیرفت.