گروه سیاسی: چهارمین جلسه نمایندگان برای اصلاح ماده 197 آیین‌نامه داخلی که به نحوه سؤال از رئیس‌جمهور اشاره دارد، بیش از 2 ساعت طول کشید، تنها 2 پیشنهاد تصویب شد و باز ادامه بررسی این ماده به جلسه بعدی موکول شد.

به گزارش خبرنگار پارلمانی همشهری، نمایندگان مجلس دیروز در ادامه بررسی طرح اصلاح نحوه سؤال از رئیس‌جمهور بیش از 2 ساعت درباره نحوه پس‌گیری امضاها پس از ارجاع سؤال به رئیس‌جمهور، نحوه رای‌گیری در صحن علنی و کیفیت ارجاع تخلفات رئیس‌جمهور به قوه قضاییه بحث کردند.

انتقاد نماینده دولت

دو فوریت این طرح یک بار در صحن علنی تصویب شد اما در بررسی کلیات با رای اندک نمایندگان مواجه شد، سپس 50 نماینده مجلس بار دیگر دو فوریت این طرح را در صحن علنی مطرح کردند و در جلسه علنی روز سه‌شنبه کلیاتش به تصویب رسید و دیروز نمایندگان روی جزئیات طرح بحث کردند.

محمدرضا میرتاج الدینی هم دیروز در صحن علنی حاضر شده بود تا با کلمه به کلمه و بند به بند طرح اصلاح سؤال از رئیس‌جمهور مخالفت کند که با توضیحات علی مطهری مواجه می‌شد. معاون رئیس‌جمهور معتقد بود که در هیچ کجای دنیا، سؤال از رئیس‌جمهور منجر به استیضاح وی نمی‌شود و این بخش از طرح مجلسیان، افراطی و در راستای تقابل بیشتر با دولت است. او معتقد بود که هر سؤال از رئیس‌جمهور اگر منجر به رای‌گیری و ارجاع به قوه قضاییه شود دولت را یک گام به سمت سقوط پیش می‌برد که مطهری در پاسخ به او از ابزارهای نظارتی مجلس سخن گفت و ادامه داد:

دولت اگر فکر کند هر تعداد از قانونی را که اجرا نکند مشکلی برایش پیش نمی‌آید، مجلس یک جایگاه تشریفاتی خواهد یافت. او البته به سختی کار سؤال از رئیس‌جمهور هم اشاره کرد و کنایه زد که خودتان می‌دانید سؤال از رئیس‌جمهور چه کار سختی است. این کار آدم بیکاری مثل من می‌خواهد، 8 ماه وقت بگذارد و امضا جمع کند و تا مرز استعفا هم پیش برود تا یک بار سؤال انجام شود.

کارسخت

در تبصره 2 کلیات طرح اصلاح روند سؤال از رئیس‌جمهور آمده است: درصورتی که تعداد سؤالات ارسال شده به قوه قضاییه درباره یک رئیس‌جمهور به عدد 6 برسد طرح استیضاح رئیس‌جمهور با رعایت مفاد اصل هشتاد و نهم (۸۹) قانون اساسی و مواد آیین‌نامه داخلی در دستور کار مجلس قرار می‌گیرد. با اشاره به این تبصره بود که مطهری دیروز گفت برگزاری 2 بار سؤال از رئیس‌جمهور در یک دوره مجلس هم کار بسیار سختی است چه برسد به 6 دوره که منجر به استیضاح شود.

این تبصره دیروز بخش زیادی از بحث‌ها را بر خود متمرکز کرد. سید‌حسین نقوی نماینده ورامین پیشنهاد حذف آن را داد که مورد پذیرش قرار نگرفت. حجت‌الاسلام سلیمان ذاکر توضیح داد که ما هزاران عنوان مجرمانه داریم اما اگر سؤال از رئیس‌جمهور واقعا جنبه حقوقی نداشته باشد چرا باید آن را به قوه قضاییه ارجاع داد؟ نهایتا پس از اخطار و تذکر، نمایندگان با پیشنهاد رفع ابهام موسی قربانی موافقت کردند که مقرر شد در مواردی که سؤال از رئیس‌جمهور در مورد نقض یا استنکاف از قانون باشد، سؤال به قوه قضاییه ارجاع شود.

اما بحث دیگر روی پس گرفتن امضاها بعد از اعلام وصول طرح سؤال از رئیس‌جمهور بود. این موضوع در مجلس به یک معضل به‌ویژه در جریان استیضاح‌ها تبدیل شده است. این ماده تاکید می‌کند که پس از ارائه سؤال به رئیس‌جمهور، امکان کاهش یا افزایش امضاها وجود ندارد. این موضوع با مخالفت نمایندگان حامی دولت مواجه شد که این تبصره را منجر به سلب حق نمایندگان می‌دانستند.

از جمله محمدرضا میرتاج الدینی معاون پارلمانی رئیس‌جمهور با این موضوع مخالفت کرد که علی مطهری پاسخ داد وقتی قدرت متمرکز در اختیار دولت است، باید مانع از اعمال فشار دولت به نمایندگان شد. محمود احمدی‌بیغش نماینده شازند در مخالفت با این ماده نیز گفت: کی گفته که حرف مرد یکی است؟ حرف مرد می‌تواند دو تا باشد! بنابراین می‌تواند طرحی را امضا کند و بعد منصرف شود! علی مطهری در پاسخ به وی گفت: از آنجا که قدرت، در دولت متمرکز است و دولت قدرت بالای لابی‌گری دارد و نماینده تحت فشار خواهد بود، چرا باید جای لابی‌گری را باز بگذاریم؟ با این کار هم از اعتبار مجلس کاسته می‌شود و هم برای دولت این کار مناسب نیست.

تغییر ممنوع

نهایتا این پیشنهاد نمایندگان به تصویب رسید که پس از ارسال سؤال یا سؤالات برای رئیس‌جمهور امکان کاهش یا افزایش امضاها وجود نداشته باشد. طبق این ماده براساس اصل 88 قانون اساسی درصورتی که حداقل یک چهارم کل نمایندگان بخواهند درباره یک یا چند وظیفه رئیس‌جمهور سؤال کنند باید سؤال یا سؤالات خود را به‌طور صریح و روشن و مختصر همگی امضا و به رئیس مجلس تسلیم کنند.

رئیس مجلس موضوع را در اسرع وقت به کمیسیون‌های تخصصی مربوط ارجاع می‌کند. هرکمیسیون موظف است حداکثر ظرف یک هفته با حضور نماینده معرفی شده رئیس‌جمهور به آن کمیسیون و نماینده منتخب سؤال‌کنندگان تشکیل جلسه دهد. در این جلسه نماینده رئیس‌جمهور پاسخ مقتضی را از طرف رئیس‌جمهور ارائه خواهد کرد تا به نمایندگان سؤال‌کننده گزارش شود. پس از یک هفته چنانچه هنوز حداقل یک چهارم کل نمایندگان مجلس از سؤال خود منصرف نشده باشند رئیس مجلس موظف است در نخستین جلسه سؤال یا سؤالات آنان را قرائت و فورا برای رئیس‌جمهور ارسال کند.