اما این قانون استثنایی هم دارد و آن مؤسسه تحقیقات بین‌المللی در دانمارک است.
دانمارک کشوری کوچک در قاره اروپاست که به سختی بتوان به آن عنوان عضو برجسته و پیشروی روابط بین‌الملل را داد. اما این مؤسسه دانمارکی به طور مرتب کارهای تحقیقاتی درباره روابط و مناسبات بین‌الملل ارائه می‌کند که بسیار قابل اتکا و مثبت هستند. ماه گذشته این مرکز نتایج تحقیقی را درباره توان موشکی چین ارائه کرد.
معمولا در بحث درباره هر گونه سلاح کشتار جمعی، سیستم جهانی کنترل تکنولوژی موشکی هم با اهمیت است. این سیستم در سال 1987 توسط گروه هفت پایه‌گذاری شد. چین عضو این سیستم نیست.
پکن معمولا ترجیح می‌دهد که بار خود را با وظایف بین‌المللی سنگین نکند. پیش از پایان جنگ سرد چین نقش مهمی‌در بازار ساخت موشک و تکنولوژی موشکی نداشت. اما در اوائل دهه 1990 این شرایط تغییر کرد. اقتصاد چین دچار تحول بزرگی شد و رهبران مجموعه دفاعی این کشور اجازه یافتند که بدون حضور و کنترل دولت برای خود درآمد کسب کنند.
همزمان چین در سیاست خارجی هم فعال‌تر شد و اولین قراردادهای مهم خود را در صنعت موشک با عربستان سعودی در سال 1988 و پاکستان در سال 1992 منعقد کرد. این دو قرارداد درواقع با دو کشور از متحدان سنتی آمریکا منعقد شده‌بود و به این ترتیب آمریکا بازار خود را در این دو کشور از دست می‌داد.
این وضعیت ادامه یافت تا اینکه امروز می‌توان گفت چین از نظر نظامی در حال برتری یافتن بر آمریکاست. اکنون مشتریان چین در این بازار به سه دسته تقسیم می‌شوند: کشورهایی که برای آمریکا محور شرارت خوانده می‌شوند، متحدانی که در آینده هر لحظه ممکن است برای آمریکا اتفاقی غیر منتظره رقم بزنند مانند عربستان و پاکستان، و کشورهای آمریکای لاتین مانند برزیل و آرژانتین.
چین تلاش می‌کند که به نظام جهانی کنترل موشک‌ها و تکنولوژی موشکی بپیوندد. اگر چنین شود به بسیاری از تکنولوژی‌های برتر غرب دست پیدا می‌کند.
دفتر تحقیقات کنگره آمریکا اخیرا گزارشی درباره چالش‌های پیش روی آمریکا در آسیا منتشر کرده‌است. در این گزارش به سه چالش اشاره شده: ظهور چین به عنوان یک قدرت اقتصادی، سیاسی و نظامی؛ احتمال جنگ میان کشورهای همسایه و افزایش تهدید افراط‌گرایی اسلامی.
هر چقدر هم که چین بیشتر تاکید و اصرار می‌کند که تقویت توان نظامی‌اش تهدیدی برای آمریکا یا کشور دیگری نیست، آمریکا بیشتر به این تفکر نزدیک می‌شود که چین تهدید بالقوه جدی برای آینده است. کارشناسان کنگره به دولت بوش هشدار داده‌اند که سیاست تمرکز و تجمع نیروی نظامی‌آمریکا در خاور میانه و توجه بیش از حد به تحولات این منطقه، واشنگتن را از شرق دور غافل کرده که این به سود آمریکا در تعاملش با چین نیست.
البته آمریکا هنوز متحدان قدرتمندی در شرق آسیا دارد که می‌تواند در برابر چین به این متحدان چشم امید داشته باشد. این پنج متحد آمریکا در منطقه کشورهای فیلیپین، استرالیا، تایلند، ژاپن و کره جنوبی هستند.
اما درباره دو کشور آخر ملاحظات جدی وجود دارد. کره جنوبی درگیر مناسبات هسته‌ای با کره شمالی است و ژاپن هم در سالهای اخیر سیاست خارجی مستقل‌تری در پیش گرفته‌است.
به هر حال چالش‌هایی که در سالهای آینده از ناحیه چین برای کاخ سفید، پنتاگون و وزارت خارجه آمریکا پدید خواهد آمد بسیار بیشتر و پیچیده‌تر از خاور میانه خواهد بود.
پراودا / 26 فوریه