درباره مفهوم تحول به ارائه 3رهنمود مقام معظم رهبری به شرح زیر اکتفا میکنیم:
1- تحول یک کلمه است، لکن در پشت این کلمه یک دنیا کار نهفته است. اولا این کارها چیست؟ ثانیاً با چه هدفی این کارها قرار است انجام گیرد؟ ثالثاً چگونه باید این کارها انجام بگیرد. (86.5.3)
2- اگر ما قانع شدیم به اینکه فقط یک تصویر کلی ارائه بکنیم این ازسر واکردن است و هیچ به فکر ازسر واکردن نباید بود، یک چیز کامل و دقیق باید داد (65.5.20)
3- تحول را هم بعضی با آنارشیسم و هرج و مرج و هرچی به هرچی بودن، اشتباه میکنند(85.8.18)در توضیح این مطلب، ایشان 2دیدگاه افراطی را مورد انتقاد قرارمیدهند؛ یکی آنها که با هر تحولی به خاطر برهم زدن ثبات مخالفت میکنند، دوم کسانی که خیال میکنند هر تحولی به معنای ساختارشکنی و... است. هرچند سند تحول بنیادین آموزش و پرورش هنوز جای بازنگری و اصلاح دارد ولی اکنون یک سند رسمی مصوب پیش روی ماست و نباید در اجرا با تساهل و تسامح یا هرترفندی از برنامهریزی دقیق برای تحقق مفاهیم ارزشی و محتوای غنی آن (به خاطر دشواری کار و کمبضاعتی خودمان) عبورکنیم و تنها به قالب، پوسته یا شکل آن اکتفا کنیم.
بنابراین به اعضای محترم شورایعالی آموزش و پرورش پیشنهاد میشود، قبل از رسیدگی به سند برنامه درسی ملی (که نخستین راهکار از نخستین هدف عملیاتی سند تحول است و میبایست قبل از اصلاح ساختار و قبل از تصویب هر برنامهدرسی و جدول دروس در نظام جدید، به آن پرداخته میشد)، آن را از دستور خارج و برای کار تخصصی روی آن و اعمال نقدهای قبلی به انجمن مطالعات برنامه درسی بسپارند و حداقل 6 ماه به متخصصان آن انجمن مهلت دهند تا این سند را در شأن سند تحول و عنوانی که دارد بازنگری و اصلاح نمایند و سپس در دستور کار آن شورا قرار گیرد.
همچنین انتظار می رود که اعضای آن شورا، مقامات آموزش و پرورش را به تنظیم مصوبهای مبنی بر تعلیق اجرای ساختار نظام جدید آموزشی6-3-3 بهمدت 2 سال ترغیب و تشویق نمایند تا ضمن جلوگیری از خسارتهای احتمالی، زمینه آماده شدن اصولی سند برنامه درسی ملی و زیرمجموعه آن فراهم شود.
بدیهی است این مدت بهترین فرصت برای جامه عمل پوشاندن به تاکید مقام معظم رهبری مبنی بر برنامهریزی دقیق و تهیه نقشه راه و اجرای توصیه رئیسجمهور مبنی بر پرداختن به روح کار و محتوای سند (به جای قالب و شکل) و اقدامات پیشنیاز اصلاح ساختار به شرح زیر است:
1- تهیه راهنما و برنامه درسی جامع دورههای تحصیلی ابتدایی و متوسطه ملهم از برنامه درسی ملی و اهداف عملیاتی و دهها راهکار مندرج در سند تحول.
2- تهیه برنامههای درسی هر پایه تحصیلی براساس راهنما و برنامه درسی دورهها
3- تالیف و تدوین بسته آموزشی مورد نظر سند.
4- اجرای آزمایشی بسته آموزشی در چند استان، منطقه و واحد آموزشی نمونه.
5- تهیه و تدوین صلاحیتها و شایستگیهای حرفه معلمی مطابق با تعاریف سند تحول در هر دوره تحصیلی.
6- آموزش معلمان واجد شرایط مندرج درسند تحول با استفاده از برنامه درسی صلاحیت محور معلمان و تاکید بر همه عناصر برنامه درسی جدید دانشآموزان در هر دوره تحصیلی.