به همین خاطر بود که دیوید کامرون، نخستوزیر انگلیس ساعتی قبل از شروع این اجلاس به خبرنگاران گفت، این اجلاس فرصتی است برای دوستی بیشتر. اما غایب بزرگ نشست امسال، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور جدید و چهره قدیمی سیاست روسیه است. او که به تازگی در یک عملیات دیگر دست به دست کردن قدرت با دیمیتری مدودف، نخستوزیری را به او داد و رئیسجمهوری را پس گرفت، از چند ماه پیش اعلام کردهبود در نشست امسال گروه 8 کشور صنعتی جهان شرکت نمیکند.
ماه گذشته در سالروز موسوم به روز پیروزی (روز پایان جنگ جهانی دوم )، وقتی باراک اوباما برای گفتن تبریک این روز به پوتین زنگ زد تا به او یادآوری کند آمریکا و شوروی در کنار هم علیه آلمان نازی جنگیدند، رئیسجمهور روسیه پاسخ سردی داد و گفت که در اجلاس گروه 8 به میزبانی اوباما در شیکاگوی آمریکا شرکت نمیکند. پوتین بهانهای آورد که اوضاع را بدتر هم کرد؛ بهانهای خندهدار که هیچ کس نمیتواند باور کند؛ اینکه او باید در روسیه بماند که دولت جدید را تشکیل دهد؛ کاری که اساسا بر عهده مدودف نخستوزیر است. اما دلیل واقعی عدمحضور او در این نشست مهم چیست؟
همه ماجرا به وقایع ماههای اخیر روسیه بازمیگردد. روسیه در ماههای اخیر شاهد وقایعی کمسابقه یا حتی بیسابقه بود. بعد از انتخابات پارلمانی سال گذشته مخالفان، دولت و شخص پوتین را به تقلب در شمارش آرا متهم کردند و چندین تظاهرات چندهزار نفری در مسکو و دیگر شهرهای روسیه برگزار شد. این اعتراضها که در همه آنها علیه شخص پوتین شعار داده میشد تا روز انتخابات ریاستجمهوری در اسفندماه ادامه یافت و حتی شدیدتر هم شد.
اتهام تقلب در انتخابات ریاستجمهوری هم تکرار شد و مخالفان خواستار کنارهگیری پوتین شدند. رسانههای خبری جهان تصاویر خیابانهای مملو از جمعیت مسکو را مخابره کردند و تصاویر پوتین که به آتش کشیده میشد. این نخستین بار بود که علیه مرد آهنین روسیه چنین تظاهراتی برگزار میشد. نارضایتی از اوضاع اقتصادی و فساد گسترده اداری در کنار تکرار سناریوی جابهجایی قدرت میان پوتین و مدودف از اصلیترین دلایل این اعتراضهاست. پوتین نمیخواست در حاشیه نشست سران گروه 8 مجبور به پاسخگویی به خبرنگاران درباره وقایع یک سال گذشته کشورش باشد.
از سوی دیگر او در ماههای گذشته و برای جلب آرای ملیگرایان روسیه، حرفهای تند و کمسابقهای علیه آمریکا و سازمانهای جهانی مورد حمایت غرب از جمله ناتو زدهاست. او نخواست اکنون و تنها چند هفته بعد از شروع کارش در کرملین، در اجلاسی شرکت کند که پوشیدن لباس غیررسمی و گرفتن عکسهای دوستانه شخصی با سران کشورها بهویژه کشور میزبان یعنی آمریکا، بخش مهم آن به حساب میآید.
فعلا گرفتن ژست رهبری که برای احیای نفوذ و قدرت روسیه مقابل آمریکا ایستادگی میکند، بیشتر به درد پوتین میخورد تا گرفتن عکس یادگاری با اوباما. اگر او در نخستین سفرخارجی بعد از شروع دوران جدید ریاستجمهوری به آمریکا میرفت ولو اینکه این سفر برای حضور در نشست گروه 8 باشد، جواب ملیگرایان دو آتشه روس را چه میداد؟ پوتین به جای شرکت در نشست گروه 8، از حالا روی نشست گروه 20 تمرکز کرده؛ جایی که آمریکا در آن نفوذ کمتری دارد و پوتین هم در کنار رهبرانی چون روسای جمهور چین و هند، احساس قدرت بیشتری میکند.