افزایش قیمت زمین و مسکن در شهر تهران در ماه های اخیر و سخنان برخی متولیان امر مسکن مبنی برنقش عوارض ساخت و ساز دریافتی به وسیله شهرداری در افزایش قیمت مسکن، نگرانی هایی را بین شهروندان تهرانی ایجاد کرد.
کارشناسان حوزه معاونت شهرسازی و و معماری شهرداری تهران با بررسی این موضوع و از طریق جمع آوری اطلاعات در مناطق منتخب 1، 3و 12 ، به بررسی نقش عوارض دریافتی شهرداری تهران و ارتباط آن با افزایش قیمت زمین و مسکن در این مناطق پرداخته وبه نتایجی در زمینه آثار و پیامدهای عوارض ناشی از ساخت و ساز بر قیمت مسکن دست یافتند.
بر اساس گزارش روابط عمومی شهرداری تهران معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران به بررسی تطبیقی عوارض دریافتی شهرداری برای ارائه مجوز ساخت و ساز در مناطق 1، 3 و 12 به عنوان مناطق منتخب، با افزایش قیمت زمین و مسکن در این مناطق پرداخته است.
با توجه به افزایش قیمت مسکن در ماه های اخیر در این حوزه بعد از طرح مساله، اطلاعات میدانی در مناطق منتخب بررسی شده و اطلاعات مورد نیاز از طریق معاونان شهرسازی و معماری شهرداری های مناطق مذکور در سه موضوع جمع آوری و بررسی شد:
1-اطلاعات مربوط به پروانه های صادره به طور تصادفی در سه ماهه اول و سوم 1385
2- اطلاعات مربوط به قیمت زمین در مناطق منتخب در سه ماهه اول و سوم سال 1385
3-اطلاعات مربوط به قیمت واحد مسکونی در مناطق مسکونی مناطق منتخب در سه ماهه اول و سوم سال 1385
با توجه به اطلاعات جمع آوری شده مقایسه تطبیقی و سهم عوارض دریافتی شهرداری از قیمت زمین و مسکن و همچنین نسبت رشد عوارض در سه ماهه سوم و اول در مقایسه با رشد قیمت مسکن و زمین محاسبه شد و بر اساس فرضیه های زیر محاسبات مربوطه انجام شد :
1- سهم عوارض شهرداری در افزایش قیمت زمین و مسکن .
2- عوارض ناشی از ساخت و ساز یکی از عوامل تاثیر گذار در افزایش قیمت زمین و مسکن است.
3- افزایش قیمت زمین و مسکن تابعی مستقیم از عوارض دریافتی شهرداری بابت ارائه مجوز ساخت و ساز است.
4- عوارض ناشی از ساخت وساز در شهر تهران با توجه به افزایش قیمت زمین و مسکن افزایش یافته است.
با بررسی و تحلیل انجام شده در این فرضیات ، نتایج زیر به دست آمد:
سهم عوارض دریافتی شهرداری از قیمت زمین به طور متوسط 0.54 درصد بوده است .
سهم عوارض دریافتی شهرداری از قیمت مسکن به طور متوسط 1.12 درصد بوده است.
با توجه به موارد مذکور این سهم اندک، در مقایسه با قیمت زمین و مسکن در افزایش قیمت آنها تاثیری نداشته است، گرچه عوارض ناشی از ساخت و ساز در قیمت تمام شده واحد مسکونی موثر است ولی با مقایسه نرخ عوارض دریافتی در مناطق منتخب شهر افزایشی مشاهده نشده است در حالیکه قیمت یک متر مربع زمین در سه ماهه سوم سال 1385 نسبت به سه ماهه اول سال دو برابر شده است.
همچنین قیمت یک متر مربع مسکن در سه ماه سوم سال 1385 نسبت به سه ماهه اول سال هم دو برابر شده است.