دادههای فراوانی نشان میدهد میان درگیریها یا مناطقی که مستعد آشوب و کشمکش هستند با تولید یا انتقال منابعی مانند گاز و نفت ارتباط مستقیم وجود دارد. طبق گزارشهای بانک اطلاعات حمله به زیرساختهای انرژی (Energy Infrastructure Attack Database/ EIAD) شمار هجوم به منابع انرژی سیری صعودی دارد تا جایی که طی دهه گذشته در سطح جهان 327مورد گزارش شده است. البته نباید فراموش کرد گاهی اوقات حملههایی صورت میگیرد که گزارش نمیشود و آمار رسمی در مورد آنها در دست نیست.
شرکتهایی که در زمینه استخراج انرژی فعالیت میکنند نهتنها خطر کار در مناطق پرآشوب و محیطهای ناپایدار را به جان میخرند بلکه هدف حمله گروههایی هستند که با اهداف تبهکارانه یا سیاسی به منابع یورش میبرند. نکته قابل توجه آنکه مهرههای غیردولتی فعال در این عرصه از مکزیک و کلمبیا گرفته تا نیجریه، عراق و پاکستان به شیوههایی پویا، نفوذ و قدرت خود را بیشتر میکنند. آنها به شکلی حساب شده با هدف قرار دادن منابع انرژی به اهداف خود نزدیک میشوند مثلا با سرقت تولیدات نفتی یا ربودن کارکنان بخش انرژی، نهتنها به شکلی غیرقانونی به پول میرسند بلکه توجه رسانهها را نیز بهخود جلب میکنند. در چنین شرایطی هم دولتها را به چالش میکشند هم به سایر گروههای همفکر و هم عقیده خود الهام میبخشند.بررسیها نشان میدهد زمانی که حمله به منابع انرژی کاهش مییابد یا پراکنده میشود گروهها در اندیشه حملاتی گروهی و دامنهدار در یک کشور بهخصوص هستند.
در چنین مواردی آن کشور شاهد یورشهای ماهانه، هفتگی و گاهی روزانه بوده که آنجا را دچار آشوب و ناامنی جدی کرده است. یمن چنین تجربهای داشته و حملات مداوم به لولههای نفتی، منجر به تعطیلی چندماهه پایانههای انتقال سوخت شده که میلیاردها دلار درآمد کشور را قطع و منابع جهانی انرژی را دچار کمبود کرده است. البته همیشه حمله به منابع انرژی با اهداف سیاسی شکل نمیگیرد. در نیجریه، سارقان نفت و خرابکاران تجاری موجب شدند تولید روزانه 60هزار بشکه نفت متوقف شود.
حاملان انرژی در دریاها نیز بارها به خطر میافتند و این روزها خلیج گینه به یکی از خطرناکترین نقاط دریایی دنیا برای منابع انرژی تبدیل شده است. همه اینها مشکلاتی است که کار شرکتهای انرژی را بسیار خطرناک و دشوار میکند.
جدیترین تهدیدها برای امنیت منابع انرژی جهانی
از آنجا که برخی از مناطق خاورمیانه و شمال آفریقا هنوز به ثبات نرسیده و در آشوب و ناامنی به سر میبرند، منابع انرژی در این مناطق همچنان در خطر است. عربستان چه از نظر سیاست داخلی چه در خارج از مرزها، با چالش روبهروست. عراق مشکلات فراوانی دارد که آرامش و ثبات آن را زیر سؤال برده است. لیبی نیز هنوز به منطقهای امن بدل نشده و نمیتوان بهطور کامل روی تولیدات یا انتقال انرژی در این کشور حساب کرد.
خلیج گینه، نیجریه بهویژه دلتای نیجر نقاطی بسیار خطرناک هستند که بخش قابلقبولی از نفت شیرین و نفت سیاه بازارهای جهانی در آنها تولید میشود. بدون شک هنگامی که چنین منابع حساسی مختل میشوند، بیثباتی قیمت ،شوک بزرگی برای بازارهای جهانی خواهد بود.
Oilprice. com