اما مثل همیشه آنچه که در کنار داستانها، سریال را برای ما جذاب کرده، دوبلهای است که یک سریال خارجی را برای ما دیدنی میکند. «ناهید شعشعانی» به عنوان مدیر دوبلاژ این سریال و همکارانش مدتهاست بر روی دوبله «پرستاران» کار میکنند.«شعشعانی» سالهاست به کار دوبله و مدیریت دوبلاژ مشغول است.
او کارش را در کنار مرحوم «مهدی آژیر» همسرش، شروع کرد. شاید صدای او را در نقش «میچائوفونگ» در «عقابهای مبارز»، نقش اصلی «کدبانوی کارآگاه»، «ملکه» در «شمشیر تیپوسلطان»، «مادر هاچ زنبور عسل» و عمه خانم در «حنا دختری در مزرعه»، به خاطر بیاورید. گفتوگوی ما را با او درباره سریال پرستاران و دوبله بخوانید:
- شما از ابتدای سریال پرستاران، مدیر دوبلاژ آن بودید؟
- خیر! آقای «امیرزند» دوبله 30 تا 40 قسمت اول آن را مدیریت کردند و بعد کار به من سپرده شد.
- سریال «پرستاران»، شخصیتهای بسیاری دارد، چهطور افراد و صدای مناسب این شخصیتها را پیدا کردید؟
- به هر حال مدیر دوبلاژ بعد از چند سال صدا و توان همکارانش را میشناسد. بر اساس شخصیتهای سریال، افراد مناسب را انتخاب کردهام.
- شخصیتهای متعدد «پرستاران»، کار را سخت نمیکند؟
- همینطور است. ما معمولاً در هر قسمت سریال چند شخصیت ثابت و چند شخصیت فرعی داریم. اگر شما به استودیوی دوبله این سریال بیائید، میبینید که بعضی مواقع 8 یا 9 نفر همزمان مشغول دوبله هستند.
- با توجه به اینکه دوبله این سریال حجم زیادی دارد، معمولاً چند ساعت در روز روی آن کار میکنید؟
- در حال حاضر از 9 صبح تا 6 بعدازظهر برای این سریال وقت میگذاریم. البته این مدت زمانی، با دیدن فیلم توسط دوبلورها و بعد بررسی کردن دوبله و هماهنگی آن با تصویر، همراه است.
- آنطور که گفته میشود و دیدهایم، گویا صدای چند شخصیت این سریال عوض شدهاند. این مسئله به ارتباط مخاطب با سریال لطمه وارد نمیکند؟
- اینطور نیست. یعنی فقط 3 نفر عوض شدند و نه چند نفر! در مورد آنها هم مجبور بودیم. امیر زند که خودش مدیر دوبلاژ بود و جای یکی از شخصیتها هم صحبت میکرد، رفت و ما آقای «ارمغان» را به جایش گذاشتیم. «مریم شیرزاد» صدای «ربهکا» بود که خودش و به دلایل شخصی نتوانست بیاید و الآن «نرگس فولادوند» بهجایش صحبت میکند و «محمدرضا توسنی» که به خارج رفتند. ما20 ماه و نیم او را نداشتیم و بیشتر از این نمیتوانستیم سریال را نگه داریم.
- اما قبول دارید که اگر صدای اولیه شخصیتها عوض شود، ارتباط مخاطب و بینندهها لطمه میخورد؟
- بله! همینطور است. اما ما در این موارد واقعاً چارهای نداشتیم و مجبور بودیم. وگرنه این کار از نظر حرفهای هم درست نیست. اما این مشکل ممکن است برای یک کارگردان هم پیش بیاید و به دلایلی مثل مسافرت، فوت و یا اختلاف، مجبور شود از بازیگران دیگری استفاده کند.
- «پرستاران» بهجز صحبت و در واقع دیالوگ، آواهای مختلفی هم دارد. اجرای این آوا مثل داد و فریاد بیماران و درد کشیدنشان برای دوبلورها سخت نیست؟
- نه! اینها هم جزئی از دوبله هستند و برای دوبلورها عادی شده است و بهراحتی آنها را ادا میکنند. مسئلهای که بیشتر مورد توجه ما قرار میگیرد، اصطلاحات پزشکی آن است. سعی میکنم اصطلاحات بهخوبی ادا شوند. البته خودم کارشناس آزمایشگاه بودم و کاملاً با اصطلاحات پزشکی آشنا هستم و به همین دلیل تلاش میکنم که نام داروها و بیماریها درست گفته شود.
مترجم بسیار خوبی هم داشتیم. البته بعضی از اصطلاحات برای ما هم ناآشنا هستند و وقتی از دوستی که دکتر است پرسیدم، فهمیدم که یکسری از اصطلاحات و داروها مخصوص همان کشور است و در جای دیگری استفاده نمیشود و به همین دلیل ما هم نشنیدهایم. اما باز هم سعی میکنم مشکل در تلفظشان وجود نداشته باشد.
- شما و یا دوبلورهایتان هم مثل مخاطبان، سریال و داستانهایش را دنبال میکنید؟
- بله! برای ما هم اتفاقاتی که برای شخصیتها میافتد، جالب است. الآن و در سری جدید که خریداری شده، یک اتفاق در سریال و برای یکی از شخصیتها میافتد که برای ما هم خیلی جالب بود.
- اتفاق را میگوئید؟!
- نه! باید منتظر بمانیم تا خودشان ببینند.
- سریالهای خارجی، بهطور حتم بخشهایی دارند که با فرهنگ ما همخوانی ندارند و به اصطلاح باید سانسور شوند. در این سریال هم این اتفاق افتاده است؟
- بله! به هر حال صحنهها و کلماتی هستند که با توجه به فرهنگمان، نمیتوانیم آنها را پخش کنیم.
- الآن چند شخصیت و دوبلور ثابت در سریال پرستاران دارید؟
- 14 شخصیت ثابت هستند. «عباس نباتی» (دکتر لوک فوردانو)، افشین زنوزی (جرالد)، «وحید منوچهری» (بن)، «بهروز علیمحمدی» (اسکات)، «کامبیز شکوفنده» (نلسون)، جلال مقامی (دکتر میچ)، نظامی (دکتر مدیسون) و خانمها «نگین کیانفر» (تری)، «شیلا آژیر» (پائولا)، «صفیخانی» (شارلوت)، «اعظمی» (بران)، «شجاع» (رجینا) و «نرگس فولادوند» (ربهکا). خودم هم بهجای وان صحبت میکنم.
- یک مقدار راجع به کار دوبله صحبت کنیم. کار دوبلور سختتر است یا مدیر دوبلاژ؟
- البته کار مدیر دوبلاژ مشکلتر است؛ بهخصوص اگر خودش هم حرف بزند. دوبلور وقتی کارش تمام میشود، استراحت میکند تا دوباره نقشش شروع شود. اما من باید بعد از آن هم مشغول بررسی کار شوم و برای قسمت بعدی متنها و تصویرها را آماده کنم. در زمان دوبله هم باید حواسم به کار خودم و دوبله خودم و کار بقیه باشد.
- شخصیتها و داستانها چهقدر روی شما تأثیر میگذارند؟
- خیلی زیاد. بارها دوبلورها وقتی صحنه خاصی را دوبله میکنند، همراه هنرپیشه اشک میریزند. ما هم همینطور هستیم.
- به کدام سریال و شخصیتی که دوبله آن را انجام دادهاید، علاقه دارید؟
- همهشان را دوست دارم. خیلی زیاد بودهاند. اما سریالی به نام «کدبانوی کارآگاه» بود که بهجای شخصیت اصلی آن صحبت کردم. خیلی سریال و شخصیت آن را دوست داشتم؛ بهخصوص اینکه برای خانمها هم احترام زیادی قائلم و شخصیت زن این سریال بسیار جالب بود
- الآن مدتی است که گفته میشود دوبله ایران کیفیت سابق را ندارد و مثل گذشته حرف اول را نمیزند. شما این مسئله را قبول دارید؟
- نه! اینطور نیست. الآن گویندههای جدیدی وارد شدهاند. همه تحصیل کردهاند و مثل قدیمیها کارشان را با عشق انجام میدهند. درست است که کامپیوتر به کار وارد شده و کار ما را سریعتر کرده اما دوبله ضعیفتر نشده. چون همه ما با عشق این کار سخت را انجام میدهیم. من اصلاً این مسئله را قبول ندارم و نمیپذیرم. چون شاهد زحماتی که دوبلورها میکشند، هستم.
- تا به حال دلتان خواسته جای شخصیتی صحبت کنید و نشود و حالا دلتان کمی بگیرد؟
- نه! من اینقدر این کار را دوست دارم که فقط برایم مهم است کار خوب انجام شود و حق مطلب ادا شود. همین!