همچنین نمی‌توان از این نکته چشم‌پوشی کرد که سال‌ها مردم و مسئولین کشور با تمام قوا این تحریم‌ها و تهدیدات را به فرصت تبدیل کرده و بسترهای خودکفایی و خود اتکایی را ارمغان تحریم‌های چند ساله غرب قرار داده‌اند. در مقابله با تحریم، عدم‌مدیریت مدبرانه و عدم‌همراهی برخی از مسئولین امر و عدم‌برنامه‌ریزی جامع و کامل ،مسیر ناهنجاری را رقم خواهد زد که قطعا از جنس تبدیل تحریم به فرصت نخواهد بود ؛ همچنین مسئولین نباید صحنه مدیریت تحریم را زمین فوتبال تصور کنند و حل مشکلات و مسائل مردم را که مربوط به تحریم است به یکدیگر پاس بدهند و از زیر مسئولیت خود شانه خالی کنند. از ابتدای اعمال این دور از تحریم‌ها، مدیریت تحریم از سوی قوای سه‌گانه و تمام نهادهای دولتی و مسئولین کشور بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفت و در همان زمان نیز خبر تشکیل کمیته‌ای با هدف مدیریت تحریم در مجلس اعلام شد. با گذشت حدود یک‌ماه از این خبر، پیدا و پنهان این موضوع را از نمایندگان مجلس شورای اسلامی جویا شدیم.
همکاری عمیق دولت و مجلس
غلامرضا مصباحی مقدم ،رئیس کمیسیون برنامه و بودجه محاسبات در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه کمیته مدیریت تحریم در مجلس ابتدا با ریاست علی لاریجانی تشکیل شد، گفت: در جلسات اولیه این کمیته، بررسی مسائل مربوط به مشکلاتی که تحریم به بار می‌آورد و همچنین برقراری ارتباط نزدیک با دولت و وزرا در دستور کار قرار گرفت. وی با بیان اینکه مدیریت تحریم تنها به واسطه همکاری عمیق دولت و مجلس محقق می‌شود، معتقد است که این موضوع مشترکا باید میان دولت و مجلس دنبال شود. وی تصریح کرد: در بعضی موارد، برخی گرانی‌ها را به تحریم ارتباط می‌دهند، اما مدیریت تنظیم بازار از آن دست مقوله‌هایی است که نیازمند همکاری عمیق دولت و مجلس است و تنها از این راه است که ملت ما فشارهای اقتصادی را در دوران تحریم تحمل خواهد کرد. رئیس کمیسیون برنامه و بودجه محاسبات مجلس در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا مجلس در این راستا تصمیم به ارائه طرح و تصویب قوانینی دارد یا خیر؟ گفت: تاکنون به نتیجه‌ای در این خصوص نرسیده‌ایم. آنچه بیشتر اهمیت دارد مدیریت میدان عمل و اجراست. برای مجلس کمک و یاری رساندن به دولت در این مقطع از تحریم‌ها حائز اهمیت است و قطعا اگر نیازی به قانونگذاری شد، نمایندگان این موضوع را به جد پیگیری خواهند کرد.
پیگیری مدیریت تحریم در دولت ومجلسمحمد حسین فرهنگی ، عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی مدیریت تحریم را از وظایف نمایندگان ندانست و تأکید کرد: مدیریت تحریم از جنس موضوعات اجرایی است. وی افزود: این موضوع مربوط به دولت است و باید به‌صورت مقطعی و موردی در موردش تصمیم‌گیری شود و چنانچه از طرف دولت به مجلس احساس نیازی در مورد قانونگذاری شود، نمایندگان آن را بررسی خواهند کرد.
خودتحریمی برخی مدیریت‌ها در کشور
حسین گروسی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با اشاره به همراهی مردم با دولت و مسئولین کشور در طول سال‌های متوالی تحریم گفت: پیام مقام معظم‌رهبری به مسئولین در طول چهار سال گذشته تحقق رونق اقتصادی و مستحکم شدن پایه‌های اقتصادی بوده است اما کماکان خواسته ایشان از سوی مسئولین به درستی اجابت نشده است. وی افزود: در شرایط فعلی که همگان باید با همکاری، تحریم‌ها را مدیریت کنند، برخی مدیریت‌ها دیده می‌شود که خودتحریمی ایجاد کرده و مشکلات و مسائل متعددی به بخش صنعت، تولید و اشتغال تحمیل می‌کند. وی با تأکید بر اینکه مدیریت اجرایی کشور باید به تحریم‌ها به‌عنوان فرصت بنگرد اظهار داشت: دولت باید به تولید‌کنندگان و صنعتگران داخلی تکیه کند و زمینه‌های کار آنها را فراهم آورد و بالطبع مجلس نیز در این راستا از هیچ همکاری‌ای دریغ نخواهد کرد. گروسی با اشاره به مشکلات تولید‌کنندگان داخلی گفت: همه دستگاه‌ها باید در راستای فرهنگسازی و حمایت از تولید و کار و سرمایه ملی قدم بردارند. این عضو کمیسیون صنایع و معادن همچنین معتقد است که در مدیریت تحریم، قوه قضاییه نیز نقش بسزایی در مقابله با ورود کالاهای قاچاق دارد. گروسی با تأکید بر اینکه مدیریت تحریم همکاری همه دستگاه‌ها را می‌طلبد اذعان کرد: تحریم فرصت سازندگی است. باعث می‌شود وابستگی کشور به نفت کاهش یابد و از تک‌محصولی بودن به سمت حمایت از تولید و سرمایه داخلی برویم. وی با بیان اینکه یکی از هدف‌های مجلس در ایجاد فرصت‌های شغلی و مدیریت تحریم، ملزم ساختن دولت به صادرات محور بودن است گفت: دولت باید از سیاست‌های وارداتی فاصله بگیرد و بر تولید داخلی تکیه کند.
مدیریت تحریم‌ها با مدیران عملگرا
جواد جهانگیر‌زاده ،عضو هیأت رئیسه مجلس با اعتقاد بر اینکه موضوع مدیریت تحریم در مجلس موضوعی امنیتی است و نباید رسانه‌ای شود به همشهری گفت: نمایندگان مجلس این موضوع را در لایه‌ها و سطوح مختلف بررسی و همچنین رایزنی با دولت، شورای‌عالی امنیت ملی و دیگر ارگان‌ها و نهادها را پیگیری می‌کنند.وی تصریح کرد: عدم‌اطلاع‌رسانی در مدیریت بحران به‌معنای عدم‌کار نیست؛ چراکه آثار امنیتی آن بسیار زیاد است و مجلس و دولت برای رفع ابهام از خود در مدیریت تحریم نباید ابعاد این موضوع را آشکار کنند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی با بیان اینکه مدیریت تحریم الزاما نیاز به قانونگذاری ندارد، اظهار داشت: مدیریت تحریم بحثی است عملیاتی و نیاز به مدیران عملگرا در حوزه‌های سیاسی، امنیتی و اقتصادی دارد تا در شرایطی هدایت شده، تحریم‌های فزاینده به فرصت‌های مضاعف برای کشورمان تبدیل شود.
تنها راه غرب، جلب اعتماد ایرانشهباز حسن‌پور‌بیگلری، سخنگوی کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران تاکنون گام‌های زیادی در جهت اعتماد‌سازی برداشته است و با شرط پذیرش خواسته‌ها و مطالبات بر حق خود، آمادگی ادامه مذاکرات را با ۱+5 دارد گفت که اکنون منتظر اقدامات سازنده غرب در رسیدن به نتایج مثبت و لحاظ کردن منافع ایران هستیم. وی تاکید کرد: بازگشت صادقانه ۱+5 به مذاکرات بی‌قید و شرط، در درجه اول به نفع کشور‌های غربی است چرا که این کشور‌ها بیش از همه در اعمال تحریم‌ها ضد‌ایران، متضرر شدند و اقتصاد داخلی آنان با خطر مواجه شد.نماینده بردسیر و سیرجان سخنان رهبر معظم انقلاب مبنی بر حرام بودن تولید سلاح هسته‌ای را دلیلی برای اثبات صداقت و شفافیت جمهوری اسلامی ایران در پیگیری فعالیت‌های هسته‌ای دانست و افزود : ایران به‌عنوان کشوری که به‌دنبال امنیت منطقه است، ساخت و نگهداری سلاح‌‌های کشتارجمعی را محکوم می‌کند. بنابراین تحریم‌ها به هیچ‌وجه نمی‌توانند مبنای قانونی و منطقی داشته باشند و کاهش گام به گام یا لغو تحریم‌ها تنها گزینه غرب برای افزایش فضای اعتماد است.
لزوم تدبیر و برنامه‌ریزی
داوود محمدی، نایب‌رئیس کمیسیون اصل نود گفت:اگر برای حل مشکلات کشور کمر همت ببندیم، می‌توانیم هر توطئه‌ای برای ایجاد بحران اجتماعی یا اقتصادی را خنثی کنیم. وی خاطر نشان کرد: حضرت علی(ع) می‌فرمایند: «آنکه روزگاران را می‌شناسد غفلت نمی‌کند»، بنابراین با درک از شرایط کشور و جهان باید درباره مسائل مختلف تدبیر کرد چون با این کار می‌توان با توطئه‌های دشمن مقابله و آنها را خنثی کرد. در این راه دولت باید در کنار مجلس برای رفع گرانی‌ها برنامه‌ریزی کند.محمدی مشکل فعلی جامعه را دو موضوع اشتغال و گرانی دانست و تصریح کرد: اگر تمهیدات لازم برای مقابله با گرانی و بیکاری اندیشیده شود روزنه‌ای برای نفوذ و سوءاستفاده دشمن باقی نمی‌ماند.
خودتحریمی دولت
محسن صرامی‌فروشانی، نماینده مردم خمینی‌شهر اظهار داشت: ملت ایران بیش از ۳۰ سال است که تحت‌تأثیر تحریم‌ها از سوی استکبار قرار دارد و واقعیت آن است که ملت ایران در برابر این تحریم‌ها واکسینه شده است.صرامی خاطر نشان کرد: امروز مشکل اصلی در حوزه اقتصاد کشور ناشی از خودتحریمی دولت است. اصل موضوع آن است که ایران از نظر اقتصادی به نوعی دچار خودتحریمی از سوی بانک مرکزی و وزارتخانه‌های مرتبط در بخش اقتصاد شده است؛ به این معنی که تاکنون سازوکاری دیده نشده که بیمه‌گر به مردم ظلم نکند یا اینکه بانک‌ها تسهیلات و وام‌هایی کم درصد و با بازپرداخت طولانی در اختیار سرمایه‌گذاران داخلی قرار دهند تا راهی برای حمایت از تولید داخلی باز شود.وی افزود : دولت می‌تواند با برنامه‌ریزی در بخش صادرات، واردات و گمرک، شرایط خودتحریمی را برطرف کند. در این راه چنانچه کابینه دولت هم‌اندیشی مؤثری با کمیسیون تلفیق مجلس برای برداشتن خودتحریمی که از سوی بانک‌ها، مؤسسات بیمه‌ای و مافیای گمرکی در کشور شکل گرفته انجام دهد به‌طور قطع سود آن به سفره‌های مردم منتقل خواهد شد. نماینده مردم خمینی‌شهر تاکید کرد:دولت باید بداند که سال آخر همانند سال اول، زمان کار است و نباید تصور کند که ضرورت دارد تمام طرح‌ها و پروژه‌ها را تا پایان دوره خود به اتمام برساند بلکه باید بخشی را به دولت بعدی واگذار کرده و توجه خود را معطوف به نیازهای ضروری‌تر مردم کند.
تعامل دولت با مجلس برای عبور از تحریم‌ها
عباسعلی منصوری‌آرانی، نماینده مردم کاشان، آران و بیدگل گفت:اکنون زمان اختلاف و غوغاسالاری نیست و همه باید در فکر خنثی‌کردن اثرات تحریم‌ها باشند و در این راه اتحاد قوا قطعا عامل کاهش تأثیرگذاری تحریم‌های ظالمانه ضد‌ایران خواهد بود. اگر اتحاد قوا به‌معنای واقعی رخ دهد، همه سختی‌ها آسان می‌شود. منصوری‌آرانی با بیان اینکه ایران می‌تواند با بالا بردن درجه اتحاد و هماهنگی داخلی از تأثیرگذاری تحریم‌ها کم کندخاطر‌نشان کرد: اکنون وجود مشکلاتی چون گرانی، تورم و نایاب شدن برخی اجناس در کشور مشهود است و هماهنگی بین قوا می‌تواند این نوع مشکلات را کم کند. قوه مجریه به‌عنوان سکاندار امور اجرایی کشور و نهاد قانونگذاری به عنوان قوه‌ای که می‌تواند با تصویب قوانین آسان و عملیاتی کار را برای دولت آسان‌تر کند، با تمرکز روی مسائل اصلی، می‌توانند مانع از برجسته شدن مسائل حاشیه‌ای شوند. وی اظهار داشت: در عین حال همکاری مجلس با دولت، قوت دستگاه اجرایی را برای برخورد با مشکلات و موانع چند برابر می‌کند و پشتوانه‌ای قوی برای افزایش سرعت و توان دولت در برخورد با تحریم‌ها خواهد بود.