همچنین وجود دو محوطه وسیع باستانی "اروک" و "حصار" به عنوان زیستگاه جوامع باستانی متمدن مربوط به هزاره سوم پیش از میلاد نمودی عینی از قدمت و ریشه‌های تاریخی گناباد است.
به گزارش ایرنا، هزار و ۱۱۷رشته قنات و نیز قنات شگفت‌انگیز "قصبه" یک شاهکار بشری به عنوان نمادی از سختکوشی مردم کویر برای دست یافتن به مایه حیات در این خطه است.
در خصوص زمان حفر این قنات واقع در شهر گناباد داستان معروف "دوازده رخ" در شاهنامه فردوسی آن را به قبل از "کیخسرو" نسبت می‌دهد.
با این حال مورخین بنیاد قنات قصبه را به دوره هخامنشی یعنی ۲۵۰۰سال قبل نسبت داده‌اند.
بر اساس بررسیهای میدانی طول رشته‌های هشتگانه قنات قصبه ۳۳هزار و ۱۳۳ متر و عمق مادرچاه آن ۳۰۰متر است.
قنات قصبه دارای ۵۰۰حلقه چاه و مادرچاهی به عمق ۳۰۰متر، ۳۲کیلومتر طول و افزون بر ۷۳میلیون مترمعکب حجم خاکبرداری بعد از تحمل چندین زلزله و همچنین خشکسالیهای متمادی هم‌اینک ۱۵۰لیتر در ثانیه آب به مزارع کشاورزان سنتی و خرده‌مالک جاری می‌کند.
مسجدجامع گناباد هم یکی دیگر از شاهکارهای مذهبی در خراسان رضوی و از بناهای دو ایوانی است که در سال ۶۰۹هجری قمری ساخته شده و از امتیازات مهم آن وجود کتیبه‌های کوفی و آجرکاریهای زیبایی می‌باشد که بر اطراف ایوان قبله آن نقش بسته است.
بر اساس آثار و شواهد موجود ساختمان کنونی مسجدجامع گناباد دارای الحاقاتی می‌باشد که احتمالا در دوران ایلخانی ایجاد شده است.
امامزاده محمدعابد، یخدان کوثر، قلعه عمرانی و قلعه‌دختر نیز زمینه بسیار مناسبی برای ایجاد شهر گردشگری در این منطقه است و در صورتی که طرح جامع گردشگری برای قنات قصبه انجام شود قابلیت جذب گردشگران خارجی را نیز دارد.
مسجد کاخک، مدرسه نجومیه، آب انبار و حسینه گناباد، مسجدجامع قوژد،مسجد حاج عبدالله نوقاب، آسیابهای آبی کاخک و سنو، کاروانسراهای فخرآباد و زین‌آباد همه و همه نشانی از تعبد و سختکوشی مردم دیار عشق، عطش و عرفان است.
بافت تاریخی روستای ریاب، مقبره جعتین گیسور، یخدان کوثر بیدخت،قلعه عمرانی و شوراب و مسجد مزار به ترتیب به دوران خوارزمشاهیان، سلجوقیان، صفویان،ساسانیان و قبل از اسلام برمی‌گردد که تداعی‌کننده تمدن دیر قدمت این منطقه است.
وجود منطقه گردشگری و ییلاقی کاخک، مجموعه آبشار و آسیابهای آبی و خانه فنجان(محل تقسیم آب قنات) که دارای جاذبه‌های تاریخی فراوانی است و روستاهای سنو و زیبد که از محلهای تاریخی و به روایتی محل جنگهای دوران اساطیری بوده و از طرفی کاروانسرانهای بجستان که گرد و غبار خستگی را از زایران امام رضا(ع) می‌زدوداند از دیگر مکانهای دیدنی این خطه هستند.
مرقد علامه‌محمدتقی بهلول در ورودی شهر گناباد بعنوان مظهر مبارزه با کشف حجاب رضاخانی و یکی از شگفتی‌های روزگار در بعد عرفان نیز از دیگر مکانهایی است که هم از منظر دیدنی و تاریخی می‌تواند برای مسافران دارای جاذبه باشد.
همچنین موزه‌های آب، مردمشناسی و باستان شناسی و همه اماکن تاریخی این شهر در ایام نوروز دایر و پذیرای مسافران نوروزی خواهد بود.
شهرستان گناباد با بیش از ۲۰۰اثر تاریخی شناسایی شده و ۱۳۰اثر ثبت شده در فهرست آثار ملی کشور در ۲۷۰کیلومتری جنوب مشهد واقع شده است.