تاریخ انتشار: ۶ شهریور ۱۳۹۱ - ۱۷:۳۰

همشهری آنلاین: سلنیوم یک عنصر کمیاب ضروری برای تغذیه انسان است.

میزان سلنیوم در غذا تابعی از محتوای سلنیوم خاک است. سلنیوم به صورت اسیدآمینه‌های ال- سلنوسیستئین و ال- سلنومتیونین در پروتئین‌‌های گیاهی وارد چرخه غذایی می‌شود. سلنیوم مانند اغلب عناصر کمیاب و مواد معدنی، به طور یکنواخت در خاک جهان پخش نشده است.

به نظر می‌رسد کمبود سلنیوم در کنار یک عامل همراه (کوفاکتور) باعث بیماری یا اختلال شود. در مورد بیماری "کشان" (یک نوع اختلال عضله قلب)، این کوفاکتور "ویروس کوکساکی 7" است. در مورد استئوآرتروپاتی کاشین- بک (یک نوع اختلال استخوان و مفاصل یافت شده در شمال چین) نظر می‌رسد این کوفاکتور کمبود ید باشد.

سلنیوم در بافت‌های انسانی به صورت ال - سلنیومتیونین یا ال- سلنوسیستئین یافت می‌شود.

سلنومتیونین به طور تصادفی در پروتئین‌ها جایگزین ال- متیونین می‌شود. این پروتئین‌‌ها را پروتئین‌های حاوی سلنیوم می‌نامند.تنها کسر کوچکی از ال متیونین در پروتئین‌ها به صورت ال- سلنومتیونین وجود دارد.

در مقابل، وارد شدن ال- سلنوسیستئین به درون پروتئین‌‌هایی که سلنوپروتئین نامیده می‌شوند، اتفاقی نیست.

به عبارت دیگر بر خلاف ال- سلنومیتیونین که به طور تصادفی جایگزین ال- میتیونین می‌شود، ال-سلنوسیستئین به طور اتفاقی جایگزین ال- سیستئین نمی‌شود. در واقع ال- سلنوسیستئین کد سه‌تایی مخصوص خودش را دارد و بیست و یکمین اسید آمینه دارای کد ژنتیکی شمرده می‌شود.

سلنیوم دارای فعالیت آنتی‌اکسیدان است. سلنیوم ممکن است دارای اثرات تنظیم‌کنننده ایمنی، ضدسرطان باشد و مانع نقائص جنینی شود.

به نظر می‌رسد کمبود سلنیوم کارکرد بخش‌های گوناگون دستگاه ایمنی را کاهش دهد. کمبود سلنیوم در انسان‌ها با کاهش میزان سرمی آنتی‌بادی‌های IgG و IgM و نیز کاهش فعالیت احتمالی تقویت‌کننده ایمنی آنها همراه است.

همچنین مشخص شده است که سلنیوم اثرات شماری از فلزات سمی، از جمله کادمیوم و ارسنیک را خنثی می‌کند. سلنیوم ممکن است در افراد مذکر اثرات تقویت‌کننده باروری داشته باشد.

برچسب‌ها