مقامات کشورمان میگویند ادعاهای آمانو مبنای فنی ندارد.این گزارش در 12بند منتشر شده و قرار است در نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی که در روزهای 10 تا 14سپتامبر (20 تا 24شهریور 1391) برگزار میشود، قرائت شود. پیش از انتشار این گزارش البته برخی خبرگزاریهای غربی به بندها و نکاتی از آن اشاره کرده بودند؛ مسئلهای که در یک نشست خبری مورد اعتراض علی اصغر سلطانیه نماینده دائم کشورمان در آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار گرفته و گفته بود: یکی از مشکلات ما این است که خبرها از آژانس نشت میکند و برخی نیز که نشت نمیکند خبرگزاریها مدعیاند گزارش از دبیرخانه آژانس بیرون آمده است. محمد البرادعی دبیر کل سابق آژانس بینالمللی انرژی اتمی در دوران مدیریتش بارها از این مسئله انتقاد کرده بود.
جملهسازیهای آمانو
یوکیا آمانو در گزارش جدید خود اتهاماتی را در بعد نظامی علیه ایران تکرار کرده است که در گزارشهای قبلی خود هم به آن اشاره شده بود. شاید از همین رو هم بود که پیش از انتشار این گزارش فریدون عباسی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان در یک گفتوگو اظهار داشته بود که همه مطالب را آقای آمانو در گزارش سالانه خود بیان کردند و فکر نکنم چیز اضافیای وجود داشته باشد. آن گزارش 64بند داشت که به اذعان کارشناسان نصف آن بند اضافه بود و مبنای حقوقی، قانونی و کارشناسی نداشت. برخی از آن نیز جملهسازی بود و تحتتأثیر سرویسهای خارجی بیان شده بود.
این اتهامات باز متمرکز بر سایت نظامی پارچین است. با وجود اینکه بازدید از سایتهای نظامی در قالب پروتکلهای آژانس نمیگنجد، ایران در زمان مدیریت محمد البرادعی دبیر کل سابق آژانس دوباره اجازه بازدید از این سایت را به بازرسان آژانس داد که پس از بازدید و نمونهبرداریها برای آنان اثبات شد که هیچ ماده هستهای در آنجا وجود ندارد. در آن زمان پرونده ادعاهای آژانس درباره پارچین بسته شد اما بار دیگر آمانو و بازرسانش تقاضای بازدید از این سایت را کردهاند که ایران گفته است در قالب یک چارچوب تعریف شده، اجازه بازدید مجدد از این سایت را به بازرسان خواهد داد.
امکان پاکسازی وجود ندارد
آمانو مدعی شده است که بنا به پاکسازی سایت نظامی پارچین توانایی آژانس برای راستیآزمایی اطلاعاتی که نسبت به آنها نگرانی دارد دچار اثرات منفی شده است و زمانی که آژانس به این محل دسترسی بیابد توانایی آن برای اجرای راستیآزمایی مؤثر به نحو عمدهای خدشهدار خواهد شد.ماههاست که رسانههای غربی روی پارچین و عملیات پاکسازی در این سایت مانور میدهند درحالیکه به لحاظ فنی، پاکسازی بقایای یک آزمایش هستهای امکان پذیر نیست.
چندی پیش گرت پورتر که متخصص سیاستهای امنیتی دولت آمریکاست در مقالهای برای آسیا تایمز، پاکسازی پارچین را عملیات فریب ایران علیه آژانس خواند و تأکید کرد که به لحاظ فنی بقایای یک آزمایش هستهای قابل پاکسازی نیست. او مدعی شده بود ایران مخصوصا این تغییرات را ایجاد کرده است تا در مذاکراتش با آژانس بینالمللی انرژی اتمی یک اهرم اعمال نفوذ داشته باشد.
دیروز علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه کشورمان و رئیس سابق سازمان انرژی اتمی ایران درباره این بخش از ادعای آمانو که گفته است با این پاکسازی ما دیگر نمیتوانیم از پارچین بازدید کنیم، گفت که پاکسازی پارچین معنای فنی ندارد و هر کس متخصص باشد میداند که طرح این موضوع بهانهتراشیای بیش نیست چون این مسائل با پاکسازی زدوده نمیشود.
همکاری نزدیک ایران با آژانس
اطلاعاتی که آمانو از روند غنیسازی در ایران در گزارش خود منتشر کرده است حکایت از همکاری نزدیک ایران با بازرسان آژانس دارد. پیش از این علی اصغر سلطانیه گفته بود که بیش از پنج هزار ساعت نفر بازرسی از تأسیسات هستهای ما بیسابقه است و با وجود این بازرسیها در 10سال گذشته هیچ انحرافی در فعالیتهای هستهای ما و مواد هستهای مشاهده نشده است. آمانو در گزارشش اشاره کرده که ایران بیان داشته، هدف غنیسازی UF6تا پنج درصد تولید سوخت برای تأسیسات هستهای خود است و هدف غنیسازی UF6تا 20درصد ساخت سوخت برای رآکتورهای تحقیقاتی است.
او اضافه کرده که از زمانی که ایران غنیسازی اورانیوم را در تأسیسات اعلام شده خود شروع کرده در آن تأسیسات تقریبا (مقادیر زیر را) تولید کرده است: 6876کیلوگرم (679+ کیلوگرم از زمان گزارش قبلی) UF6غنی شده تا پنج درصد و189.4کیلوگرم (43.8+ کیلوگرم از زمان گزارش قبلی) UF6غنی شده تا 20درصد.
ایران حق غنیسازی برای فعالیتهای صلح آمیز هستهای را برای خود قائل است. با وجود فشارهای غیرقانونی غرب برای تعلیق غنیسازی ایران اعلام کرده است که حتی برای یک ثانیه هم غنیسازی را تعلیق نخواهد کرد.
گزارشی از نطنز و فوردو
آمانو در گزارشش به نتایج مذاکره پنج گانهای که بین ایران و آژانس از ابتدای سال شمسی جاری صورت گرفته اشاره کرده و مشروحی از فعالیتهای تأسیسات هستهای نطنز و فوردو را آورده است. به گزارش ایسنا، او نوشته که کارهای مقدماتی نصب برای 34آبشار دیگر در نطنز تکمیل شده است.
او درباره تأسیسات هستهای فوردو نیز نوشته است: این تأسیسات برای 16آبشار با مجموع تقریبی 3000سانتریفیوژ، که بهطور مساوی بین واحد یک و واحد دو تقسیم شدهاند ساخته شده است. تا 18اوت 2012ایران تمامی هشت آبشار در واحد دو را نصب کرده بود. در واحد یک، ایران بهطور کامل چهار آبشار را نصب کرده و آبشار پنجم را تا اندازهای نصب کرده است. هیچکدام از آنها توسط UF6تغذیه نشدهاند. پیش از انتشار گزارش آمانو، بخشهایی از بند مذکور به روزنامههای نیویورک تایمز و خبرگزاری رویترز درز کرده بود. دیوید سانگر در گزارشی برای روزنامه نیویورک تایمز و فردریک دال در گزارشی برای خبرگزاری رویترز از وین هر دو در روز جمعه سه شهریور 1391خبر دادند که ایران علاوه بر حدود 1000(شش آبشار 174تایی) ماشین قبلی، نصب دو آبشار 174تایی از ماشینهای سانتریفیوژ در فوردو را به پایان رسانده است.