سخنان محمد مرسی یادآور نقشی است که پیشتر کوفی عنان برای ایران در حل بحران سوریه قائل بود. این نماینده سابق سازمان ملل در امور سوریه که مأمور یافتن راه چارهای برای برونرفت از بحران سوریه بود در زمان ماموریتش دوبار به ایران سفر کرد و بر حضور ایران در نشست بینالمللی ژنو نیز تأکید داشت.
محمد مرسی که پیش از سفر خود به نیویورک و حضور در نشست سازمان ملل با یکی از شبکههای تلویزیونی مصر گفتوگو میکرد، ارتباط با جمهوری اسلامی ایران برای حل بحران سوریه را «بسیار مهم» توصیف کرد و ایران را بازیگر اصلی منطقه دانست. چهار روز پیش از این سخنان، مرسی در حاشیه اجلاس قاهره با علی اکبر صالحی که به نمایندگی از ایران در نشست چهارجانبه قاهره شرکت کرده بود دیدار و گفتوگو کرده بود. در آن مقطع وبسایت بیبیسی مدعی شد که مرسی در این دیدار حمایت ایران از دولت سوریه را مانعی برای از سرگیری روابط ایران و مصر دانسته است.
مرسی که چندی پیش در اجلاس مکه پیشنهاد تشکیل گروه تماس متشکل از چهار کشور ترکیه، ایران، مصر و عراق را داده بود گفته که دوستی ایران با سوریه و رابطه مستحکم آن با دمشق عامل مؤثربودن تهران در حل بحران سوریه است. وی ادامه داد: من حضور ایران در کمیته چهارجانبه برای حل بحران سوریه را یک مشکل نمیدانم، بلکه بالعکس بخشی از حل بحران سوریه محسوب میشود. کشورهای عضو کمیته چهارجانبه تاکنون دوبار در قاهره تشکیل جلسه دادهاند که بار اول در سطح کارشناسان و بار دوم در سطح وزیران خارجه کشورهای ترکیه، مصر و ایران بود.
در اجلاس وزیران خارجه، وزیر خارجه عربستان غایب بود.رابطه ایران و مصر از ابتدای انقلاب بنا به قرارداد کمپ دیوید که در سال 1987 بین انور سادات، رئیسجمهور وقت مصر و مناخیم بگین، نخستوزیر رژیم صهیونیستی بسته شد، قطع شده است. مصر با این قرارداد رژیم صهیونیستی را به رسمیت شناخت و سادات دو سال بعد بهخاطر این اقدامش ترور شد.
بعد از پیروزی انقلابیون مصر و سقوط دیکتاتوری حسنی مبارک، این روابط از حالت تیرگی سابق درآمده است. روسای جمهور ایران و مصر جدید برای نخستینبار در اجلاس مکه با یکدیگر دیدار کردند. پس از آن محمد مرسی برای حضور در اجلاس عدمتعهد در تهران حضور پیدا کرد. دیدار صالحی و مرسی آخرین دست از تماس مقامات دو کشور بود. معاون اسبق وزیر امور خارجه مصر درباره اظهارات رئیسجمهور این کشور مبنی بر نقش حیاتی ایران در حل بحران سوریه گفته که این سخنان بیانگر استقلال سیاست قاهره از سیاست کاخ سفید است.
به گزارش پایگاه الیوم السابق، احمد الغمراوی گفت: مصر استقلال در تصمیم سیاسی خود را بازیافته و روابط سیاسی آن با کشورهای مختلف جهان براساس منافع آن است نه براساس دیکتههای آمریکا آنگونه که در دوره مبارک بود. دیروز سایت روزنامه الاهرام مصر نیز نتایج یک نظر سنجی را منتشر کرد و نوشت که 52درصد از مردم مصر روابط واشنگتن و قاهره را بحرانی ارزیابی میکنند.
دیدار در مکه، تهران، نیویورک
ظاهرا نشستهایی که در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ارتباط با ایران قرار است برگزار شود کم نیستند.
پیش از این سایتهای خبری غرب از نشست گروه 5+1 در حاشیه اجلاس سازمان ملل و پیگیری مذاکرات هستهای سخن گفته بودند. سایت ایران هستهای به نقل از منابع دیپلماتیک نوشته که درصورت برگزاری این نشست، ایران در آن حضور پیدا نخواهد کرد.
حالا اما محمد مرسی، رئیسجمهور مصر در همان گفتوگوی تلویزیونیاش اظهار داشته که در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد با مسئولان بلندپایه سه کشور عضو کمیته چهارجانبه در نیویورک دیدار خواهد کرد. این دیدار اگر صورت بگیرد سومین دیدار محمود احمدینژاد با محمد مرسی در دوماه اخیر است.