بسیاری از اهالی این منطقه که شاهد حمله جوان کم سن و سال و چاقو بهدست به مردم بودند حتی تا چند روز بعد از حادثه از ترس جرأت نمیکردند از خانههایشان بیرون بروند. شاید روزی که عامل جنایت پل مدیریت که جوانی به نام کوشا بود و در روز روشن دیوانهوار به سمت دخترموردعلاقهاش حمله کرد و او را به قتل رساند، در ملأعام اعدام شد، همه تصور کردند که دیگر حوادث اینچنینی که امنیت جامعه را به خطر بیندازد تکرار نخواهد شد اما حادثه نظام آباد بار دیگر آرامش عمومی را برهم زد. حسن تردست، قاضی سابق دادگاه کیفری در گفتوگو با همشهری به بررسی حوادث اینچنینی پرداخته است.
قاضی تردست،در باره این حادثه میگوید: بهعلتهای زیادی میتوان اشاره کرد که باعث تکرار اینگونه حوادث شده و سبب میشوند احساسات افکار عمومی برانگیخته شود و آرامش شهروندان به خطر بیفتد. اینکه در روز روشن در پایتخت کشور پسر جوانی چاقو بهدست بگیرد و حادثه وحشتناکی را رقم بزند متأسفانه نخستین اتفاق اینچنینی نیست. یکی از دلایل چنین حوادثی این است که امروزه جامعه ما به سمت خشونت گرایش پیدا کرده است. مسئله بعدی بیکاری، فقر و مشکلات اقتصادی مردم است. وضعیت اجتماعی و فرهنگی جامعه باعث شده که ما با یک جامعه خشونتگرا و پرخاشگر روبهرو باشیم که این روحیه خشونتگرایی در افراد بهخصوص جوانان زنگ خطر و آفتی برای جامعه است که باید ریشهیابی شود.
قاضی تردست ادامه میدهد: اگر چنین حادثهای به عنوان مثال در کشور آمریکا رخ دهد شاید امری عادی تلقی شود؛ چرا که کماکان شاهد تکرار اینگونه حوادث در آمریکا هستیم اما جامعه آنها جامعه خشونت است که به راحتی شخصی که به سن 18سالگی میرسد میتواند مجوز اسلحه بگیرد و دست به قتلعام و جنایتهای هولناک بزند. وقوع این اتفاق در چنین جامعهای بعید نیست اما در کشور ما که دین اسلام مردم را به رحمانیت و مهربانی دعوت کرده است تکرار این حادثهها بعید و تعجبآور است.
او یادآور میشود: یکی دیگر از علتهای حادثه نظام آباد و حوادث مشابه آن وضعیت جغرافیایی کشور ماست. ایران درست در همسایگی کشورهایی است که در آن جنگ و کشتار است؛ بهعنوان نمونه روزی نیست که خبر قتلهای هولناک در کشورهای عراق، افغانستان و پاکستان شنیده نشود و این موضوع در افزایش خشونت در جامعه ما بیتأثیر نیست؛ چراکه جوانان مرتب اخبار جنگ و... را میشنوند و این اخبار تأثیر مستقیمی بر روح و روان آنها میگذارد.
علت دیگر شبکههای ماهواری و نمایش فیلمهای هالیوودی است که خشونت را رواج میدهد. دیدن فیلمهای جنگیای که در آنها آدمکشی و قتلعام وجود دارد باعث میشود که جوانان تحریک شوند. مهاجم نظام آباد که با حمله به چندین نفر حادثه هولناکی را رقم زد فرزند طلاق است؛ یعنی خودش قربانی خشونت در محیط خانواده بوده است. این مسئله قابلبحث و تعمق است و باید کارشناسان آن را بررسی کنند. متأسفانه این روزها روابط اجتماعی حاکم بر بسیاری از خانوادهها پر از مشکلات فراوان است. این را آمار بالای طلاق در کشور نشان میدهد. آنچه مسلم است اینکه فرزندان طلاق چون در شرایطی رشد میکنند که در آن با خشونت و دعواهای پدر و مادر روبهرو میشوند قطعا با کسی که در یک خانواده سالم و بدون استرس بزرگ میشود تفاوت دارند. فرزندان طلاق تحت این پرخاشگری رشد میکنند و با استرسهایی که در وجودشان است وارد جامعه میشوند. آنها مانند کسی هستند که وجودشان آتش است و وقتی وارد محیط اجتماع میشوند با کوچکترین تلنگریشعلهور میشوند.
قاضی تردست میگوید: از علتهای دیگر و البته مهم این حادثهها مسئله موادمخدر است که متأسفانه این روزها جوانان گرایش بیشتری به مصرف موادمخدر از نوع صنعتی پیدا کردهاند. غافل از اینکه مخدرهای صنعتی تأثیر مستقیم روی مغز افراد میگذارد و توهم ناشی از آنها بسیار خطرناک است. بسیاری از جوانانی که در شرایط خانوادگی نامناسب بزرگ میشوند برای خالی کردن عقدههای روانیشان به سمت موادمخدر پناه میبرند و آینده خود را تباه میکنند که باعث میشود توجهی به کارهایی که انجام میدهند نداشته باشند و اقدامشان جامعه را مشوش کند.
قاضی تردست در ادامه به جامعه قانونگریز اشاره میکند و میگوید: متأسفانه امروزه با یک جامعه قانونگریز روبهرو هستیم که بستر تمام نابسامانیها در حوزههای مختلف ناشی از آن است که قانون حاکم نیست و تا زمانی که این بستر اصلاح نشود مشکل حل نخواهد شد؛ بهعنوان مثال میتوان به رانندگی در جامعه اشاره کرد. ما شاهد هستیم که کمتر کسی قانون را رعایت میکند و به عقیده من برای اصلاح این شرایط نخست باید از خودمان شروع کنیم تا از جامعه قانونگریز دور شویم.
اینکه فرد سارقی دستگیر میشود و به زندان میرود اما مدتی بعد بدون اینکه دوران محکومیتش را بگذراند با سپردن وثیقه از زندان آزاد شده و مجددا به سمت جرائم میرود نشان میدهد که تغییراتی نیز در قانون باید انجام شود تا کمتر شاهد تکرار جرائم و خشونت باشیم.
قاضی تردست درخصوص مجازات احتمالی عامل جنایت نظام آباد عقیده دارد: باید درخصوص اقدام وی تحقیق شود. چنانچه قصد او، ترساندن مردم و بر هم زدن امنیت روانی بوده باشد قطعا محارب شناخته خواهد شد و مستوجب اعدام است. در غیر این صورت درخصوص جنبه عمومی جرم که قدرتنمایی با چاقو و ایراد ضرب و جرح عمدی است سه سال زندان دارد و با توجه به اینکه دست به قتل یک نفر زده است با شکایت خانواده قربانی نیز طبق قانون به قصاص محکوم خواهد شد.
وی ادامه میدهد: اینکه به سرعت پرونده را بسته و او را اعدام کنند مشکلی حل نخواهد شد. درست است که باید قاتل قصاص شود و بازگشت او به جامعه خطرناک است اما من معتقدم که بسترها باید اصلاح شود تا جامعه دیگر چنین قاتلان کم سن و سال و خطرناکی نداشته باشد.