افزایش نفرت مسلمانان از کاخ سفید در خاورمیانه ازجمله مسئله حمله به کنسولگری آمریکا در لیبی و برنامه هستهای ایران جزو موضوعهای مورد بحث بود. مسئله تروریسم و قدرت گرفتن چین و جنگهای افغانستان و سوریه از دیگر مسائلی بود که مورد بحث دو طرف قرار گرفت. اما در این بین تأکید هر دو نامزد بر اعمال تحریمهای فلجکننده علیه ایران بسیار جالب توجه است.
این موضوع به نگاه نخبگان سیاست خارجی آمریکا به ایران بر میگردد که طی 33سال بعد از انقلاب تغییری نکرده است. این نگاه کاملا منفی است چرا که جمهوری اسلامی جایگزین حکومتی شده که هم پیمان با غرب بوده و انقلاب اسلامی نیز به منافع غرب صدمات جدی وارد کرده است.
البته ناگفته پیداست که بسیاری از ثروتمندان و کمککنندگان به کاندیداها یهودی هستند و از سوی دیگر در تبلیغات رسانهای سرمایهگذاران اصلی رسانه یهودیاند، بر همین اساس کاندیداها بیشتر به ثروتمندان و یهودیان توجه میکنند و آنها نیز نظر منفی نسبت به ایران دارند، به همین دلیل ما در مناظره اخیر شاهد بودیم که هر دو نامزد با یکدیگر رقابت میکنند تا نشان دهند که چهکسی نسبت به ایران شدت عمل بیشتری از خود نشان میدهد.
از یک طرف ما حالتی را داریم که تمام اهرمها، فاکتورها و بازیگران سیاسی علیه ایران هستند و از طرف دیگر جمهوری اسلامی مجموعه و یا لابیای را ندارد که اگر کاندیداها اینگونه علیه ایران صحبت کنند مشکل خاصی برایشان ایجاد شود و نتیجه این نبود عامل بازدارنده تهدیداتی میشود که دو نامزد در مناظره خود علیه ایران عنوان کردند.
بهنظر میرسد که خمیرمایه و جوهره مناظره اوباما و رامنی این بود که هر کدام از نامزدها به قدرت برسند بحث تحریمها ادامه دار خواهد بود و بعضا بیشتر هم خواهد شد. حوزه جنگ بحث دیگری بود که دو طرف به آن اشاره کردند و در این زمینه باید دانست که مردم آمریکا از نظر روانی قابلیت ورود به یک جنگ دیگر را در منطقه غرب آسیا و خاورمیانه ندارند و از همین رو شاهد بودیم که حتی بایدن و راین در مناظره خود که نزدیک به ده روز پیش بود بحث جنگ را مطرح نکردند؛ اگر هم بحث جنگ مطرح شود اعلام میکنند که این گزینه آخر است و ما قصد حمله نظامی به ایران را نداریم زیرا میدانند که اگر کاندیدایی ظاهر جنگ طلب داشته باشد مردم در انتخابات سال 2012با وی مشکل پیدا خواهند کرد.
اگر چه ما در مناظره اخیر شاهد بودیم که رامنی اعلام کرد که درصورت رئیسجمهور شدن تحریمهای فلجکننده تری را علیه جمهوری اسلامی ایران اعمال میکند اما باید این مسئله را مدنظر داشت که آمریکا قطعا محاسبه خواهد کرد درصورت حمله به ایران چه میزان هزینه و خسارت را باید تحمل کند و چون ضرر این اقدام بسیار بالاست گزینه نظامی فعلا منتفی است. اما با افزایش روزافزون این تحریمها مشکل خاصی برای دولت آمریکا پیش نخواهد آمد. بحث افزایش تحریمها از سوی هر دو نامزد گرایش تبلیغاتی دارد و صرفا برای جذب طرفدارانی است که نسبت به این مسائل از خود علاقه نشان میدهند.
اما در پایان نکته حائز اهمیت این است که ما در رابطه با انتخابات آمریکا نباید فقط نظارهگر باشیم بلکه این امکان وجود دارد که ما هم تأثیرگذار باشیم. همانطور که آمریکاییها میخواهند در انتخابات ما تأثیرگذار باشند و قبل و بعد از انتخابات سال 88هم سعی کردند در جریان انتخابات تأثیر بگذارند و رامنی هم در مناظره خود به آن اشاره کرد، در کشور ما هم مسئولین باید به این تفکر برسند که جایگاه ایران و دشمنی با آمریکا به ما حکم میکند برنامه دیپلماسی خوبی برای آمریکا درنظر بگیریم و نهتنها در انتخابات ریاستجمهوری، بلکه در انتخابات سنا و نمایندگان هم میتوانیم تأثیرگذار باشیم.
* کارشناس مسائل بینالملل