به گزارش همشهری در این برنامه که بیست‌و‌یکمین قسمت از برنامه ثریا به شمار می‌آید برنامه‌سازان ثریا با سفر به خلیج‌فارس و سواحل جنوبی کشور مستندهایی دیدنی از آخرین و مهم‌ترین دستاوردهای نیروی دریایی ایران تهیه کرده‌اند. ناوشکن سهند که مراحل نهایی ساخت خود را می‌گذراند و بعد از جماران، دومین ناوشکن داخلی کشور است ازجمله این دستاوردهاست که دوربین ثریا با رفتن به داخل کارخانه‌ها و مجموعه‌های قطعه‌ساز این ناوشکن از مراحل ساخت این دستاورد مهم نیروی‌دریایی تصاویری جدید تهیه کرده که برای نخستین‌بار از سیما پخش خواهد شد. در قسمتی از این مستند اشاره خواهد شد که بعد از اینکه ساخت ناوشکن جماران 12سال طول کشید سازندگان تصمیم گرفتند ناوشکن دوم یعنی سهند را در سه‌سال بسازند که با انکار و ناباوری‌های زیادی روبه‌رو شدند اما اکنون و بعد از یک‌سال‌و‌نیم این ناوشکن آخرین مراحل کامل شدن خود را می‌گذراند.
«یک روز با ناوشکن جماران» بخش دیگر برنامه ثریاست که در آن اعضای گروه سازنده برنامه همراه با ناوخدای جماران، سفری یک‌روزه به این ناوشکن داشته‌اند و در آن با زیر‌و‌بم‌های ساخت و استفاده از این ناوشکن استراتژیک ایرانی آشنا شده‌اند.مستند یونس، دیگر بخش مستند نخستین برنامه سری جدید ثریا است که در آن دوربین ثریا همراه زیردریایی‌های ایران به اعماق دریا رفته است. همچنین نحوه آبگیری زیردریایی و به آب انداختن ناو از دیگر بخش‌های این برنامه است.
میهمان این قسمت از برنامه ثریا ناخدا سیاری، فرمانده نیروی دریایی ارتش خواهد بود و عوامل و کارکنان زیردریایی‌ها و ناوهای نیروی‌دریایی نیز در گپ و گفت‌های برنامه حضور خواهند داشت. گفتنی است برنامه بیست‌و‌یکم ثریا به‌صورت زنده از بندرعباس ساعت 23:15 امشب از شبکه اول سیما پخش خواهد شد.
لازم به ذکر است که برنامه ثریا در 20قسمت گذشته خود با رویکردی انتقادی و در فضایی چالشی به بررسی مشکلات موجود در حوزه‌های مختلف اقتصادی، صنعتی دانشگاهی و... می‌پرداخت و بر این تلاش بود که در کنار طرح نقاط ضعف و آسیب‌شناسی وضعیت موجود قوت‌ها و موفقیت‌های کشور را در عرصه‌های دیگر منعکس کند و با بررسی دلایل و عوامل این موفقیت‌ها و مسیر طی شده در آنها الگویی را برای سایر عرصه‌های جا مانده معرفی کند. سعی برنامه ثریا در بعد ساختاری نیز رعایت استانداردهای بالای هنری و برنامه‌سازی در تلویزیون بود و در تمام بخش‌های هر برنامه و به‌خصوص در مستندهای ساخته شده این استاندارد بالا به چشم می‌خورد.
در برنامه‌های پیشین انیمیشن نیز از بخش‌های جذاب و معروف ثریا بود که با زبان طنز انتقادات مهمی را در زمینه‌‌های گوناگون و متفاوت مطرح می‌کرد.با مروری بر خلاصه قسمت‌های پخش‌شده این برنامه و مهم‌ترین انتقادات و نکات عنوان‌شده، با فضای کلی این برنامه که فصلی نو را در عرصه محتوایی و ساختاری برنامه‌های ترکیبی و گفت‌وگومحور آغاز کرده است بیشتر آشنا خواهید شد.
دو قسمت ابتدایی برنامه ثریا درخصوص دستاوردهای فضایی ایران و بررسی مستند جایگاه ایران در میان کشورهای فضایی خصوصا در عرصه ماهواره‌بر بود و نشان داده شد که ایران جزو هشت کشور اول دنیا در فرستادن ماهواره به فضاست. همچنین در این دو برنامه برای نخستین بار تصاویری از ساخت ماهواره‌های ایرانی و نیز آزمایشگاه‌های موجودات فضایی یا همان میمون‌های فضایی و نحوه آزمایش‌های آنها برای ارسال به فضا پخش شد. بررسی مسیر پیش‌بینی شده برای آینده فضایی ایران ازجمله اعزام انسان به فضا و ساخت ماهواره‌های کاربردی از دیگر قسمت‌های این برنامه بود.
آسفالت‌های سه‌هزار میلیارد تومانی
در قسمت سوم برنامه ثریا، مشکلات فراوان راه‌های کشور و ضعف‌های عمده این راه‌ها ازجمله آسفالت‌ها به بحث و بررسی گذاشته شد و به‌طور مستند نمایش داده شد که عمر میانگین یک‌چهارمی تا یک‌پنجمی آسفالت‌ها در کشور نسبت به میانگین جهانی، باعث ضررهای هنگفتی شده است که معادل یک تا دو اختلاس سه‌هزار میلیارد تومانی در سال است!در این برنامه همچنین مستندی زیبا مراحل ساخت بزرگراه خرم‌آباد- زال به نمایش درآمد و نشان داده شد که چگونه در مدت‌زمانی کوتاه بزرگراهی با پل‌ها و تونل‌های زیاد به‌دست متخصصین توانمند کشورمان ساخته شده است.
فراز‌و‌نشیب هسته‌ای‌شدن
در برنامه چهارم، ثریایی‌ها به سراغ انرژی هسته‌ای رفتند و در مستندی زیبا روند طی شده و مبارزات ایران در مسیر هسته‌ای‌شدن را به نمایش گذاشتند و برای نخستین‌بار ناگفته‌هایی از تجمع‌های دانشجویی سال‌های اولیه دهه80 از زبان خود دانشجویان مؤثر در این تجمعات مطرح شد. در این قسمت همسران برخی از شهدای هسته‌ای میهمان برنامه بودند. در این برنامه همچنین مستندهای سوخت 20درصد که نشان‌دهنده توانمندی کشورمان در این فناوری بود و در آن به نیاز مراکز پزشکی کشور به این سوخت و شهدا هسته‌ای نیز پرداخته شده بود به نمایش گذاشته شد.
واردات مافیایی تجهیزات پزشکی
برنامه پنجم و ششم ثریا از چالشی‌ترین برنامه‌های پخش‌شده بود که باعث انتقادات تندی از سمت وزارت بهداشت و به تبع آن پاسخ‌های ثریا شد.بررسی روند نابسامان و عدم‌حمایت از تولید داخلی و نیز طرح مستند و ناگفته‌هایی از چگونگی واردات تجهیزات و سود بسیار هنگفت به جیب واردکنندگان ازجمله بخش‌های این دو برنامه بود.
طرح برخی از دستاوردهای مهم عرصه تجهیزات پزشکی ازجمله سامانه هوشمند جراحی در کشورمان به‌عنوان یکی از معدود تولید‌کنندگان این تجهیزات در دنیا، نشان داد که درصورت حمایت از تولید داخلی این موفقیت‌ها در حجم قابل‌توجه‌تری حاصل خواهد شد.
کشاورزی بدون آموزش و فناوری و هدررفت بالا
برنامه هفتم و هشتم ثریا مشکلات کشاورزی کشور را به صفحه تلویزیون آورد. افزایش جذب دانشجو به رشته‌های کشاورزی بدون برنامه‌ای برای اشتغال آنها، عدم‌آموزش و استفاده از دانش و فناوری در کشاورزی کشور و مصرف فراوان و هدر رفت بخش زیادی از منابع آب در کشاورزی ازجمله انتقادات مطرح شده در این برنامه بود. همچنین گزارش‌هایی از تولیدات موفق کشاورزی در کشور با استفاده از فناوری‌های روز به نمایش گذاشته شد.سفر به سیستان برای نشان‌دادن همکاری علمی و کار و تلاش در عرصه کشاورزی که نتیجه آن چاه نیمه بود نیز در این برنامه به نمایش درآمد.
واردات چادر مشکی با سود 300 تا 1000درصد
بررسی صنعت نساجی در کشور، روزهای اوج نساجی، دوره افول و زمزمه‌های اوجگیری دوباره و همچنین قاچاق فراوان و پرحجم محصولات پوشاک موضوع مهم قسمت نهم و دهم ثریا بود. در این برنامه عنوان شد که واردات چادر مشکی از کشورهای کره و ژاپن به ایران یعنی مهم‌ترین کشور استفاده‌کننده، باعث سودی 300 تا 1000درصدی برای واردکنندگان شده است که دیگر رغبتی برای تولید ایجاد نمی‌کند. نمایش موفقیت شرکت‌های تولید‌کننده نخ و البسه نایلونی و همچنین خبر احداث دو کارخانه عظیم چادر‌مشکی در کشور، از دیگر بخش‌های این برنامه بود.
کیفیت آموزش و تدریس در دانشگاه‌ها
ثریا در دو برنامه یازدهم و دوازدهم خود به سراغ وضعیت تدریس و آموزش در دانشگاه‌ها رفته و با بررسی انتقادی کلیت این نحوه آموزش، به بیان برخی مشکلات از زبان دانشجویان پرداخته و مطرح کرد که برخی جزوه‌های اساتید در برخی دانشگاه‌ها، 20سال است که دست‌نخورده تدریس می‌شود. در این برنامه‌ها مستندهایی نیز درباره برخی اساتید موفق پخش شد که چگونه و با چه روش‌هایی با جذب دانشجویان به درس، تدریس موفقی داشته‌اند؛ مستندهایی چون «نور علم» و «استاد» که ضمن معرفی این اساتید برجسته در آنها سعی شده بود به میزان، نقش و تأثیرگذاری‌های علمی آنها در جامعه و محیط کاری پیرامون این افراد پرداخته شود.
تأمین مالی دانشگاه در ارتباط با صنعت نه پذیرش دانشجوی پولی
در قسمت سیزدهم برنامه ثریا موضوع دانشجوی پولی تبدیل به یک بحث چالشی با مسئولان دانشگاه تهران به‌عنوان یکی از سردمداران پذیرش دانشجو به‌صورت پولی شد. همچنین بررسی ارتباط دانشگاه و صنعت و اقداماتی که تا‌کنون صورت گرفته از دیگر بخش‌های این قسمت بود.
پتروشیمی در سفر به هشت استان
در این برنامه، ثریا پرونده یکی از مهم‌ترین پروژه‌های پتروشیمی کشور را با سفر به هشت استان کشور باز کرد و مشخص شد که به‌رغم هزینه 10هزار میلیارد تومانی برای اجرای این طرح و بعد از 10سال از تصویب طرح در سال81 برخی واحدهایی که قرار بر احداث آنها بوده پیشرفتی در حد یک تا 15درصد داشته‌اند و از 13مجتمع تصویب شده تنها سه مجتمع پتروشیمی قابلیت بهره‌برداری را دارند. این درحالی است که 13شهر انتخابی برای این خط از سردترین تا گرم‌ترین دما را دارا بودند. جدا از اینکه این لوله باید از میان رشته کوه‌های زاگرس خود را به نقاط مرتفع می‌رساند.
سود 260میلیارد تومانی دلالان بورس پتروشیمی در طول 10ماه
پانزدهمین قسمت از برنامه تلویزیونی ثریا با موضوع خام‌فروشی در صنعت پتروشیمی و بی‌توجهی به صنایع خرد و محصولات جزء پتروشیمی پخش شد. در این برنامه گفته شد که با وجود افزایش چندین برابری تولید در صنعت پتروشیمی از حدود پنج میلیون تن در سال83 به حدود 19میلیون تن در سال90 هنوز این تولیدات در سطح محصولات خام است و با فرآوری پایینی به سایر کشورها صادر می‌شود که برخی از همین کشورها با فرآوری بالا در این محصولات، همان‌ها را با چندین برابر قیمت به‌خود ما می‌فروشند.
وقتی ماهواره‌بر به فضا می‌فرستیم چرا نتوانیم موتور جست‌وجو گر طراحی کنیم؟
برنامه تلویزیونی ثریا در شانزدهمین و هفدهمین قسمت با موضوع وضعیت سرویس‌های اینترنتی ازجمله ای‌میل و جست‌وجوگرهای داخلی و همچنین سیستم عامل بومی روی آنتن رفت.در این برنامه با بیان مشکلات مختلف امنیتی، فرهنگی و اقتصادی که کشورها در استفاده از ای‌میل‌ها و جست‌وجوگرهای چند شرکت معروف آمریکایی با آن روبه‌رو هستند این پرسش مطرح شد که برخلاف خیلی از کشورهایی که به سمت ای‌میل‌های ملی و موتور جست‌وجوی ملی و سیستم عامل بومی رفته‌اند چرا در کشور ما که حساسیت بیشتری را هم در این خصوص باید داشته باشد هنوز گام مهم و موفقی در این زمینه برداشته نشده است؟
در این برنامه اعلام شد با برنامه‌ریزی‌ای که در شورای‌عالی مجازی در حال انجام است قرار شده بر مبنای معماری CDN در کشور، به ارسال و دریافت هر گیگابایت اطلاعات با قیمت صد تومان برسیم که این امکان تا شش‌‌ماه دیگر برای حداقل دومیلیون کاربر فراهم خواهد بود.
توان تولید تجهیزات نفتی در داخل وجود دارد؛ مهار بزرگ نفتی در داخل کشور
در برنامه هجدهم ثریا با ارائه درآمدهای شرکت‌های بزرگ نفتی جهان اعلام شد که درآمد نفتی ایران در سال2009، 80میلیارد دلار بوده که بسیار کمتر از شرکت‌های بزرگ بین‌المللی است و علت اصلی این مسئله نیز خام‌فروشی بوده و غفلت از سرمایه‌گذاری روی دانش فنی در شش دهه گذشته (اگرچه در سال‌های اخیر قدم‌هایی در این زمینه برداشته شده است) باعث شده است که همچنان در صنعت نفت و گاز به‌ویژه از ابعاد تولید فنی به نوعی وابسته به خارج باشیم. سؤال اصلی برنامه نوزدهم نیز این بود که چرا بعضی از تجهیزاتی که در داخل، توان تولیدشان وجود دارد همچنان از خارج خریداری می‌شود و انگیزه تولید‌کنندگان داخلی را کم می‌کند؟ در این برنامه همچنین جزئیات و ناگفته‌هایی از کار بزرگ داخل کشور در مهار آتش‌سوزی چاه‌های نفت به‌خصوص در نفت‌شهر مطرح شد.
75هزار اختراع ثبت شده
بیستمین برنامه ثریا با موضوع «مهم‌ترین مانع تجاری‌شدن اختراعات» به سراغ روند رو‌به‌رشد اختراعات در کشور رفت تا با بررسی دقیق این روند مشکلات پیش‌روی مخترعین جوان کشور را نیز مورد واکاوی و جست‌وجو قرار دهد.در این برنامه اعلام شد که از سال1310تا الان 75هزار اختراع در کشور ثبت شده که حدود نصف این اختراعات مربوط به چهار، پنج سال اخیر و 10درصد آنها ثبت‌شده توسط خارجی‌هاست. روند ثبت اختراع در اداره مالکیت صنعتی که تازه چندماهی است الکترونیکی شده و البته هنوز هم نیاز به حضور در پیچ‌و‌خم‌های اداری دارد و نیز کم‌اعتبار بودن گواهی‌های ثبت اختراع صادرشده توسط این سازمان در موضوع تجاری‌شدن اختراعات، از دیگر انتقادات مطرح‌شده در برنامه ثریا بود.