فهرستی که به لحاظ آماری نوید پررونق‌بودن مهم‌ترین رخداد سینمایی را می‌دهد. این البته تنها ظاهر قضیه است. این 95فیلم آثاری هستند که سازندگان‌شان فرم تکمیل‌شده شرکت در جشنواره را به دبیرخانه تحویل داده‌اند. برخی از این پروژه‌ها هنوز جلوی دوربین نرفته‌اند و بعید است در صورت کلید خوردن به جشنواره برسند مثل «داستان عوضی» به کارگردانی فریدون جیرانی. تعداد زیادی از آثار متقاضی حضور در جشنواره امسال را هم فیلم‌اولی‌هایی تشکیل می‌دهند که برخی از آنها چهره‌هایی ناشناخته هستند. از سوی دیگر آنچه در این فهرست پرتعداد جالب توجه به نظر می‌رسد غیبت برخی فیلمسازان نامدار و حضور پررنگ پروژه‌های دولتی است.
فیلم‌های دولتی امسال رکورد می‌زنند
به‌نظر می‌رسد در سی‌ویکمین جشنواره فیلم فجر به لحاظ حضور پرتعداد آثاری که به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم با سرمایه دولت ساخته شده‌اند و هزینه تولیدشان از محل بودجه‌های عمومی تأمین‌شده، شاهد یک رکورد تازه باشیم. برخی از این فیلم‌ها عبارتند از: ابرهای ارغوانی (سیامک شایقی)، دلتنگی‌های عاشقانه (رضا اعظمیان)، ساکن خانه چوبی (حسینعلی لیالستانی)، زیباتر از زندگی (انسیه شاه‌حسینی)، مروارید (حجت‌‌الله سیفی)، عقاب صحرا (مهرداد خوشبخت)، چ (ابراهیم حاتمی‌کیا)، استرداد (علی غفاری)، غریبه (حمید بهمنی)، مرغابی دشت سرخ (علی‌اصغر شادروان)، فرزند چهارم (وحید موسائیان)، آشغال‌های دوست‌داشتنی (محسن امیریوسفی)، سلام / خداحافظ (پرویز شهبازی)، سال‌های حادثه (سعید چاری)، حوض نقاشی (مازیار میری)، عملیات مهد کودک (فرزاد اژدری)، برلین 7 (رامتین لوافی)، نیکان و بچه‌غول (رحمان رضایی)، بزرگ‌مرد کوچک (صادق دقیقی)، تابستان طولانی (علی خزاعی‌فر)، خاکستر و برف (روح‌الله سهرابی)، خسته نباشید (محسن قرایی)، تاج محل (دانش اقباشاوی)، و... .
جوانان زیر آفتاب
جشنواره فیلم فجر همیشه محل خوبی برای کشف استعدادهای جوان بوده و به‌نظر می‌رسد امسال هم شاهد چنین اتفاقی باشیم. البته نکته جالب توجه فیلم‌اولی‌های متقاضی حضور در جشنواره امسال، نام‌هایی ناآشناست که قبلا کمتر اسمشان به‌گوش رسیده است. مهدی آتش‌جم با فیلم «سقوط»، سید هادی محقق با «او خوب سنگ می‌زند»، امیرپویا افضلی‌پور و روح‌الله سعادتمند با «دراکولا در تهران»، حسین آخوندپور با «شهری که نمی‌خوابد»، کرامت‌پور شهسواری با «عشق فقط یک کلام»، محمدامین همدانی با «9:20 دقیقه در بوشهر» و علی‌احمدزاده با «مهمونی کامی» از جمله فیلمسازانی هستند که نام‌های آشنایی برای علاقه‌مندان سینما محسوب نمی‌شوند و حالا می‌خواهند در اولین گام حرفه‌ای‌شان در جشنواره سی‌ویکم بخت‌آزمایی کنند.
نام‌های بزرگ
«چ» به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا می‌تواند مهم‌ترین و شاخص‌ترین اثر حاضر در جشنواره امسال باشد. حاتمی‌کیا به عنوان فیلمساز برجسته نسل انقلاب و دفاع مقدس، امسال زندگی شهید چمران را دستمایه خلق اثر تازه‌اش قرار داده است. بازگشت حاتمی‌کیا به سینمای دفاع مقدس یکی از خبرهای خوش سینمای ایران در سال91 بود و این شیرینی وقتی کامل‌تر می‌شود که چ فیلم خوبی شده باشد و به جشنواره هم برسد. ظاهرا مدیران سینمایی تلاش زیادی دارند که فیلم حاتمی‌کیا را حتما به جشنواره امسال برسانند ولی احتمال دارد این فیلم به فجر سی‌ویکم نرسد. چیزی که البته ربطی به حاضرنشدن فریبرز عرب‌نیا برای بازی در سکانس پایانی فیلم ندارد. حاتمی‌کیا مراحل فنی را با دقت نظر فراوان پشت‌سر می‌گذارد و معمولا حاضر نمی‌شود کیفیت فیلمش را فدای شتاب برای رساندن به جشنواره کند.
از نسل‌اولی‌های سینمای ایران هم امسال حضور داریوش مهرجویی قطعی به‌نظر می‌رسد. مهرجویی در غیبت هم‌نسلانش با فیلم «چه خوب که برگشتی» به جشنواره می‌آید. اولین نمایش فیلم تازه مهرجویی همواره می‌تواند یک اتفاق مهم سینمایی باشد.
علیرضا داودنژاد هم که با «کلاس هنرپیشگی» به فستیوال امسال می‌آید از دیگر چهره‌های شاخصی است که می‌تواند با فیلم تازه‌اش به جشنواره رونق ببخشد. همچنین باید به نام مجتبی راعی اشاره کرد که فیلم «ترنج در ترنج» را در سکوت خبری ساخته است.
امیدها
فیلمسازانی هم هستند که می‌توانند امیدهای جشنواره امسال باشند؛ پرویز شهبازی با «سلام / خداحافظ» سیاوش اسعدی با «جیب‌بر خیابان جنوبی»، روح‌الله حجازی با «زندگی مشترک آقای محمودی و بانو»، ابراهیم شیبانی با «هیچ کجا، هیچ کس»، وحید موسائیان با «فرزند چهارم»، محسن امیریوسفی با «آشغال‌های دوست‌داشتنی»، بهنام بهزادی با «قاعده تصادف»، مازیار میری با «حوض نقاشی»، امیر حسین شفقی با «همه چیز برای فروش» و بهرام توکلی با «آسمان زرد کم‌عمق».
غایبان شاخص
در حالی که دبیر جشنواره شخصا در دفتر احمدرضا درویش حضور یافته و از این فیلمساز برای شرکت‌دادن فیلم «رستاخیز» در جشنواره دعوت به‌عمل آورده بود، نام این فیلم در فهرست آثار متقاضی حضور در جشنواره به چشم نمی‌خورد. درویش چند روز پیش اعلام کرد که احتمال دارد مراحل فنی فیلمش طولانی‌تر از آن شود که امکان حضور در جشنواره امسال را داشته باشد. مسعود کیمیایی هم که امسال نامش با پروژه‌هایی چون «دست‌تنها» و «تبعید سایه‌ها» و سرانجام «خائن‌کشی» شنیده شد در نهایت نتوانست فیلمی را جلوی دوربین ببرد و یکی از غایبان بزرگ جشنواره امسال است. کیمیایی احتمالا خائن‌کشی را در روزهای برگزاری جشنواره جلوی دوربین خواهد برد. کمال تبریزی، بهروز افخمی، رخشان بنی‌اعتماد و اصغر فرهادی از دیگر فیلمسازان شاخصی هستند که امسال جای خالی‌شان در جشنواره حس خواهد شد.