معترضان به کاخ ریاست‌جمهوری و دفتر کارش حمله می‌کنند و خارجی‌‌ها هم مدام به او فشار می‌آورند و تهدید می‌کنند که اوضاع را کنترل کند و همزمان به اصول دمکراسی پایبند باشد. در این میان او علاوه بر مصاحبه‌های تلویزیونی، از طرف شبکه‌های اجتماعی هم پیام‌هایی می‌دهد و سعی در آرام کردن اوضاع دارد؛ گاه تهدید به برخورد نظامی می‌کند و گاه مخالفان را به گفت‌وگو فرامی‌خواند. این مصاحبه هفته گذشته و قبل از سفر مرسی به آلمان با یک سایت آلمانی انجام شده‌است.
- آقای رئیس‌جمهور! به دومین سالگرد انقلاب علیه حکومت حسنی مبارک نزدیک می‌شویم. در خلال روزهای اعتراض در میدان تحریر، مصر متحد بود. امروز جامعه متفرق است. برای کمک به متحد کردن مجدد مردم مصر چه کار می‌کنید؟
حداکثر تلاش خودم را می‌کنم. خوشحالم که تنوع آرا وجود دارد و خوشحالم که جناح مخالف داریم. هنوز داریم یاد می‌گیریم چگونه در محیط کاملا دمکراتیک- با آزادی واقعی- برای تحقق مصلحت مشترک مصری‌ها همکاری کنیم تا بتوانیم با هم به پیش برویم. هیچ‌کس حق ندارد از زور استفاده کند. اکنون، مجلس نداریم اما این وضع به‌زودی تغییر خواهد کرد.
- در‌ماه ژوئن سال2012، دادگاه قانون اساسی اعلام کرد که نخستین انتخابات مجلس مغایر با قانون بوده است. نمایندگان مجلس بار دیگر در بهار انتخاب خواهند شد. آیا این امر به آشتی کمک می‌کند؟
فرصت خوبی برای تمام احزاب و جناح‌های سیاسی است که در انتخابات مجلس جدید شرکت کنند. وظیفه من است که آن را تضمین کنم. کمک خواهم کرد صلح به هر بهایی حفظ شود تا تمام اقشار جامعه بتوانند شرکت کنند. معتقدم آینده بسیار بهتر از گذشته است.
- اکنون مشکلات بسیار بزرگی وجود دارد؛ ارزش پوند مصر به سطح کم‌سابقه‌ای سقوط کرده است و افرادی در تظاهرات کشته و زخمی شده‌اند.
البته ما مشکل داریم و طبیعی است که تفاوت‌های اجتماعی و اختلاف‌های سیاسی داشته باشیم. این امر برای انقلاب‌ها عادی است، به‌خصوص انقلاب مصر که در آن بیش از 20میلیون نفر مصری شرکت کردند. دست‌کم یک عضو هر خانواده‌ای در انقلاب فعال بود، به‌رغم آنکه ما مدتی طولانی در حکومت دیکتاتوری زندگی کردیم که در آن حکومت، علیه مردم خشونت به‌کار می‌برد. با توجه به چالش‌های بزرگی که برابر ماست، طبیعی است که اختلاف‌ها و تظاهرات وجود دارد. اما ما در جهت درستی حرکت می‌کنیم که به ما اجازه می‌دهد به اهداف خود برسیم. برایمان دعا کنید.
- در اروپا نگرانی زیادی درباره وضعیت قبطیان در مصر وجود دارد. برای محافظت از آنان چه کار می‌کنید؟
همه مصریان در برابر قانون برابر هستند و صرف‌نظر از باور و دین خود، از حقوق و تکالیف یکسان برخوردارند. مفهوم اقلیت درباره شهروندان مسیحی مصر صدق نمی‌کند. آنان شهروندان کشور هستند؛ مانند دیگران. عامل تعیین‌کننده برای ما شهروندی است؛ همانطور که در قانون اساسی جدید مصر معین شده است. در این قانون، اصل دو قانون اساسی جدید، نقش شریعت را برای قانونگذاری و اصل سه، مسائل مربوط به شهروندان قبطی و یهودی مصر را تنظیم می‌کند. برای نخستین بار، آنان اجازه دارند براساس قوانین خود، درباره وضعیت مدنی شان تصمیم بگیرند. این آگاهی عمومی وجود دارد که قانون اساسی جدید آزادی‌های همگان را معین می‌کند. براساس دین، من موظف هستم در قبال تمام غیرمسلمانان بی‌طرف باشم اما در عین حال موظف هستم این کار را براساس شریعت و قانون اساسی انجام دهم. هم مسلمانان و هم مسیحیان در گفت‌وگوی ملی که از‌ماه دسامبر شروع کردیم، حضور دارند. تصمیم‌های آن اجرا شده است. طبق اختیاراتم، همچنین 90نفر از اعضای مجلس شورا را منصوب کردم که مسیحیان 15درصد اعضای انتصابی را تشکیل می‌دهند که بیش از گذشته است. کلیساهای قبطی، کاتولیک و پروتستان هشت نامزد پیشنهاد کردند و من چهار نفر دیگر به آن اضافه کردم. رابطه من با قبطیان بسیار خوب است. مشکلی وجود ندارد.
- برای تحقق حقوق برابر برای زنان در مصر چه کار می‌کنید؟
مرد و زن صددرصد برابر هستند. زنان شهروند هستند. قانون اساسی جدید تمام حقوق را برای آنان تضمین می‌کند. زن، مادر من، خواهر من، دختر من، همسر من و همکار من است و زنان در فرایند سیاسی مشارکت دارند. خانمی در دفتر من مسئول گفت‌وگوی سیاسی است که زیرنظر من صورت می‌گیرد. اینجا مشکل واقعی نداریم چون اینها مشکل ساختگی است. مانند دیگر نقاط جهان، نقش زنان در سیاست به آن اندازه که باید باشد، نیست. بسیار خوشحال می‌شوم اگر شمار زیادی از زنان وارد مجلس شوند. زنان مصری بسیار قوی هستند. به‌طور کلی، آنان به پیش می‌روند، حتی در محیط کار. زنان در محیط کسب و کار حضور دارند، زنان، پزشک، وکیل و حتی راننده تاکسی هستند. آنان محترم هستند و از تمام حقوق مردان برخوردارند و گاه حتی بیشتر.
- در آبان‌ماه امسال که در اعلامیه‌ای اختیارات ویژه به‌خودتان دادید، برخی افراد شما را فرعون خطاب کردند. چه کار می‌کنید تا از این وجهه خلاص شوید؟
در قانون اساسی جدید، همه مصری‌ها برابر هستند؛ از رئیس‌جمهور کشور بگیرید تا پایین‌ترین شهروند. دوره دیکتاتوری گذشته است. ما فقط یک گام مهم پیش رو داریم و آن انتخاب مجلس جدید است که چند‌ماه دیگر صورت خواهد گرفت. اعلامیه قانون اساسی برای محافظت کردن از دستاوردهای انقلابی به فوریت ضروری بود. به هیچ‌کس آسیبی وارد نشده است؛ چه افراد و چه نهادها. شماری از اصل‌ها در اعلامیه نادرست تفسیر و به غلط فهمیده شد. من هیچ استفاده‌ای از اختیارات قانونی علیه فرد یا نهادی نکرده‌ام.
- با این حال فضا به قدری متشنج شده که شورش‌های شدیدی در خیابان‌ها رخ داده است.
از زمان تصویب قانون اساسی، وضعیت عادی شده است. آیا واقعا فکر می‌کنید پس از انقلاب 25ژانویه، امکان دارد دیکتاتوری جدیدی شکل بگیرد؟ من به عقاید دیگران احترام می‌گذارم و می‌کوشم تا آزادی عقیده جاری باشد. کار من شامل صیانت از منافع تمام مصریان است.
- شما گفته‌اید که یک دستگاه ریشه‌دار متشکل از اعضای نیروهای امنیتی و قوه قضاییه مسئول فعالیت‌های ضدانقلابی اخیر بوده است. این نیروها چقدر نیرومند هستند؟
فساد نه فقط در دوره دیکتاتوری گسترش یافت بلکه هنوز هم به‌طور بالقوه می‌تواند با تمام امکاناتی که در اختیار دارد، سد راه آزادی و دمکراسی شود. با این حال این فساد با گذر زمان کمرنگ می‌شود. من از قوانین و دستگاه قضایی در چارچوب قانون اساسی برای مبارزه با دیکتاتوری و دیوانسالاری حاکم در طول دهه‌ها استفاده می‌کنم. تصمیم گرفته‌ایم این مسیر را با تمام قوا طی کنیم اما نه با به کار‌گیری اقدامات ویژه.
- برای ایجاد اشتغال بیشتر در مصر، چه کار می‌خواهید بکنید؟
سرمایه‌گذاری نقش مهمی دارد. بسیاری از شرکت‌های مصری و خارجی می‌خواهند در مصر سرمایه‌گذاری کنند. بنابراین باید فضای مناسب را با چارچوب حقوقی ایجاد کنیم. مصر توانمندی بسیار زیادی در مقایسه با کشورهای دیگر دارد و سرمایه‌گذارانی که به کشورمان می‌آیند و شغل ایجاد می‌کنند از این حقیقت آگاه هستند. از نظر اقتصادی، راه زیادی داریم که بپیماییم. با این حال ما موفقیت را در مسیر دمکراتیزاسیون و ثبات سیاسی کشور شاهد بوده‌ایم.
- آیا مصر همچنان شریک غرب است یا سیاست استقلال را در پیش خواهد گرفت؟
آیا بین استقلال و مشارکت تضاد وجود دارد؟
- در اروپا و آمریکا نگاهی انتقادی به تنش‌زدایی مصر با ایران وجود دارد.
هدف ما ایجاد روابط متوازن با تمام کشورها در جهان است؛ با حفظ روحیه استقلال و حاکمیت ملی و با هدف صیانت از منافع مشترکمان. وقتی به روابط متوازن اشاره می‌کنم، به آن معناست که ما در امور داخلی دیگر کشورها دخالت نمی‌کنیم. تقسیم جهان به چند اردوگاه، معمولا اثر سازنده‌ای ندارد. صرف اینکه من پیوندهای محکمی با آلمان دارم، به این معنا نیست که پیوندها با دیگر کشورها باید ضعیف‌تر یا حتی منفی باشد. انقلاب مصر برای آزادی، دمکراسی و عدالت اجتماعی صورت گرفت. مصری‌ها خواستار بهبود اقتصاد و عدالت اجتماعی هستند. بر این اساس، ما مواضع سیاست خارجی خودمان را بنا می‌کنیم.
- چرا مصر به اندازه قطر و ترکیه در سوریه فعال نیست؟
سوریه اکنون وضعیت دشواری را پشت سر می‌گذارد. اول اینکه ما می‌کوشیم به خونریزی پایان دهیم. تنها آن هنگام است که سوری‌ها می‌توانند خانه خودشان را سامان بدهند. در درگیری‌های اخیر بیش از 60هزار نفر کشته و هزاران نفر زخمی شده‌اند. با این وضعیت حکومت جایگاهی در سوریه ندارد. این چیزی است که سوری‌ها نخواهند توانست فراموش کنند. مخالفان اسد از طریق نمایندگان خود در ائتلاف ملی اوضاع را به‌دست گرفته‌اند. ما می‌کوشیم در این فرایند به آنان کمک کنیم.
- آیا نیاز به حمایت خارجی قوی‌تری نیست؟
مصری‌ها می‌کوشند کمک کنند اما تغییرات را فقط سوری‌ها می‌توانند انجام دهند. ما با تقسیم کشور مخالفیم. این امر تهدیدی برای منطقه است. مصر همراه با ترکیه، عربستان سعودی و ایران گروهی چهارگانه تشکیل داده است و امیدواریم با هم راه‌حلی پیدا کنیم. در این فرایند، ما با دیگر کشورهای عرب، اتحادیه اروپا، ایالات متحده، روسیه، چین و سازمان ملل متحد همکاری نزدیکی می‌کنیم. این وضع هر روز بدتر می‌شود و بیش از 40درصد زیرساخت کشور نابود شده است. مصر منافع خاصی را در سوریه دنبال نمی‌کند و فقط خواستار ثبات و امنیت است. این امر نیازمند زمان زیادی است.
- پس از گذشت دو سال از تلاطم‌های انقلابی، این منطقه همچنان ناآرام است. جنگ داخلی در سوریه جریان دارد و دو‌ماه پیش اسرائیل و حماس درگیری مسلحانه داشتند. آیا می‌کوشید حضور نیروهای مصری را در مرز نوار غزه و اسرائیل افزایش دهید؟
تحقق صلح در خاورمیانه بیش از هر چیزی نیازمند همکاری است. مصر جدید و رئیس‌جمهور به صلح و ثبات در خاورمیانه متعهد هستند. ما از مرز مان با تمام همسایگان خود دفاع می‌کنیم تا امنیت خودمان را تضمین کنیم. ما در این حوزه به سختی فعالیت می‌کنیم و تا به حال پیشرفت‌های زیادی داشته‌ایم. ما مشکلی در مرزهای خود نداریم اما نسبت به بروز هرگونه تجاوز در مرزها هوشیار هستیم. ما به آنچه امضا کرده‌ایم و به حق مردم برای زیستن در صلح و امنیت احترام می‌گذاریم. ما خاورمیانه‌ای می‌خواهیم که در موافقت نامه صلح درباره آن توافق شده است؛ همراه با صلح عادلانه و جامع.
en. qantara. de