گروه ادب و هنر: باورپذیر نیست که در سال1391، 79 هنرمند از عرصه‌های مختلف هنری به خانه ابدی رهسپار شده‌اند اما برگزاری «یادواره 79هنرمند درگذشته» در 19 اسفند که به همت خانه هنرمندان ایران به‌منظور گرامیداشت جایگاه رفیع هنرمندان در سالن شماره یک تماشاخانه ایرانشهر برگزار شد، باعث شد که به یاد بیاوریم در سال 1391، 79هنرمند درگذشته‌اند.


درگذشت هنرمندان همواره باعث می‌شود که توجه مسئولان به جایگاه و ‌شأن هنرمندان جلب شود. بسیاری از هنرمندانی که امسال چشم از جهان فرو بستند، با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم کردند و حتی هنرمندانی به‌دلیل نداشتن نشان هنری از دفن در قطعه هنرمندان جا ماندند یا پیش از درگذشت برای طی روند درمان مشکلات بسیاری را طی کردند. این نکته‌ای است که مدیرعامل خانه هنرمندان آن را با گلایه یادآور شد.

مجید سرسنگی با ابراز تأسف از درگذشت این تعداد هنرمند اظهار امیدواری کرد که اینگونه قدرشناسی‌ها ادامه یابد. وی در ادامه گفت: این روزها مرسوم شده است که در هر برنامه و یا ویژه‌برنامه‌ای به هنرمندان نشان‌های متعددی اعطا می‌شود اما باید توجه داشت که هنرمندان بیشتر از دریافت نشان‌های مختلف هنری نیازمند توجه، کار در فضایی ایمن و همچنین برطرف شدن مسائل مختلف معیشتی و درمانی هستند. باید توجه داشت بسیاری از این هنرمندان فقید که امروز در گرامیداشت یاد و خاطره آنها دور هم جمع شده‌ایم در شرایط بسیار سختی زندگی می‌کردند و در شرایط سختی نیز ما را ترک کردند. سرسنگی افزود: در جامعه‌ای که انقلاب آن فرهنگی بوده و داعیه‌دار فرهنگ و هنر است، قبل از اعطای نشان باید به آرامش و دغدغه‌های اصلی هنرمندان توجه شود تا هنرمندان بتوانند به‌دور از هرگونه دغدغه معیشتی آثاری فاخر، ارزشمند و در ‌شأن نام کشور عزیزمان ایران تولید کنند.

مشاور هنری شهردار تهران در صحبت‌های خود به حضور سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران، حمایت‌های دکتر محمد باقر قالیباف شهردار تهران، سیدمحمدهادی ایازی معاون فرهنگی و اجتماعی شهردار تهران، همکاری شورای‌عالی خانه هنرمندان و انجمن‌های عضو شورا اشاره و اظهار امیدواری کرد که با نهادینه شده این قبیل برنامه‌ها در سال‌های آتی نیز شاهد برگزاری هرچه باشکوه‌تر چنین مراسم‌هایی باشیم.

نکته دیگری که معاون فرهنگی و اجتماعی شهردار تهران به آن اشاره دارد، وظایف مسئولان نسبت به هنرمندان است. سید محمدهادی ایازی افزود: خیلی مهم است که در این جلسات مروری داشته باشیم بر فعالیت‌های خودمان و ببینیم آیا وظایفمان را نسبت به هنرمندان انجام داده‌ایم یا خیر؟! هنرمندانی که به هر نحوی آثارشان را عرضه می‌کنند اما مسائلی وجود دارد که گاهی مشکلاتی را برای آنها فراهم می‌کند که ما شاهد هستیم. وی اظهار امیدواری کرد تا روزی را شاهد باشیم که مسائل و مشکلات هنرمندان حل شود و مسئولان هم با مدیریتشان این موضوعات را حل‌‌وفصل کنند.

دکتر حسن بلخاری یکی دیگر از سخنرانان این مراسم با یادی از هنرمندان اعلام کرد که متأسفانه سال بی‌رحمانه‌ای در حوزه فرهنگ و هنر کشور را تجربه کردیم زیرا جهات انسان قابل جایگزینی نیست و برای برخی از انسان‌ها به‌ویژه هنرمندان به‌دلیل روح منحصربه‌فردی که دارند نمی‌توان جانشین و جایگزینی پیدا کرد.

سال‌های گذشته خانه موسیقی در آخر سال یادی از هنرمندان درگذشته عرصه موسیقی انجام می‌داد، امری که امسال تحقق نیافت. حمیدرضا نوربخش در جایگاه مدیرعامل خانه موسیقی اجرای این مراسم را نه‌تنها مایه دلگرمی بازماندگان و خانواده‌های درگذشته دانست بلکه این مراسم را حاوی پیام‌هایی برای زندگان دانست. او دراین باره گفت: این مراسم برای ما نیز پیام‌هایی را به‌دنبال دارد که از این میان می‌توان به عشق‌ورزی و مهر و محبت به یکدیگر اشاره کرد، پس چه خوب است در دوره حیاتمان نیز با یکدیگر مهربان باشیم و این موضوع را درنظر داشته باشیم که جامعه از هنرمندان انتظارات فراوانی دارد.

خسرو سینایی پیش از دیدن لیست 79 نفره هنرمندان احساس می‌کرده که سخنرانی برای این هنرمندان ‌آسان است، اما با دیدن اسامی 79 نفره صحبت کردن را دشوار تلقی کرد و افزود: تنها می‌توانم از یک نام سخن بگویم و آن نام بزرگ و ارزشمندی به نام هنرمند است. هنرمندی که در ساختن زمانه ما نقش بسزایی داشته است، عکاسانی که با عکس‌های خود تصاویری را ماندگار کرده‌اند که هیچ‌گاه فراموش نمی‌شوند، ادبا و شعرایی که با سروده‌هایشان به ذهن ما اعتلا بخشیده اند، مجسمه‌سازانی که با تندیس‌های خود چهره شهر ما را زیبا و دگرگون کرده‌اند.

سینایی افزود: اگر به تاریخ بشریت نگاه کنیم خواهیم دید که هنرمندان چه نقش عظیم و قابل تاملی در خلق زیبایی‌های این جهان داشته‌اند، با توجه به اشعار و سروده‌های بی‌نظیرشان، با بازی‌های منحصربه‌فردشان در خلق آثار نمایشی ماندگار، با آهنگسازی و خلق آثار موسیقی که هرگز نمونه آن تکرار نخواهد شد، با معماری بی‌همتایشان در خلق آثاری همچون تخت‌جمشید، میدان نقش‌جهان و... می‌توانیم این عظمت و بزرگی را به وضوح ببینیم و درک کنیم و دریابیم که هنر و هنرمند از ارکان اصلی ساخت یک کشور هستند که به فرهنگ ما اعتلا می‌بخشند؛ روحشان شاد و یادشان گرامی.

ابراهیم حقیقی با اشاره به حضور هنرمندان عرصه تجسمی در بین 79 هنرمند درگذشته، بخش دیگری از ابعاد لزوم توجه به هنرمندان را مطرح کرد: کاش به فکر هنرمندان زنده باشیم. هنرمندان تفاوت مهمی با همه انسان‌ها دارند. آنها وقتی از دنیا می‌روند یادگارهایی به‌جا می‌گذارند که زندگی را زیبا نگه‌می‌دارد و انسان‌ها را تلطیف می‌کند. پایان مراسم یادواره 79 هنرمند درگذشته،کاشت نهال نمادین توسط عزت‌الله‌انتظامی، کیومرث پوراحمد و فرهاد توحیدی بود.

هنوز بی‌توجهی ادامه دارد

ایرج‌راد به‌عنوان مدیرعامل خانه تئاتر به وعده‌های مسئولان اشاره داشت که هرگز تحقق پیدا نکرد. او به شرایط سخت هنرمندان اشاره کرد، شرایط سختی که هنرمندان هرگز از آن گلایه نکردند. او تصریح کرد: شاید اگر به هنرمندان می‌رسیدیم، آنها می‌توانستند سال‌های سال در عرصه فرهنگ و هنر تلاش ‌کنند، در بسیاری از مواقع کوتاهی کردیم و هنوز این کوتاهی وجود دارد. او در این جلسه به هنرمندی اشاره کرد که به‌دلیل بدهی 15 میلیون تومانی‌اش، پیکرش در بیمارستان گرو گرفته‌شده بودیا هنرمندانی که با بیماری‌های صعب‌العلاج دست و پنجه نرم می‌کنند و خانواده‌هایشان به خانه تئاتر می‌آیند، اشک می‌ریزند و هیچ کاری از دست هیچ‌کس برنمی‌آید. اما این تنها وعده اجرا نشده‌ مسئولان به هنرمندان بیمار نیست. تاسیس بیمارستان مخصوص هنرمندان نکته دیگری است که ایرج راد به آن اشاره کرد: بیمارستانی برای هنرمندان درنظر گرفته شده بود و قرار بود که هنرمندان با در اختیار داشتن کارتی درصورت بروز مشکل به این بیمارستان مراجعه کنند اما هنوز خبری از این بیمارستان نیست، امیدوارم خبری بشود. ایرج راد به خانه سالمندان برای هنرمندان هم اشاره کرد؛خانه‌ای که عزت‌الله انتظامی آن را پیگیری کرد تا آنها دور هم جمع شوند و روزهای خوشی با یکدیگر طی کنند. آخرین نکته‌ای که این بازیگر و کارگردان یادآور شد، قطعه هنرمندان بهشت زهرا(س) است. او تصریح کرد: قطعه هنرمندان بهشت زهرا(س) دیگر به انتها رسیده است. ظرف چند سال اخیر 500 هنرمند در این قطعه آرمیده‌اند. هنرمندان به‌دنبال پول و مال‌اندوزی نبودند؛ بعضی هنرمندان از همان روزهای اول در سالن‌های سرد تئاتر تمرین می‌کردند و سر اینکه چطور دردشان را بازگو کنند سر هم داد می‌زدند.