حجت الاسلام والمسلمین دکتر مهدی رستم نژاد، عضو هیئت علمی جامعةالمصطفی(ص) العالمیة و پژوهشگر قرآنی در گفتگو با خبرنگار مهر به مناسبت شهادت حضرت زهرا(س) در مورد اهمیت نقش ولایت در نزد ایشان گفت: قرآن در آیه تبلیغ به این مسئله تصریح میکند که ای پیامبر(ص) اگر پیامت را که همان پیام ولایت است به مردم نرسانی اصلا رسالت را انجام ندادهای. یعنی ولایت مغز رسالت است، یعنی عصاره همه آنچه را که همه پیامبران آوردهاند امامت یا همان ولایت است. در قرآن آمده که وقتی حضرت ابراهیم(ع) همه مقامات بلند معنوی را کسب کرد ازجمله پیامبری، نبی بودن، رسول بودن و خلیل الرحمن بودن را، سپس به او مقام امامت داده شد، یعنی دارای ولایت بر مردم شد.
وی در ادامه سخنانش اظهار داشت: حضرت زهرا(س) تمام زحمت پدر گرامیشان را ولایت میدانند، زیرا اگر ولایت نباشد یک پوسته ظاهری و درون خالی از دین میماند. قرآن درباره ولایت امیرالمؤمنین(ع) میفرماید: «اکملت و اتممت» یعنی ظاهر و باطن دین را بر شما تمام کردم. همه چیز دین به ولایت بستگی دارد و حضرت زهرا(س)هم به همین دلیل جان گرانقدرشان را برای ولایت نثار کردند.
رستم نژاد درباره اینکه اگر جانفشانی و فداکاریهای حضرت زهرا(س) در این خصوص نبود چه سرنوشتی برای اسلام رقم میخورد هم گفت: در خطبه فدکیه حضرت زهرا(س) خطابش در ظاهر به مدعیان خلافت است در حالی که در آن از انصار و گروهی از مسلمانان و یا توده مردم سخن میگوید، یعنی خطابش به تمام کسانی است که الان هستند و یا بعدا خواهند آمد. حضرت با جانفشانیها و فداکاریها و به میدان رفتنش و با خطبههایش تمام هستیاش را در راه ولایت داد و مسئله ولایت را به مسئله غدیر پیوند زد. درواقع ایشان اولین مدافع علی(ع) و پرچمدار و سرسلسله جنبان تشیع سرخ علوی در دنیاست. آنچه حضرت به شیعه آموخت این است که اگر لازم شد فرزند خود حتی در رحم را فدای امام کنیم باید کوتاهی نکنیم.
این پژوهشگر و محقق علوم قرآنی و اسلامی در مورد اینکه چرا ائمه اطهار(ع) ایشان را حجت خدا بر خود میدانند هم اذعان کرد: حضرت زهرا(س) حلقه اتصال ائمه معصومین(ع) است، یعنی دختر پیامبر(ص)، همسر امام علی(ع) و مادر معنوی تمام ائمه(ع) است. در جایگاهی قرار گرفته که تمام معصومین را در یک حلقه اتصال قرار داده است.از این رو است که ائمه حجیت او را بر خود مسلم میدانند.
این نویسنده و کارشناس علوم دینی یادآورشد: ملائکه به مانند مادر موسی(ع) و حضرت مریم(س) با حضرت فاطمه(س) در ارتباط بودند و اخبار غیبی را به ایشان میرساندند و علی(ع) هم این اخبار را یادداشت میکردند و ائمه(ع) از این مصحف استفاده میکردند یعنی حضرت زهرا محدثه بوده و به این دلیل هم حجت خدا و رسول الله(ص) بر ائمه(ع) و تمام مردم بوده است.
رستم نژاد در پایان تبیین و بیان خطبه ها و روایات و رفتار آن حضرت را به زبان امروزی برای صنوف و اقشار مختلف مردم و علما یکی از راههای شناساندن آن حضرت به جهانیان بر شمرد. برگزاری مسابقات، همایش‌ها و نشست‌هایی در این خصوص را با وسایل امروزی ضروری عنوان کرد و نوشتن کتب و مقالات و برنامه هایی از رسانه‌های همگانی را نیز در این خصوص الزامی دانست.
اعتراض حضرت زهرا(س) به تحریف در ولایت
دکتر مصطفی عباسی مقدم، عضو هیئت علمی دانشگاه کاشان به مناسبت شهادت حضرت زهرا (س) در مورد اهمیت ولایت نزد ایشان گفت: حضرت فاطمه(س) به عنوان میراث دار پدر در مورد آنچه که باعث بقای اسلام میشد حساس بود و به ادامه خط پیامبر(ص) اهتمام میورزید. یعنی دراستمرار و از بین نرفتن دین پیامبر(ص) تلاش و مجاهدت نمود. اینها هم به دلیل آموزههای پدرش بود که به او داده بود. از این جهت یکی از مهمترین این آموزهها بحث ولایت است.
عضو شورای هماهنگی فعالیتهای قرآنی دانشگاههای کشور ادامه داد: حضرت براساس تأکیدات قرآن و پیامبر(ص)، رسالت اخلاقی و انسانی پدرش را در گروی ولایت و استمرار ارزشهای پیامبر توسط امام معصومِ(ع) در زمینههای اخلاقی، علمی و حکومتی میدانستند. از اینرو با کسانی که در ولایت امام معصوم خدشه وارد کردند مبارزه کردند. حضرت احساس میکرد اگر اسلام بدون امام و ولی معصوم بماند آرام آرام از کارایی و حقانیتش کاسته میشود و دعوت بشر و هدایت او به سعادت را از دست خواهد داد.
وی در مورد اینکه اگر جانفشانی حضرت زهرا(س) در امر ولایت نبود چه سرنوشتی برای اسلام رقم میخورد هم اظهار داشت: البته ما شیعیان معتقدیم که امیرالمؤمنین(ع) و ائمه (ع) مرجعیت علمی و اخلاقی و تاریخی مسلمانان را برعهده داشتند فقط مرجعیت حکومتی از ایشان سلب شد و حضرت زهرا(س) به این قضیه اعتراض کردند و الا همه خلفای اسلامی در مسائل علمی و اخلاقی و قضایی از رهنمودهای آنان استفاده میکردند.
عباسی مقدم تصریح کرد: اعتراض حضرت زهرا(س) به مرجعیت حکومتی علی(ع) هم به این دلیل بود که ولایت علی(ع) از جانب خداوند بر رسول الله(ص) نازل شد و همگان بر اولی بودن ایشان بر دیگر خلفا اذعان داشتند، حتی غیرمسلمانان اقبال زیادی به آن حضرت داشتند. اعتراض حضرت زهرا(س) به تحریف در ولایت و انحراف در استمرار حکومت پیامبر و توسعه اسلامی بود.
این محقق و پژوهشگر علوم انسانی درمورد بهترین شیوه معرفی این حضرت به جهانیان هم یادآورشد: باید سعی کنیم منویات آن حضرت به شکل عملی و غیر مشهود در جامعه پیاده شود. تبلیغ مستقیم تأثیر زیادی ندارد، بلکه باید غیرمستقیم و عملی به تمام عرصههای زندگی آن حضرت ازجمله در خانواده و خانه داری و همسایه داری و بعد اجتماعی و سیاسی زمان خودش بپردازیم و ایشان نه تنها در جنبه عفاف حجاب و عبادت و سیاست سرآمد هستند بلکه در ابعاد وسیع اجتماعی میتوانند برای هر انسانی الگو باشند.
حضرت زهرا(س) حکومت ناحقان را استیضاح کردند
حجت الاسلام سید محمد ثقفی، استاد دانشگاه آزاد اسلامی در مورد جانفشانیهای حضرت زهرا (س) در جلوگیری از به انحراف کشیدن مسیر ولایت گفت: حضرت زهرا(س) در اسلام همانند حضرت مریم(س) در مسیحیت از یک قداست و بعد ملکوتی و معنوی برخوردار است با این تفاوت که روابط و تربیت خانوادگی و تربیت فرزندان ایشان همگی از تربیت خاندان نبوت بوده و ایشان از بعد اجتماعی و سیاسی هم مطرح بودند.
وی افزود: حضرت زهرا(س) در جنگهای صدر اسلام همراه پیامبر اکرم(ص) شرکت میکرده اند. بنابراین فداکاریهای علی(ع) را دیده و از وقایع ولایت و وصی بودن علی(ع) بعد از پیامبر(ص) آگاه بوده است. ایشان با کسانی که امر ولایت را نادیده گرفتند و حق ولایت امیرالمومنین(ع) را انکار کردند مبارزه کرد. ایشان حکومت ناحقان را استیضاح کردند.
استاد جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی در مورد اعتراضهای ایشان به ماجرای بعد از رحلت حضرت رسول(ص) هم اظهار داشت: حضرت زهرا(س) در خطبهاش از خدمات فراوان پدرش به مسمانان میگوید و تأکید میکند که آنهایی که مخالف ولایت و حکومت علی(ع) هستند این خدمات را نادیده گرفتند و با دنیا طلبیهای خود صاحب حق را نادیده گرفتند.
وی افزود: حضرت نه تنها به عنوان خاندان نبوت و همسر علی(ع) با این فاجعه مقابله کرد بلکه به عنوان مؤمنه کاملهای که در برابر پایمال شدن حق مسلمان نباید سکوت کند احساس وظیفه کرد و به عنوان مؤمنهای که از حق مسلم علی(ع) آگاه بود از ایشان دفاع به عمل آورد. خطبهها و اعتراضات ایشان از به انحراف کشیدن مسیر ولایت و دفاع از امامت در تاریخ ماندگار شده است.
ثقفی در مورد حجت خدا بودن حضرت زهرا(س) بر مسلمانان هم تصریح کرد: بر اساس نص آیه تطهیر در سوره احزاب حضرت زهرا(س) جزو اهل بیت پیامبر هستند و محوریت آیه ایشان و حضرت علی(ع) و فرزندانشان است که از رجس و پلیدی به دور هستند یعنی معصوم هستند. به دلیل معصومیتشان هم حجت خدا بر مردم و الگوی مسلمانان جهان هستند.
این محقق و پژوهشگر علوم اسلامی بهترین راه معرفی شخصیت حضرت زهرا(س) به مسلمانان جها را بیان جنبههای مثبت ایشان ازجمله عبادات، فقه و بعد اجتماعی و سیاسی رفتار آن حضرت دانست و دوری از عامل منفی اثرگذار بر وحدت مسلمانان را در ادامه ضروری دانست. ایشان پیام حضرت زهرا(س) را دفاع از ارزشهای اسلامی و ممانعت از پایمال شدن حق شخصیتهای خدمتگزار به اسلام عنوان کرد.
مظلومیت علی(ع) در تاریخ ماندگار شد
حجت الاسلام سید مصطفی میرلوحی، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در مورد اهمیت ولایت نزد حضرت فاطمه زهرا(س) گفتت: ما حصل زحمات 23 ساله پیامبر اکرم در دوران نبوت و رسالتشان در این جمله ایشان خلاصه میشود «اگر راه هدایت امت از راه نبوت و رسالت شروع شد ادامهاش با ولایت و امامت است.»
وی افزود: مردم به محض اینکه از حجت خدا(ولایت) مردم جدا شوند باب ضلالت و گمراهی و نفاق باز میشود، لذا پیامبر در حدیث ثقلین روی کتاب الله و عترتی(اهل بیت) تأکید کردند. بیشترین فردی هم که اولی به سفارش پیامبر(ص) است و حجت خدا را حفظ کرد و از ولایت حمایت کرد و جان و مال و فرزندان خود و همه وجودش در راه ولایت فدایی کرد حضرت فاطمه زهرا(س) بود.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) ادامه داد: اگر مجاهدت ها و جانفشانی های حضرت زهرا (س) نبود حقیقت ولایت با همه مظلومیتش از بین میرفت، ولی فداکاری های ایشان باعث شد مظلومیت علی(ع) در تاریخ ماندگار شود. از نشانههای مظلومیت حضرت مخفیانه دفن کردن حضرت زهرا(س) است تا کسی از محل دفن ایشان مطلع نشود، چرا از کسی که این همه آیات و روایات از پیامبر(ص) در شأن و منزلت ایشان آمده باید تربت ایشان مخفی بماند و تشییع خلوتی داشته باشد.
این محقق و پژوهشگر حوزه علوم اسلامی در پایان بهترین راه معرفی این بانوی اول اسلام به جامعه مسلمانان جهان را تنها استفاده از آیات و روایات اهل بیت(ع) دانست، زیرا بر طبق حدیثی از پیامبر(ص) کسی به حقیقت فاطمه شناسی آن طور که حقش است پی نمیبرد و اگر کسی بتواند حقیقت فاطمه را درک کند حقیقت لیلةالقدر را درک کرده است و می دانیم که عده کمی از اولیای الهی به حقیقت لیلة القدر پی میبرند.