به گزارش خبرنگار«انتظامی» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، معاونت نیروی انسانی ستادکل نیروهای مسلح، نام ساختمانی است در این ستاد که برای اغلب جوانان به ویژه آنان که سربازی نرفته‌اند یا در حال خدمت هستند، اخبار مربوط به آخرین تصمیمات اتخاذ شده در آن را که این روزها از سوی سردار موسی کمالی اعلام می‌شود، در روزنامه‌ها و سایت‌ها دنبال می‌کنند، کمالی سال گذشته در مصاحبه‌های مختلفی با خبرگزاری ایسنا آخرین قوانین و تغییرات مربوط به سربازی را تشریح کرد که در ادامه مهم‌ترین آنها را می‌خوانید.
نحوه بهره‌مندی نخبگان و استعدادهای برتر از تسهیلات سربازی
سردار موسی کمالی، جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح در گفت‌وگویی که در شهریور ماه سال گذشته با ایسنا داشت تسهیلات در نظر گرفته شده برای انجام خدمت سربازی رتبه‌های برتر کنکور سراسری (استعدادهای برتر) و نخبگان را تشریح کرد و با اشاره به قوانینی که شورای عالی انقلاب فرهنگی پیرامون خدمت سربازی نخبگان و استعدادهای برتر تصویب شده است، گفت: بر این اساس نفرات برتر کنکور رشته‌های مختلف، نفرات اول تا سوم المپیادهای جهانی دانش‌آموزی و دانشجویی و کلیه راه‌یافتگان المپیادهای معتبر دانش‌آموزی به عنوان نخبه و استعداد برتر شناخته می‌شوند.
جانشین اداره منابع انسانی ستاد کل نیروهای مسلح درباره نفرات برتر کنکور سراسری و شرط شناخته‌شدن آنان به عنوان استعداد برتر نیز گفته بود که 100 تن برتر کنکور در رشته ریاضی فیزیک، 50 تن اول رشته‌تجربی، 50 تن رشته انسانی و 20 تن اول رشته هنر به عنوان استعداد برتر شناخته می‌شوند.
به گفته کمالی در مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، شرایطی برای پذیرش نفرات برتر کنکور زبان‌های خارجی به عنوان استعداد برتر نیامده است.
کمالی با تاکید بر اینکه "فقط قرارگرفتن در زمره استعدادهای برتر (نفرات برتر کنکور) و نخبه ( مخترعان، نفرات اول تا سوم المپیادهای جهانی دانش‌آموزی و دانشجویی و راه‌یافتگان به مرحله نهایی المپیادهای معتبر دانش‌آموزی) سبب تسهیل خدمت سربازی نمی‌شود" افزود: این افراد در صورت ارائه پروژه تحقیقاتی پیرامون مسائل مختلف کشوری و لشگری به بنیاد نخبگان نیروهای مسلح و تایید آن از سوی این بنیاد می‌توانند از این تسهیلات بهره‌مند شوند.
وی ادامه داد: در صورتی که پروژه تحقیقاتی این افراد تائید شود، آنان پس از طی دوره آموزش نظامی می‌توانند نسبت به دریافت کارت پایان خدمت خود اقدام کنند.
لغو شرط کنکور برای استفاده از معافیت / تسهیل شرایط خروج از کشور دانشجویان
کمالی همچنین در گفت‌وگویی دیگر با ایسنا تسهیلات پیش‌بینی شده برای ادامه تحصیل دانشجویان مقاطع مختلف و انصرافی که تاکنون به خدمت سربازی اعزام نشده‌اند را تشریح کرد و با اشاره به برداشته‌شدن شرط پذیرش از طریق کنکور برای بهره‌مندی دانشجویان از معافیت تحصیلی گفت: در قانون جدید سربازی، شرط عبور از کنکور برای بهره‌مندی از معافیت تحصیلی برداشته شده و در حال حاضر نیز هر یک از مشمولان در صورتی که وارد غیبت نشده باشند، می‌توانند با ثبت‌نام در دانشگاه‌ها، نسبت به اخذ معافیت تحصیلی اقدام کنند.
جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح ادامه داد: در قانون قدیم به دانشجویانی که از طرقی به جز کنکور وارد دانشگاه می‌شوند، معافیت تحصیلی تعلق نمی‌گرفت و همین امر باعث می‌شد که برخی دانشگاه‌ها، مانند دانشگاه آزاد اسلامی با هزینه‌هایی بالا، اقدام به برگزاری کنکور کنند که تصویب این قانون به نفع آنها نیز شد.
به گفته کمالی در این قانون همچنین مشکل آن دسته از دانشجویانی که در پردیس‌های بین‌المللی دانشگاه‌های مختلف دولتی در مناطقی نظیر کیش، چابهار، قشم و ... پذیرفته شده و به دلیل عدم‌اطلاع کافی از قوانین، وارد غیبت از سربازی می‌شدند، نیز حل شد.
امکان ادامه تحصیل دانشجویان تا دکتری تخصصی
وی همچنین با اشاره به اینکه در قانون جدید امکان ادامه تحصیل و صدور معافیت تحصیلی برای دانشجویان مقطع دکتری تا سطح تخصص فراهم شده است به ایسنا گفت: در گذشته تنها دانشجویان می‌توانستند تا دکتری عمومی از معافیت تحصیلی بهره بگیرند و برای ادامه تحصیل باید ابتدا به سربازی اعزام می‌شدند که در قانون جدید، این مسئله نیز حل شد.
به گفته کمالی از دیگر تسهیلاتی که در این قانون برای دانشجویان مصوب شده، امکان انصراف از تحصیل برای یکبار و تحصیل در رشته دلخواه است.
جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح اضافه‌کرد: دانشجویان انصرافی در صورتی که بخواهند در مقطع جدید ادامه تحصیل بدهند، مدت بهره‌مندی از معافیت تحصیلی برای آنان از نو محاسبه می‌شود و سال‌های قبل در مدت بهره‌مندی‌اش از معافیت تحصیلی تاثیری نخواهد داشت.
تسهیل شرایط خروج از کشور دانشجویان
کمالی با بیان اینکه در گذشته قوانین سختی برای خروج از کشور دانشجویانی که به سربازی نرفته‌اند، وجود داشت به ایسنا گفت: در حال حاضر مشمولان لیسانس به بالا با تایید وزارت علوم و سپردن وثیقه‌ای که مقدار آن از سوی سازمان وظیفه عمومی ناجا تعیین می‌شود، می‌توانند به راحتی از کشور خارج شوند.
وی افزود: در حال حاضر مقدار این وثیقه حدود، 150 میلیون ریال است.
فرصت یکساله به مشمولان دیپلم به بالا
جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح، با اشاره به تسهیلات در نظر گرفته شده برای امکان ادامه تحصیل مشمولان نیز، اظهارکرد: در حال حاضر هر فرد ذکور دارای مدرک تحصیلی دیپلم و بالاتر از آن یکسال فرصت دارد تا برای قبول‌شدن در مقطع بالاتر درس بخواند یا به خدمت سربازی اعزام شود.
کمالی ادامه‌داد: با این قانون دیگر فردی بهانه‌ای نخواهد داشت که فرصت کافی برای مطالعه دروس نداشته است.
آخرین تغییرات مرخصی / افزایش مرخصی سربازان متاهل
جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح همچنین در تشریح آخرین تغییرات مربوط به مرخصی سربازان از افزایش 10 روزه مرخصی سربازان مناطق بد آب و هوا و متاهلان خبرداد و گفت: مرخصی سربازان متاهل 10 روز در سال بیشتر از مرخصی سربازان مجرد است.
وی با بیان اینکه مدت مرخصی در مناطق بد آب و هوای درجه 2 شش روز، درجه 3 هشت روز و درجه4، 10 روز اضافه می‌شود گفت: 30 روز مرخصی نیز در اختیار فرماندهان و مسئولان است که به مقتضای ابراز لیاقت و شایستگی به سربازان داده می‌شود.
جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح با بیان اینکه ایام تعطیل جزو مرخصی سربازان محسوب نمی‌شود، خاطرنشان‌کرد: روزهای پنجشنبه دربرخی از یگان‌ها تعطیل است که این روز نیز برای سربازان مشغول به خدمت مانند جمعه‌ها و سایر ایام تعطیل به عنوان تعطیلات حساب شده و جزو مرخصی آنان محسوب نمی‌شود.
کمالی با بیان اینکه این قوانین به عادلانه‌ترشدن مرخصی سربازان در مناطق مختلف کمک کرده و در بسیاری از موارد روزهای مرخصی را افزایش داده در خصوص قوانین جدید مدت مرخصی سربازان نیز گفت: برابر مقررات قبلی مدت مرخصی کارکنان وظیفه در مناطق عادی 30 روز در سال و در مناطق بدآب و هوا 45 روز در سال بود که در این مقررات تفاوتی میان مرخصی افرادی که در مناطق بد آب و هوای درجه یک تا چهار خدمت می‌کردند، وجود نداشت.
کمالی ادامه داد: در قانون قبلی در مرخصی کسانی که در محل سکونت خود اشتغال داشتند و گاهی بعد از ساعت اداری به منزل می‌رفتند با کسانی که صدها کیلومتر دورتر از محل سکونت خود خدمت می‌کردند، تفاوتی وجود نداشت.
به گفته کمالی در همین راستا به منظور عادلانه‌تر شدن مرخصی تغییراتی در مقررات صورت گرفت که بر اساس آن مرخصی کارکنان وظیفه مستقر در مناطق جنگی، امنیتی و عملیاتی به ازای هر 45 روز 10 روز، مرخصی یگان‌های پدافندی و انتظامی مناطق مهم به ازای هر 30 روز هفت روز و مرخصی در مناطق عادی به ازای هر سال 12 روز است.
جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح ادامه داد: مدت این مرخصی به ازای هر 100 کیلومتر دوری از محل زندگی نیز یک روز اضافه می‌شود و علاوه بر این برای مسافت‌های بین 300 تا 600 کیلومتر نیز یک روز و بیش از 600 کیلومتر دو روز و حداکثر سه بار در سال مرخصی اضافه می‌شود.
وی گفت: اگر محل سکونت سربازی 300 کیلومتر تا یگان خدمت وی فاصله داشته باشد علاوه بر سه روز مرخصی که به خاطر مسافت دریافت می‌کند یک روز نیز به عنوان درراهی به وی تعلق می گیرد که این مرخصی حداکثر تا سه بار تا پایان خدمت قابل تکرار است.
کمالی با تاکید بر اینکه مقررات اعلام شده پیرامون شرایط مرخصی سربازان از مهرماه امسال اجرایی شده است به ایسنا گفت: مرخصی کارکنان وظیفه به ازای خدمتی که قبلا انجام داده‌اند برابر مقررات قبلی محاسبه می‌شود و اضافه خدمتی به آنان تعلق نخواهد گرفت.
احتمال لغو فروش خدمت سربازی مشمولان خارج از کشور
کمالی همچنین در گفت‌وگوی بهمن ماه خود با خبرگزاری ایسنا از احتمال لغو فروش خدمت سربازی مشمولان خارج از کشور خبرداد و گفت: در حال حاضر آن دسته از افراد ذکور ایرانی مقیم خارج از کشور که تا پیش از پایان سال 82 از کشور خارج شده‌اند، می‌توانند نسبت به خرید خدمت سربازی خود اقدام کنند.
به گفته جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح، آن دسته از دانشجویانی که تا پایان شهریور 85 اقدام به خروج از کشور کرده‌اند، تنها می‌توانند به کشور تردد کنند، اما نمی‌توانند نسبت به خرید خدمت سربازی خود اقدام کنند.
وی ادامه‌داد: در حال حاضر این افراد می‌توانند سالانه یکبار، حداکثر به مدت سه ماه به کشور تردد کنند و نگرانی نیز از بابت دستگیری نداشته باشند.
جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح همچنین درباره آن دسته از افراد عادی که از سال 83 از کشور خارج شد و نیز دانشجویانی که پس از سال 85 از کشور خارج شده‌اند، نیز گفت: در حال حاضر اگر این افراد وارد کشور شوند، اجازه خروج مجدد به آنان داده نخواهد شد و باید به خدمت سربازی بروند.
کمالی با بیان اینکه مهلت اجرای مقررات ذکر شده تا پایان سال 90 بود به ایسنا گفت: در حال حاضر شرایط همانند سال گذشته است، اما مشغول بررسی طرحی هستیم که به موجب آن امکان خرید و فروش خدمت مشمولان خارج از کشور همچون داخل کشور متوقف شود.
وی با اشاره به احتمال متوقف‌شدن بحث فروش سربازی برای مشمولان خارج از کشور نیز به ایسنا گفت: با توجه به این که در حال حاضر شرایط مانند سال گذشته است، توصیه می‌شود مشمولان مقیم خارج از کشور دارای شرایط بهره‌مندی از خرید خدمت سربازی هرچه سریع‌تر به نمایندگی‌های جمهوری اسلامی در کشور محل اقامتشان مراجعه کنند.
جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح همچنین درباره وضعیت مشمولان مقیم خارج از کشور در صورت توقف طرح فروش خدمت سربازی نیز اظهارکرد: در حال حاضر طرحی در حال بررسی است که در صورت تصویب این افراد بتوانند تا ظرف سه بار در طول سال با مهر ورود و خروج در گذرنامه‌شان به کشور تردد کنند.
احتمال افزایش طول خدمت سربازی به 24 ماه
وی با بیان اینکه طول مدت سربازی مشمولان اعزامی سال 91 بر همین اساس محاسبه می‌شود به ایسنا گفت: شایعات مربوط به کاهش طول خدمت سربازی صحت ندارد.
جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح با بیان اینکه بر اساس قانون، خدمت سربازی می‌تواند تا 24 ماه نیز افزایش پیدا کند، خاطرنشان کرد: با توجه به احتمال کاهش موالید ذکور، ممکن است طول مدت خدمت سربازی در آینده به 24 ماه برسد.
کمالی با اشاره به احتمال افزایش طول مدت خدمت سربازی به 24 ماه، گفت: درباره کسانی که در سال 91 اعزام شده باشند، طول مدت خدمت سربازی‌شان برابر با مقررات همان سال اعزام است.
به گفته وی، معیار محاسبه طول مدت خدمت سربازی، "سال اعزام" است و به عنوان مثال آن دسته از افرادی که در سال 90 به خدمت اعزام شده‌اند، مدت سربازی‌شان نیز مانند قوانین همان سال برابر 18 ماه است.
جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح از کلیه مشمولان خواست، پیش از آن که وارد غیبت شود وضعیت سربازی خود را مشخص کنند.
احتمال تعدیل یا حذف سربازان امریه
احتمال تعدیل یا حذف امریه سربازان نیز دیگر موضوعی بود که کمالی آن را به ایسنا خبر داد و گفت: در حال حاضر با توجه به نیازی که سازمان‌های دولتی دارند، تعدادی از سربازان با موافقت ستاد کل در اختیار آنها قرار گرفته و آنان پس از گذراندن دوران آموزشی باقی مدت خدمت سربازی خود را در این سازمان‌ها طی می‌کنند.
وی یکی از این نوع سربازان امریه را طرح سرباز معلم اعلام کرد و گفت: این طرح، طرحی موقت است و به منظور جبران کمبود نیروی انسانی در آموزش و پرورش اجرا شده و در صورتی که آموزش و پرورش دیگر نیازی به سرباز معلم نداشته باشد، قطعا این طرح متوقف خواهد شد.
به گفته کمالی، همچنین سرباز معلم توانایی و تجربه این که مانند یک معلم با تجربه فعالیت کند را ندارد و بهتر است که از معلمان برای این امر استفاده شود.
کمالی با اشاره به کاهش موالید ذکور از سال 70 به بعد، اظهارکرد: با توجه به این موضوع بدیهی است که عدم واگذاری یا کاهش سهمیه سربازان امریه مورد استقبال ما نیز باشد.
وی افزود: در حال حاضر مشغول بررسی سهمیه دستگاه‌هایی هستیم که اقدام به جذب سرباز امریه می‌کنند و بر این اساس آن دسته از دستگاه‌هایی که اعطای سهمیه سرباز به آنان ضروری نیست را تعدیل یا حذف خواهیم کرد.
به گفته کمالی ستاد کل به دنبال این است که در سال 92 حدود 60 تا 70 درصد سهمیه سربازان امریه را کاهش بدهد.
شرایط اعطای معافیت به مشمولان دارای فرزند صغیر
کمالی همچنین در گفت‌وگویی دیگر گمانه‌زنی‌های مربوط به طرح سرباز جانشین را از اساس تکذیب کرد و در این باره گفت: این طرح به نوعی استثمار فرد است و بر اساس آن افرادی که توانایی مالی دارند، می‌توانند به سربازی نرفته و به جای آنان افرادی که از وضع مالی خوبی برخوردار نیستند، برای چندین بار به سربازی اعزام شوند.
وی با اشاره به طرح این موضوع در مجلس ششم، اظهارکرد: خوشبختانه این طرح در آن زمان نیز تصویب نشد و در حال حاضر نیز چنین موضوعی صحت ندارد و ستادکل نیز با آنان مخالف است.
جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح همچنین در مورد معافیت آن دسته از مشمولانی که دارای فرزند صغیر بوده و همسرشان فوت شده نیز گفت: این افراد تا زمانی که ازدواج نکرده‌اند، از خدمت سربازی معاف خواهند بود.
وی در مورد آن دسته از مشمولانی که با فرزند صغیر از همسر خود جدا شده‌اند نیز گفت: این افراد باید به سربازی بروند و معافیتی به آنان تعلق نمی‌گیرد.
مجموعه گفت‌وگوها از خبرنگار ایسنا: مهدی بابایی