در برنامه گفتگوی ویژه خبری سه شنبه شب شبکه دوم سیما آقای فریدون عباسی دوانی، رئیس سازمان انرژی اتمی در ابتدا با اشاره به زلزله در منطقه کاکی استان بوشهر گفت: این زلزله هیچ اثری در تاسیسات نیروگاه اتمی بوشهر نداشته است چرا که نه فقط نیروگاه در حال تولید برق و اتصال به شبکه نبود بلکه در صورت کار هم، طراحی نیروگاه بوشهر به گونه ای است که در برابر بیش از 8 ریشتر زلزله هم مقاومت دارد.
وی افزود: از شهریور 1390 راه اندازی مقدماتی آغاز و در شهریور 1391 نیروگاه به توان اسمی یعنی 1000 مگاوات رسید، در این 6 ماه هم به صورت مرتب کار کرده و آزمایش های لازم بر اساس استانداردها انجام شده است.
عباسی زمان پیش بینی شده تحویل نیروگاه به بهره بردار ایرانی را اسفند 91 ذکر کرد و گفت: به علت پاره ای اشکالات ترجیح دادیم تا تحویل به تعویق بیافتد و در این فاصله پیمانکار اقدام به وارد کردن تجهیزات مورد نظر ما برای تعویض کرد.
وی تصریح کرد: این تجهیزات بیشتر مربوط به ژنراتور نیروگاه می شود که چند بار مشکل پیدا کرده بود، در مجموع امیدواریم که تا آخر فروردین این مشکلات برطرف و ضمن تحویل نیروگاه به طرف ایرانی، برق نیروگاه به شبکه وصل شود.
رئیس سازمان انرژی اتمی نیروهای ایرانی را واجد دانش لازم برای راهبری نیروگاه دانست و گفت: کارکنان نیروگاه در نیروگاه های روسیه دوره دیده اند و در یک و نیم سال گذشته هم که مراحل نصب و راه اندازی انجام می شد، آموزش دیده اند.
وی افزود: مسائلی که در راه اندازی اولین نیروگاه اتمی ایران رخ داد موجب کسب تجارب خوبی شد که تجربه لازم فنی برای زمان بهره برداری از نیروگاه را به آنها داد.
آقای عباسی با اشاره به رغبت بیشتر بخش خصوصی در سرمایه گذاری برای ساخت تجهیزاتی مانند شتاب دهنده ها،این رغبت را در مورد نیروگاهها کمتر دانست و گفت: ما نباید انتظار داشته باشیم که بخش خصوصی وارد این موضوع شود ولی به برخی طرف های خارجی پیشنهاد دادیم که در ایران نیروگاه با سرمایه خودشان بسازند و برق آن را بفروشند، بعضا هم خودمان در کشورهای دیگر سرمایه گذاری کنیم تا تجربه بیشتری در ساخت و بهره برداری نیروگاهها پیدا کنیم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به مصوبه مجلس برای تولید 20 هزار مگاوات برق هسته ای اشاره کرد و افزود: ما اقدامات خود را از زمان تصویب این مصوبه با اولویت راه اندازی بوشهر و کسب تجربه از آن شروع کردیم و در ادامه باید جای استقرار یا ساختگاه ها را مشخص می کردیم که خود این کار مطالعات مختلفی را نیاز داشت.
عباسی تصریح کرد: ما 16 ساختگاه را مشخص کردیم که بیشتر باید در مکانهایی با دسترسی به آب و با فاصله مناسب از مناطق مسکونی باشند، مکانهایی در حاشیه خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر از جمله این محل ها بودند البته خود ساختگاه بوشهر ظرفیت برپایی تا 6 نیروگاه را دارد.
رئیس سازمان انرژی اتمی با پیش بینی ساخت دو رآکتور 1000 مگاواتی یا بالاتر در آینده نزدیک در بوشهر گفت: ما با روسها تجربه کار را پیدا کرده و همکاری خوبی داشتیم بنابر این یکی از انتخابها می تواند روسیه باشد.
وی افزود: پیشنهادهایی هم از شرکت های خارجی داشتیم که اعلام می کنند ما سیاسی نیستیم بلکه تاجریم، از این روی مجموعه ای از تبادل اطلاعات تخصصی بین شرکت های داخلی و خارجی انجام شده است و امیدواریم گشایش سیاسی هم صورت بگیرد.
آقای عباسی تجربه ساخت تجهیزات رآکتور تحقیقاتی اراک را موجب ایجاد شجاعت در بخش خصوصی برای ساخت این نوع از قطعات دانست و گفت: از این پس وارد فاز ساخت تجهیزات نیروگاهی در داخل می شویم که این ظرفیت موجب می شود در مذاکره با طرف خارجی بگوییم ما چه بخشی از تجهیزات را در داخل کشور می سازیم.
وی به دو شرکت عمده غیر از شرکت مادر تخصصی نیروگاهی اشاره کرد و افزود: یکی از آنها طراحی و ساخت نیروگاه 360 مگاواتی را به عهده دارد و علاوه بر آن ما در سال 91 شرکتی جدید با 200 نفر نیروی متخصص را تاسیس کردیم که ماموریت ساخت نیروگاههای قدرت 1000 مگاوات و بالاتر از آن را به عهده دارد.
عباسی تصریح کرد: شرکت مجری ساخت در اراک که کارش تمام شود به کمک این دو شرکت خواهد آمد و ما به کمک بخش خصوصی یک انسجام مدیریتی ایجاد کردیم که در تکلیف 20 هزار مگاوات برق هسته ای زمینه سازی شود و امیدواریم با تامین اعتبار لازم در مجلس و پشتیبانی دیگر وزارت خانه ها این کار را بتوانیم زودتر انجام دهیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی درباره نیاز به برق هسته ای در کشور گفت: پیش از انقلاب 6 رآکتور در دست ساخت، دو رآکتور در بوشهر و دو رآکتور در دارخوین داشتیم که ساخت آنها نشان می دهد و ثابت می کند ما به برق هسته ای نیاز داریم.
وی افزود: در آن زمان جمعیت ایران زیر 35 میلیون نفر بود که آنها پیش بینی 10 هزار مگاوات برق هسته ای را کرده بودند.
آقای عباسی با اشاره به قطع گاز نیروگاه های شمالی توسط یکی از همسایگان شمالی در زمستان گذشته و مشکلات تامین سوخت مایع و حمل و نقل آن گفت: این موقع ارزش برق هسته ای مشخص شد بنابراین بهتر است در سبد انرژی کشور تنوع انرژی وجود داشته باشد از طرف دیگر اگر قیمت نفت و گاز افزایش یابد که در این چند سال افزایش یافت، برق با سوخت فسیلی گران در می آید.
وی تصریح کرد: دیگر کشورها مثل خود امریکا که نفت و گاز دارند، از برق هسته ای هم استفاده می کنند و نفت و گازشان را به عنوان ذخایر راهبردی نگاه می دارند.
رئیس سازمان انرژی اتمی کاربردهای انرژی هسته ای را شامل تولید برق، تشخیص و درمان در پزشکی، صنعت و کشاورزی ذکر کرد و گفت: سالانه 800 هزار تا یک میلیون نفر در کشور از خدمات تشخیصی داروهای هسته ای استفاده می کنند، در صنعت از جمله در چگالی و سطح سنجی، تشخیص مواد در پالایشگاهها و بررسی لایه های زمین در اکتشاف نفت کار برد دارد.
وی افزود: این کارها را معمولا شرکت های خارجی با هزینه های گزاف انجام می دادند، در کشاورزی هم در دفع آفات، تولید اقلام مقاوم جو و گندم به شوری و خشکی، تک جنسیتی کردن ماهی ها، از بین بردن بیماری لکه سفید میگو و دیگر کاربردها استفاده شده است.
رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به پی گیری سیاست ترویجی در سازمان در یک سال گذشته تصریح کرد: با استانداران کار کردیم، از جمله استاندار استان مرکزی با جدیت وارد شد و ما به عنوان استان آزمایشی اول در آنجا نتایج موفقی هم به دست آوردیم.
آقای عباسی در ادامه به ساخت شتاب دهنده در کشور پرداخت و گفت: امروز کشوری که بتواند یک شتاب دهنده بسازد یعنی صاحب فناوری خلاء‌شده است فناوری که از اول انقلاب از آن محروم بودیم از طرف دیگر این دستگاه نیاز به مغناطیس دارد که باید طراحی دقیقی داشته باشد.
وی افزود: فناوری رادارهای پرتوان و شتاب دهنده مشابه هستند از این رو هر نوع پیشرفت در یکی، موجب ارتقای دیگری خواهد شد، در این صنعت هم خارجی ها به ما رادار و لامپ های آن را نمی دهند که تلاش می کنیم بسازیم.
عباسی ساخت شتاب دهنده را در داخل موجب ایجاد اشتغال و صرفه جویی 50 درصدی دانست و تصریح کرد: 90 درصد شتاب دهنده در داخل ساخته شده و 10 درصد آن از خارج تهیه می شود.
رئیس سازمان انرژی اتمی مقابله دشمنان را امری واقعی ذکر کرد و گفت: ویروس های رایانه ای چیزهای واقعی هستند، دشمن خطوط لوله گاز را هدف قرار می دهد، دام آلوده و بذر مشکل دار تولید می کند که جنگی بیولوژیک است یا خرابکاری صنعتی در نفت و گاز می کند ولی ما هم ورزیده تر می شویم و آماده ایم به کشورهای دیگر برای جلوگیری از خرابکاری های صنعتی خدمات بدهیم.