تاریخ انتشار: ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۲ - ۱۵:۲۸

گروه دانش و سلامت - آرش نهاوندی: انتشار ویروس‌های خطرناک و مرگبار ازجمله ویروس‌های اچ‌آی‌وی و انواع و اقسام ویروس‌های آنفلوآنزای دارای منشا حیوانی طی سال‌های اخیر در مناطق جغرافیایی خاص و نبودن پیش زمینه‌ای از انتشار این ویروس‌ها در 4یا 5دهه گذشته این تصور را در ذهن متبادر می‌سازد که به‌احتمال زیاد این ویروس‌ها ساخته دست بشر باشند.

حتی می‌توان فرض را بر این گرفت که برخی از قدرت‌های بزرگ برای مطامع سیاسی و اقتصادی نسبت به تولید و تکثیر این ویروس‌ها اقدام کرده‌اند. همچنین امکان دارد برخی از شرکت‌های داروساز در کشورهای خارجی برای کسب منفعت بیشتر اقدام به تولید این ویروس‌ها کرده باشند. پیشرفت‌های انجام گرفته در زمینه مهندسی ژنتیک که می‌تواند ارتباط تنگاتنگی با پیشرفت در زمینه تولید و تکثیر ویروس داشته باشد نیز تا حدودی این دیدگاه را تقویت می‌کند.

دکتر حمید عمادی، متخصص عفونی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفت‌وگو با روزنامه همشهری ضمن بیان این مطلب که امکان ساخت ویروس‌ها توسط مهندسان ژنتیک وجود دارد، گفت: تا‌کنون شواهدی مبنی بر تولید ویروس‌های عامل بیماری‌های مرگبار توسط بشر به‌دست نیامده است.

دکتر عمادی درباره اینکه آیا امکان دارد ویروس‌هایی نظیر ویروس کرونا، ویروس سارس کرونا و آنفلوآنزای مرغی و جنون گاوی توسط برخی از قدرت‌ها در سطح جهان یا نقاطی خاص از جهان انتشار یافته باشد، گفت: براساس شواهد و اطلاعاتی که در دست است، می‌توانم بگویم که اینطور نیست.

البته شاید هم روزی اخباری بر این مبنا انتشار یابد که یکسری از ویروس‌ها توسط بشر در دنیا انتشار یافته‌اند، با این حال تصور نمی‌کنم که بشر در حال حاضر چنین توانایی‌ای داشته باشد. واقعیت درباره این ویروس‌ها این است که تغییراتی در آنها ایجاد می‌شود و ما به‌مرور شاهد این تغییرات در سطح جهان بوده‌ایم و به وضوح در نتیجه آزمایش‌ها متوجه شده‌ایم که بیماری‌‌های جدیدی در سطح جهان بروز پیدا کرده‌اند. به‌عنوان مثال می‌توان به ویروس اچ‌آی‌وی یا اگر بخواهیم 10سال اخیر را مدنظر قرار دهیم باید به ویروس سارس، آبله میمونی و انواع آنفلوآنزاها نظیرH1N1 و آنفلوآنزای جدید H7N9، اشاره کنیم. همه اینها ویروس‌های جدیدی هستند که اخیرا پدید آمده‌اند.

این متخصص بیماری‌های عفونی درباره دلیل اینکه چرا تا نیم قرن اخیر از این بیماری‌ها سخن به میان نمی‌آمده است، گفت: این ویروس‌ها در آن زمان خیلی شناخته شده نبوده‌اند، در 50سال قبل یا حتی اگر بیشتر به عقب باز گردیم علم پزشکی آنقدر پیشرفت نکرده بود و بسیاری از مردم در مواجهه با بیماران مبتلا به نوعی از آنفلوآنزا می‌گفتند فرد سرما خورده و زیاد پیگیر این قضیه و مراجعه به پزشک نمی‌شدند در نتیجه تعداد زیادی از افراد نیز با ابتلا به بیماری‌های ناشناخته جان خود را از دست می‌دادند.

امروزه اما علم پزشکی بسیار پیشرفت کرده و همزمان با آن، انتقال اطلاعات پزشکی نیز از طریق اینترنت به سرعت و سهولت انجام می‌پذیرد. در زمان‌های قدیم اگر بیماری خاصی در منطقه‌ای از دنیا شیوع پیدا می‌کرد مدت‌ها طول می‌کشید تا ساکنان بخشی از جهان از بروز آن مطلع شوند، یا شاید حتی برخی از مناطق جهان از شیوع یک بیماری خاص بی‌اطلاع می‌ماندند چرا که مانند امروز وسایل ارتباط جمعی به این گستردگی وجود نداشت. تفاوت 30 تا 40سال قبل با امروز در این است که امروز اگر یک بیماری در یک گوشه از دنیا بروز پیدا کند، به سرعت همگان از طریق نت‌ورک جهانی اطلاع پیدا می‌کنند. درحالی‌که در گذشته این اتفاق می‌افتاد و کمتر کسی مطلع می‌شد.

در گذشته همچنین حجم مسافرت‌ها بسیار کمتر از امروز بود و نحوه انتقال ویروس‌ها از سایر نقاط جهان به نقاط دیگر به سهولت امکان‌پذیر نبود اما این به آن معنا نیست که در گذشته این بیماری‌ها نبوده است.دکتر عمادی درباره امکان تکثیر این ویروس‌ها توسط بشر و گسترش آنها در یک منطقه خاص نیز گفت: این مسئله امکان‌پذیر است ولی تصور نمی‌کنم که در حال حاضر چنین اقداماتی توسط بشر یا برخی از قدرت‌ها در حال اجرا باشد.

البته باید این مسئله را نیز درنظر داشت که ویروس‌ها خود جهش پیدا می‌کنند. در واقع اکثر ویروس‌ها مانند ویروس آنفلوآنزا در حال تغییر و جهش است. امکان دارد که بتوان این ویروس‌ها را توسط مهندسین ژنتیک تکثیر کرد اما بعید به‌نظر می‌رسد این اتفاقات و این ویروس‌ها توسط بشر پدید آمده باشد. درست است که توانایی این کار وجود دارد اما اگر امکان انتشار ویروس‌ها از طریق طبیعی را مدنظر قرار دهیم، متوجه خواهیم شد که احتمال انتشار ویروس‌ها از طرق طبیعی بیش از احتمال انتشار آنها توسط بشر است.

منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها