گریه محمدرضا عارف در تلویزیون؛ دولت خاتمی شایسته سالار بود

محمرضا عارف کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری با حضور در برنامه انتخاباتی شبکه سوم سیما به سوال جوانان پاسخ داد.

مهمترین محورهای سخنان این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری به نقل از تسنیم بدین شرح است:

• یک فارغ التحصیل دانشگاه نباید دنبال یک میز در یک اداره باشد. باید به عنوان یک کارآفرین وارد شود و نه تنها برای خودش شغل ایجاد کند بلکه چند نفر دیگر را هم وارد کار کند. با تجربه دولت اصلاحات امیدوارم یک میلیون فرصت شغلی در سال تولید کرده و تورم را یک رقمی کنیم.

• بر اساس برنامه‌های توسعه باید نیازهایمان را مشخص کرده و در دانشگاه‌ها تربیت نیرو کنیم. آموزش عالی باید پاسخگوی نیازها و تقاضاهای اجتماعی باشد. خیلی از افراد به خاطر شغل به دانشگاه نمی آیند. برخی علاقه دارند یا برخی فقط میخواهند تحصیلات دانشگاهی داشته باشند.

• امروزه شعار دنیا، لیسانس برای همه است. سطح سواد را به جای اینکه دیپلم و متوسطه نگهداریم باید ببریم بالا.

• در تدوین سند چشم انداز نقش داشتم و برای اجرای آن تعصب دارم. این سند میثاق ملی است. ما الان کشوری در حال توسعه هستیم باید در افق چشم انداز پیشرفته باشیم. متاسفانه در سالهای گذشته از سند چشم انداز دورماندیم. در 12-13 سال مانده باید با شتاب بیشتر به سمت این جایگاه اول حرکت کنیم.

• ترکیه تورم بالای 80 درصدی داشت ولی الان یک رقمی است. ما میخواهیم از این کشور و کشورهای دیگر منطقه جلو بیفتیم لذا هیچ راهی جز داشتن یک برنامه مدون و جدی برای این سند نداریم. رسیدن به این سند دست یافتنی است اما اراده می‌خواهد.

• تولید علم در ایران متاسفانه فقط و فقط محدود شده به تولید مقاله. اما این علم باید به ثروت تبدیل شود.

• اتکای توسعه اقتصادی به فناوری است پس باید به فناوری توجه ویژه داشته باشیم.

• رفتن یک دانشجو به خارج از کشور هیچ ایرادی ندارد. یک فارغ التحصیل برای بالا بردن توان علمی خودش می رود و فوق لیسانس و دکترا میگیرد اما مشکل این است که الان با اتوبان یکطرفه روبرو هستیم و دانشجویی که می رود برنمیگردد. باید این مشکل را مرتفع کنیم.باید با مکانیزم هایی این مسیر را دوطرفه کرده و دانشجویان را به بازگشت تشویق کنیم.

• من دکترایم را از استانفورد که جزو بهترین دانشگاه های دنیاست گرفتم ولی وقتی دکترایم را گرفتم بلافاصله به ایران برگشتم.

• بیش از 4 میلیون ایرانی که عموما تحصیل کرده هستند در خارج از کشور داریم. دفاتر جذب نیروهای متخصص را در وزارتخانه های صنعتی و بخصوص وزارت علوم احیا خواهیم کرد. جذب آنها از لوازم پیشرفت فناوری کشور است.

• بنیاد نخبگان کشور برای رسیدگی به مشکلات نخبگان باید تقویت شود. برخی نخبگان منتظر سینگالی هستند که به عنوان مثال ما مشکل مسکنش را تامین کنیم.

•  من دانشجویانی که به خارج می روند را محکوم نمیکنم اما گله دارم از آنها که می روند و برنمیگردند.

• نظارت در قانون اساسی جایگاهش مشخص است. ما نهادهای نظارتی داریم که بر امور اجرایی کشور باید نظارت کنند. به عنوان مثال دیوان محاسبات. بازرسی کل کشور. دیوان عدالت اداری. در داخل دولت هم نهادهای نظارتی مانند وزارت اطلاعات داریم و مانند سازمان مدیریت که متاسفانه عملا منحل کردند و بخشی از مشکلات ما ناشی از نداشتن این سازمان است. این سازمان یک نهاد نظارتی بر اجرای برنامه ها بود.

• اگر نهاد نظارتی قوی داشتیم، فساد 3هزارمیلیاردتومانی نداشتیم. من یکی از برنامه‌هایم مبارزه با فساد است.

• به نظر مراکز نظارتی خارج از قوه قضائیه تمکین می‌کنم البته امیدوارم بحث حاشیه ای و سیاسی مطرح نشود. درگذشته بعضا مشکلی تحت عنوان بحث های سیاسی داشتیم. در داخل دولت هم اهرم های نظارتیمان را بسیار قدرتمند پیگیری میکنیم که شاهد فسادهایی نظیر 3هزار میلیارد نباشیم.

• گاهی یک مدیر قصور می‌کند باید اغماض کرد و تذکر داد اما اگر تقصیر کرد نباید به هیچ وجه کوتاه بیایم.

• یک نگاه امنیتی مچ گیری است که از خطاهای مدیران خوشحال شویم و در مرحله آخر مچش را بگیریم. من با این موافق نیستم. من بهداشت را پیگیری میکنم و تذکر میدهم. من به بهداشت در امور نظارتی اعتقاد دارم قبل از درمان. البته اگر فسادی انجام شد از هیچ مدیر متخلف دفاع نخواهیم کرد.

• سعی میکنم از نزدیکمان برای امور مدیریتی استفاده نکنم. در 30 سال گذشته این کار را نکرده ام. وقتی دیدم پسرخاله ام رئیس دفتر یکی از مسئولان پسر خاله ام است، از او خواهش کردم برگردد به یزد که این شائبه پیش نیاید که با سفارش من آمده است. هیچکس نباید احساس کند که چون پسر یا دختر یا همسر عارف بوده چنین شغلی به او داده شده است. همسرم تا به حال هیچ پست اجرایی نگرفته است.

• هر کس وعده داد و عمل نکرد باید حواله‌اش کرد به خدا. امیدوارم نامزدها قولهایشان بر اساس توانمندی‌شان و بر اساس پتانسیل کشور باشد. 7 ماه از عمر مدیریتی رئیس جمهور بعدی باید در چارچوب بودجه فعلی باشد اما بودجه 93 را طوری تنظیم میکنم که قول و قرارهایم را دنبال کنم. من در گذشته شعاری ندادم که نتوانم عمل کنم. در 30 سال گذشته همه پست‌های معاون وزیر به بالا را داشته‌ام. در دهه چهارم انقلاب باید روی کارآمدی رئیس جمهور تاکید ویژه‌ای کنیم. رئیس جمهور باید کسی باشد که سابقه و توانایی اجرایی‌اش این اجازه را بدهد که بتواند شرایط خاص کشور را سامان بدهد.

• اگر رای بیاورم، رئیس جمهور همه ایران خواهم بود. رئیس جمهور فقط رئیس جمهور طرفدارانش نیست. شعارم همه برای ایران و ایران برای همه است.من مسلمانم ولی رئیس جمهور زرتشتی‌ها و یهودی‌ها و مسیحی‌ها هم هستم. من تهران نشین هستم اما میتوانم بگویم رئیس جمهور تهران هستم؟ خیر رئیس جمهور مرزنشین‌ها هم هستم و اتفاقا اولویت را به کسانی باید داد که از ما دورتر هستند.

• من در گذشته در کنار پست‌های اجرایی، تعاملم با مردم خوب بود. داشتن تعامل و ارتباط مردمی خیلی کارساز است. وقتی معاون اول بودم با همسرم بدون محافظ خرید می کردم و این برایم افتخار بود. سایتی را طراحی کردم با عنوان "اگر من رئیس‌جمهور بودم" که مردم از طریق آن نظراتشان را با من در میان بگذارند. برنامه ام این است که بدون برنامه ریزی قبلی و بدون استفاده از دوربین و خبرنگار بین مردم برودم. وقتی وزیر پست و تلگراف بودم این کار را میکردم.

• انتقادپذیری من خیلی بالاست. شاید به دلیل ارتباط همیشگی ام با جوانانی که شور و احساسات بالایی دارند و معمولا از موضع انتقاد مسائل را بالا می برند آستانه تحملم بالا رفته است. اشاره مجدد عارف به تصمیمی که در دانشگاه تهران راجع به فردی گرفته بود و چند دانشجو به آن اعتراض و تحصن کردند. عارف: سعی کردم با تک تکشان صحبت کرده و قانعشان کنم. خواهش میکردم که کلاستان را بروید و مواقع بیکاریتان اینجا بیایید. بعد از چند هفته این مساله درست شد.

• در برنامه هایم شورای منتقدانم را پیش بینی کردم. در کنار شورای مشاوران. در تمام امور دولت این شورا میتواند نظر بدهد و ما استفاده کنیم.

• به شایسته سالاری و استفاده از نیروهایی که لیاقت کار و توانایی داشته باشند، دارم. در این دهه انقلاب نمیتوانیم آزمون و خطا داشته باشیم. با اهداف سند چشم انداز اختلاف کمی نداریم که بخواهیم آزمون و خطا کنیم. باید از بهترین ها استفاده کنیم.

• من در دانشگاه تهران یکی از معاونینم از اصولگرایان بود حال آنکه من اصلاح طلب بودم. در وزارت پست و تلگراف هم یکی از معاونینم از اصولگرایان فعال بود. در سازمان مدیریت دو تن از معاونینم از اصولگرایان بودند. لذا آنچه برای من مهم است لیاقت و توانایی مدیر و همسویی او با برنامه های من است. نباید به خاطر اختلاف نظر سیاسی خودمان را از ظرفیت افراد محروم کنیم.

• در مجموع دولت خاتمی احساس میکنم به اصل شایسته سالاری بیشتر عمل کرد. در کابینه اش از رقیبی که فرمایشی و سوری هم نبود استفاده کرد. در کابینه اش از کسی که به آقای ناطق نوری رای داده بود هم استفاده کرد.

• در سمت های مختلفی که کار کردم یاد ندارم وعده ای داده باشم که عمل نکرده باشم. همیشه به دانشجویانم میگویم در مرحله تدوین رساله توقعات را پایین بیاورید. خودم هم تعهدی که به مردم میدهم مطمئنم به آن میرسم و حتی به بالاتر از آن میرسم. برای بیشتر از 1 میلیون شغل در سال برنامه ریزی کردم اما آن را اعلام نمیکنم. میخواهم کمتر تعهد بدهم که بتوانم عمل کنم. من 30 سال چهره مدیریتی بودم اما خیلی از مردم من را نمی شناسند. در مغازه اخم میکنند و میگویند تو را کجا دیدم. میگویم معاون اول بودم.

• قول دو ماه و سه ماه و حتی یکسال را برای حل مشکلات نمی دهم. اما در بودجه 93 که در آذرماه تدوین خواهم کرد، برنامه هایم را دنبال میکنم.

• امیدوارم بر اساس بودجه 93 و استفاده از پتانسیل بودجه 92 در مسیر تعهداتم گام بردارم.

• هر سال یک گزارش عملکرد را به مجلس شورای اسلامی تقدیم میکنم. 2-3 گزارش عملکرد برنامه‌ای را به مجلس میدهم. تصمیم دارم ماهی حداقل یکبار با مردم گفتگو کنیم که مردم در جریان باشند و اعتمادشان جلب شده و دولت را از خود بدانند. اگر با صراحت مشکل را به مردم بگوییم قطعا مردم به ما کمک میکنند در حل مشکلات. همانند دوران جنگ و هنگامی که مردم میدیدند کالایی کم است.

• گزارش ماهیانه را بیشتر از مشکلات میگویم. پیشرفت ها را خیلی بنا ندارم بگویم چون وظیفه ام است.

• گریه عارف پس از مطرح شدن سوالی درباره اعتیاد در جامعه. قطع موقت برنامه. یکی از مهمترین معضل در کشور اعتیاد است. سن اعتیاد به سطح دبیرستان رسیده است. ریشه اعتیاد را در مسائل اقتصادی و به هم پاشیدگی خانواده‌ها می‌دانم.

• دغدغه ما شغل است و مسکن. جوانان ما به آینده‌شان اعتماد ندارند. بعضا به کارهای خلاف اخلاق روی میاورند. اگر مسئله اشتغال و گرانی را حل کنیم که نان آور خونه در برابر بچه‌اش شرمنده نشود، سن ازدواج را پایین بیاوریم و با فعالیت های فرهنگی دانشجو و جوان را نسبت به آثار مخرب اعتیاد آگاه کنیم، میتوانیم این معضل را حل کنیم.

• رشد 8 درصدی را دربرنامه دیده‌ام. دنبال حاکمیت عقلانیت بر برنامه‌ها هستم. از تصمیمات سلیقه‌ای و موردی باید جلوگیری شود. سازمان مدیریت که قلب برنامه‌ریزی کشور است باید احیا شود. شوراهایی مانند پول و اعتبار و اقتصاد باید در جایگاه واقعیشان قرار بگیرند. الان صنعت نیمه تعطیل است و آن را با اولویت راه اندازی میکنم.

• سرمایه های خرد وارد بازارهای واسطه مانند ارز و طلا وارد شده که باید آن را به بخش تولید هدایت کنیم. سرمایه های خارجی را باید جذب کنیم. 4 طرح ویژه داریم که به رشد 8 درصد برسیم.

•  یکی از مهمترین دغدغه های من مطالبات به حق زنان و دختران کشور است. حدود 55 درصد از دانشجویان کشور دختران هستند که برای ما افتخار هستند. دختران گوی سبقت را از پسران ربوده‌اند. اما این دختران چه سهمی در مدیریت دارند؟ این نرخ در 84، 17 درصد بوده که متاسفانه رسیده به 13.8. نرخ مشارکتشان 20 درصد است. زنان مطالبات به حقی دارند که باید به آنها بپردازیم. در حال حاضر 3 درصد مدیران میانی و عالی کشور از زنان هستند. در شوراها وضعیت از این بدتر است. متاسفانه در شوراهای شهر و روستا 1.5 درصد اعضا از زنان هستند. مردم این شاخص را انشاءالله اصلاح کنند. حتی در کلان شهرها تعداد کرسی هایی که متعلق به خانم هاست 15 درصد است که خیلی پایین است. 12 درصد فعالیت اقتصادی کشور دست زنان است و سهم مدیریتشان در این عرصه 2.5 درصد است و واقعا با محرومیت ها و مشکلاتی روبرو هستند.

• به خاطر حاکمیت مردسالاری بر قوانین ما و ذهنیت سنتی، تبعیض را مشاهده میکنیم در همه بخش ها. البته در بخش دولتی از نظر حقوقی تبعیضی نیست ولی در بخش خصوصی وجود دارد.

•  رقیقب خودم را عدم حضور مردم می دانم.