همینطور سرگردان در چرخشها و هنرنماییهای خط فارسی و ترکیب مجسمهسازی، نقاشی و خط، سعی کنم رازشان را کشف کنم. اگر شما هم خواستید خط، نقاشی و مجسمه را در مواجهه با هم غافلگیر کنید، خودتان را به طبقهی منفی 2 پردیس ملت برسانید که نمایشگاه «گسترهی معنا» در انتظارتان است. نمایشگاهی از خط- نقاشیها و مجسمههای هنرمندان تجسمی.
«خط نقاشی»، سابقهی چندانی ندارد. با اینکه خوشنویسی هنری قدیمی است و سابقهای طولانی دارد، ترکیب خط با دیگر هنرهای تجسمی مثل نقاشی و مجسمهسازی، یک هنر نو به حساب میآید. وقتی از علی شیرازی، هنرمندی که در این نمایشگاه اثری از او هم به نمایش درآمده، دربارهی این هنر میپرسم، اینطور پاسخ دهد: «چیزی که در مورد خط نقاشی جالب است کشف مجدد در آن است. خوشنویسی به قدری ظرفیت دارد که می تواند با هنرهای دیگر ترکیب شود. خوشنویسی را در معماری، سنگ مزار، نشانها، مهرها، انگشتریها، کتابها، قطعات خوشنویسی و همینطور تابلوهای بزرگ نقاشیخط میبینیم. به غیر از ایران در منطقه و کشورهای مسلمان که با این حروف مینویسند و همچنین در ترکیه که چنین سابقهای دارد، هنر اول کالیگرافی* است.»
تابلوها و مجسمهها را که یکی یکی نگاه می کنم و کنارشان مکث میکنم، تازه میفهمم کارها چهقدر با هم متفاوتاند و هر هنرمند نگاه مخصوص به خودش را به این هنر دارد. شیرازی، هنرمند خوشنویسی و خط نقاشی، این اتفاق را ناشی از ظرفیت خط فارسی و هم چنین ظرفیت هنرمندان میداند: «هنرمندی که در منطقهی جغرافیایی خاصی واقع می شود اگر دارای پیشینهی فرهنگی غنیای باشد میتواند با نشانههایی که در خط وجود دارد، بازی کند. نوع حروف و الفبای منطقه بهاضافهی سابقهی تاریخی و فرهنگی، بهخصوص در ایران که همیشه با فرهنگهای دیگر تعامل داشته، باعث شده همیشه تنوعی در این هنر وجود داشته باشد. برای همین در این نمایشگاهها مدرنترین کار و سنتیترین کار را میتوانید همزمان ببینید.»
به اطراف و به دیگر بازدیدکنندگان نمایشگاه نگاه میکنم، به نظر میرسد حضور جوانان بازدید کنندهای که برای دیدن این آثار آمدهاند نشانهای است که خط نقاشی در این مدت، مخاطبان جوان را هم جذب کرده است. از شیرازی در این باره میپرسم و میگوید: « استقبال جوانها هم در خوشنویسی سنتی و هم در نمایشگاههای مدرنتر خطنقاشی فوقالعاده است. هم خانمها و هم آقایان این هنر را مورد توجه قرار میدهند و اغلب نمایشگاههای خوشنویسی و خط نقاشی بسیار شلوغاند. در بین هنرمندان جوان هم استقبال خوبی از خط نقاشی شده است که هربار کارشان بهتر از قبل میشود. در همین نمایشگاه کار جوانترها از لحاظ فرم و رنگ نسبت به قبل بهتر شده بود.»
حالا اگر با دیدن عکس های این گزارش به نمایشگاه رفتید و اگر با دیدن آثار از نزدیک، به خط نقاشی علاقهمند شدهاید اما نمی دانید باید از کجا شروع کنید، نگران نباشید. جواب این سؤال را هم از این هنرمند خوشنویس میگیریم: «افرادی که به این هنر علاقه دارند میتوانند در یکی از حرفههای تجسمی کار کنند و با خط هم آشنایی پیدا کنند یا برعکس، رشتهی خوشنویسی را دنبال کنند و نگاهی هم به نقاشی و هنرهای تجسمی داشته باشند و از این طریق کارهای تازهای در این شاخهی هنری خلق کنند.»
در این نمایشگاه میتوانید آثار هنرمندانی چون رضا مافی، محمد احصایی، نصراله افجهای، ابراهیم الفت، فریدون امیدی، پرویز تناولی، امیر صادق تهرانی، قدرت الله عاقلی، صداقت جباری، محمود جوادیپور، سهند حسامیان، بهرام حنفی، محمدرضا ذبیحالهزاده، هادی روشنضمیر، ایرج زند، علی شیرازی و عینالدین صادقزاده را ببینید.
این نمایشگاه، تا 28 تیر در بزرگراه نیایش، سینما پردیس ملت، طبقهی منفی 2 دایر است.
* به خوشنویسی و انواع و اقسام هنرهایی که به آن مربوط میشود مثل خط نقاشی کالیگرافی میگویند.