رهبران و مردم این کشورها نگران هستند. اما از همه اینها بیشتر عربستان است که باید از نگرانی در وحشت باشد. عربستان تا‌کنون از گزند آتش سوریه در امان بوده اما با نگرانی تحولات این کشور را دنبال می‌کند.عراق و اردن همچون منطقه حائلی مانع از رسیدن جرقه‌های آتش سوریه به عربستان بوده‌اند. با این حال صدها و حتی هزاران سعودی در ماه‌های اخیر برای جنگ به سوریه سرازیر شده‌اند.
این نکته‌ای است که رهبران سعودی را به وحشت انداخته‌است. شیخ عبدالعزیز الشیخ مفتی اعظم و از روحانیون برجسته عربستان اخیرا هشدار داده‌است که سعودی‌ها برای پیوستن به جنگ سوریه هیچ دلیل مذهبی ندارند. به این ترتیب او آنها را از این کار برحذر داشته‌است. او در سخنانی گفته‌است: اوضاع در سوریه به‌دلیل سرازیر شدن سلاح برای گروه‌های شبه‌نظامی مختلف که تحت یک پرچم واحد نمی‌جنگند، رو به هرج و مرج رفته‌است. این جهاد نیست، چرا که جهاد را حاکمان باید تأیید کنند. منظور او از حاکمان احتمالا خودش است.
یک سال قبل شورای علمای ارشد عربستان سعودی که عالی‌ترین جایگاه مذهبی این کشور است، با صدور فتوایی جنگیدن در سوریه را بدون اجازه این مقامات ممنوع کرد. عبدالله پادشاه عربستان هم به سعودی‌ها هشدار داده که از جنگ سوریه دور باشند. دیگر مقامات ارشد دولت عربستان هم هشدارهای مشابهی داده‌اند.سعودی‌ها نگران چه هستند؟ اول از همه سعودی‌ها خیلی خوب آنچه 10سال پیش روی داد را به‌خاطر دارند. 10سال پیش هزاران سعودی به جهاد علیه آمریکا در عراق و افغانستان پیوستند و بعد از بازگشت از این جهاد سلاح‌ها و توان جنگی‌شان را هم با خود آوردند و آن را علیه خارجی‌هایی نشانه رفتند که در داخل خاک عربستان بودند.
بر اثر این درگیری‌ها صدها نفر کشته‌شدند. خبرنگاران خارجی حاضر در عربستان به یاد دارند که آن زمان ژنرال منصور الترکی سخنگوی وزارت کشور عربستان می‌گفت: بسیاری از حملات داخل عربستان توسط کسانی صورت می‌گیرد که از جنگ با طالبان در افغانستان بازگشته‌اند. این مقام سعودی می‌گفت: بازجویی از این تروریست‌های دستگیر شده نشان داده که آنها از اینکه رویایشان یعنی ایجاد یک امارت اسلامی بنیادگرایانه در افغانستان توسط آمریکایی‌ها نابود شده، عصبانی و خشمگین هستند.
به‌خاطر همین عصبانیت می‌خواهند جنگ خود علیه آمریکا را گسترش دهند و این کار در داخل خاک عربستان راحت‌تر انجام می‌شود. وقتی آمریکا به عراق حمله کرد، این افراد راحت‌تر توانستند هم‌قطارانشان را به شرکت در این جنگ راضی کنند تا به هدف مشترک برسند. حمله به عراق یک مرحله دیگر از این رویارویی بود.
امروز بسیاری از سعودی‌هایی که در سوریه می‌جنگند به جبهه نصرت که وابسته به القاعده است پیوسته‌اند و این باعث نگرانی بیشتر سعودی‌ها شده‌است. اما رهبران سعودی همزمان با نگرانی از پیامدها و آینده جنگ سوریه برای کشورشان، خواستار برکناری حکومت بشار اسد هم هستند. به هر حال عربستان از پایگاه‌ها و حامیان اصلی اسلام سنی است و اسد یک شیعه است.
چند هفته قبل شاهزاده سعود‌الفیصل وزیرخارجه عربستان رسما ادعا کرد که اسد حقی برای شرکت در نشست صلح ژنو ندارد. قرار است در این نشست راه‌حل سیاسی برای پایان بحران سوریه مورد مذاکره و توافق قرار گیرد. وزیر خارجه عربستان در جده به خبرنگاران گفت که غیرممکن است اسد رژیمش و نزدیکانش نقشی در آینده سوریه داشته‌باشند. این وضعیت دوگانه برای عربستان دشوار است. حاکمان سعودی نمی‌توانند همزمان به هردوی این خواسته‌ها برسند؛ یعنی هم رژیم اسد سرنگون شود و هم پیامدی برای داخل کشور عربستان نداشته‌باشد.
منبع: ورلد افیرز