امیر فرزاد اسماعیلی فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء(ص) در گفتگو با فارس، به مرور برخی دستاوردها و توانمندی های کشور در حوزه پدافند هوایی نظیر میزان اشراف و رصد تحرکات هوایی در اطراف ایران، نحوه عملکرد سامانه‌های راداری، موشکی و جنگال پدافند و نیز بکارگیری سامانه های ارتقا یافته و بومی در حوزه کشف، رهگیری و انهدام تهدیدات هوایی پرداخت که مشروح این گفتگو به شرح زیر است:
امیر اسماعیلی در ابتدای این گفتگو با اشاره به توانمندی‌هایی که طی سالهای اخیر در حوزه تاکتیک و تسلیحات پدافندی صورت گرفته، گفت: بزودی وارد سومین سال نام‌گذاری روز پدافندهوایی (10شهریور) می‌شویم، روزی که پدافند هوایی به دستور فرماندهی معظم کل قوا از نیروی هوایی تفکیک شد.
وی با بیان اینکه یکی از نکات مهم برای پدافند هوایی جلوگیری از غافلگیری در مواجهه با دشمن است، اظهار داشت: برای جلوگیری از غافلگیری نیازمند سیستم‌ها و سامانه‌هایی هستیم که هم پایدار باشند و هم بتوانند در یک فضای پر ابهام پاسخگویی خوبی داشته و بعد از پایدار بودن و پاسخگویی بتواند حداقل یک سیستم و سامانه جایگزین در سیستم و سامانه داخل میدان داشته باشد.
فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء(ص) با اشاره به توانمندی کشور در حوزه های راداری گفت: در گذشته سامانه‌های ما فقط تجهیزات راداری از بعد استاتیک (استقراری) و در یک طیف فرکانس بود اما امروز این دو مسئله را در پدافند هوایی منعطف و رادارهایمان را تاکتیکی و متحرک کردیم.
اسماعیلی افزود: با این کار هم قدرت چالاکی و چابکی را در پدافند افزایش دادیم و هم اینکه طیف فرکانس آنها را عوض کردیم یعنی از طیف‌های فرکانس متعدد در کل دنیا (HF-VHF-UHF)، استفاده می‌کنیم.
اسماعیلی تاکید کرد: طیف‌های متعدد فرکانس، این توانمندی را به پدافند اضافه می‌کند که در برابر جنگ الکترونیک بسیار مقاوم خواهد بود چون دشمن نمی‌تواند در همه طیف‌ها اخلال الکترونیکی ایجاد کند و از سوی دیگر وقتی از طیف‌های متعدد استفاده می‌کنیم، قابلیت کشف اهداف مختلف با نوع و سازگاری‌های دیگر را هم داریم. مثلا ممکن است یک رادار قدرت کشف پهپادها را نداشته باشد اما رادار دیگری که متحرک است قدرت کشف این پهپاد را دارد.
ارتقای تاکتیکی پدافند در شناسایی اهداف
وی با بیان اینکه ما از الگوهای شناسایی متفاوت استفاده می‌کنیم، تصریح کرد: در پدافند فقط رادار کار شناسایی انجام نمی‌دهد بلکه سیستم‌ها و سامانه‌های شنود الکترونیکی که تماما بومی هستند و همچنین عناصر دیده‌بانی بصری که به سامانه‌های الکتروپتیک به نام راصد 32 مجهز هستند نیز سمت و سرعت و ارتفاع هواپیما را به شبکه یکپارچه پدافند ارسال می‌کند و اطلاعات در یک لحظه بروز می‌شود.
اسماعیلی گفت: با استفاده از این الگوها در زمان تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری بسیار جلو افتاده‌ایم، در زمینه کشف و شناسایی اهداف علاوه بر ارتقاهای صورت گرفته، شاهد ورود نسل رادارهای مطلع‌الفجر، رادارهای تماما بومی ثامن، رادارهای شهاب و استقرار رادار استراتژیک کیهانی سپهر در سال جاری هستیم. این رادارها کاملا بومی هستند و هیچ زمان غیر عملیاتی ندارند. اینها یک ارتقای تاکتیکی برای پدافند هوایی است.
عملکرد جدید بین هواپیماهای طرح پدافندی نهاجا و سامانه‌های راداری قرارگاه
فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء(ص) با اشاره به برخی دستاورد حوزه درگیری و انهدام اظهار داشت: عملکرد جدید بین هواپیماهای طرح پدافندی نهاجا و سامانه‌های راداری قرارگاه پدافند هوایی یکی از این دستاوردهاست.
اسماعیلی افزود: با توجه به تجارب 8 سال دفاع مقدس و جنگ‌های اخیر دنیا، تاکتیک بین افسر کنترل شکاری و خلبان هواپیمای طرح پدافندی دیگر طرح قدیم نیست.
«یا زهرا 3» مشابه هیچ سامانه موشکی دنیا نیست
وی در ادامه این گفتگو خاطرنشان کرد: سامانه‌های موشکی ما نیز قبل از پیروزی انقلاب، استقراری و ثابت بودند که این بزرگترین مشکل برای سیستم پدافند هوایی یک کشور محسوب می‌شد. تاکتیکی کردن سامانه‌های موشکی از دفاع مقدس در دستور کار قرار گرفت که موفقیت‌هایی نیز در بر داشت.
فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء(ص) اظهار داشت: امروزه سامانه‌های موشکی را متحرک کردیم و توانمندی سامانه موشکی متحرک «قادر» که به سامانه موشکی استقراری هاگ شباهت دارد را در رزمایش مدافعان آسمان ولایت 4 نشان دادیم.
اسماعیلی افزود: سامانه «یا زهرا 3» که سامانه موشکی ارتفاع پائین است تماما بومی و ساخت صنعت داخل کشور است و مشابه هیچ سامانه موشکی دنیا نیست، زیرا تهدیدهای موجود علیه کشور، توسط قرارگاه پدافند هوایی شناسایی شده و مطابق آن، این سامانه موشکی طراحی و تحویل شده است.
وی ادامه داد: طراحی، تولید و تست عملیاتی یک سامانه موشکی در دنیا حداقل بیش از یک تا 3 سال زمان می‌خواهد که در ایران اقدامات بسیار خوبی برای کم کردن این زمان صورت گرفته است.
عقب ماندن از تکنولوژی روز دنیا خود نوعی تهدید است
فرمانده قرارگاه پدافندهوایی خاتم‌الانبیاء(ص) با بیان اینکه پیام سامانه‌های دفاعی ما صلح، دوستی و دفاع سرزمینی است، گفت: مهمترین کاری که باید یک سیستم و سامانه دفاعی انجام دهد تهدیدشناسی است، اگر سامانه‌هایمان از رده خارج باشد خود آن تهدید است. پس نباید فکر کنیم که تهدید فقط بیرون از مرزهای ما است. عقب ماندن از تکنولوژی روز دنیا خود نوعی تهدید است.
اسماعیلی با بیان اینکه عقب افتادن از حوزه آموزش هم نوع دیگری از تهدید است، گفت: باید تهدید را در هر زمینه‌ای شناسایی و رصد کرده و پس از برنامه‌ریزی، آن را اجرا کنیم.
نفس نفراتی که چشم طمع به این کشور داشته باشند را حس می‌کنیم
وی اظهار داشت: در خصوص اشراف اطلاعاتی در زمینه تهدیدات فرامنطقه‌ای نیز برای جلوگیری از غافلگیری باید بدانیم که ایدئولوژی و دیدگاه کشور ما، اسلامی و دفاعی است. اشراف اطلاعاتی قرارگاه پدافند هوایی به نقطه‌ای رسیده که می توانیم بگوییم، نفس نفراتی که شاید چشم طمع به این کشور داشته باشند را حس می‌کنیم و این بسیار مهم است.
آمایش سرزمینی در پدافند هوایی متناسب با نوع تهدیدات انجام شده است
فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء(ص) با بیان اینکه آمایش سرزمینی برای همه نیروها و قوا، معنا و تعریف خاصی دارد، گفت: با توجه به وسعت جمهوری اسلامی ایران که وسیع و دارای انواع ناهمواری‌ها است، نحوه دفاع در برابر هرگونه تهدیدات در اینگونه جغرافیا متفاوت است و سلاح‌ها و سامانه‌های متفاوتی نیاز دارد. آمایش سرزمینی همیشه در پدافند هوایی متناسب با نوع تهدیدات انجام شده است.
رصد صددرصدی پرنده های پنهانکار در منطقه
فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء(ص) تصریح کرد: طبق دستور فرمانده معظم کل قوا، یکی از مهمترین وظایف ذاتی این قرارگاه در مواقع بحران است، اظهار داشت: برای مثال یکی از این بحران‌ها، در زمان ورود پهپادهای بیگانه است.
اسماعیلی در بخش دیگری از گفتگو با فارس، با اشاره به رصد جنگند‌های F22 آمریکایی که در امارات مستقر شده‌اند، گفت: حدود 10% اطلاعاتی که راجع به هواپیماهای شناسایی و یا جنگنده رزمی‌هایی که استیلز (پنهانکار) هستند، توسط کشور سازنده مطرح‌می شود که بعنوان مثال فلان هواپیما وارد کدام منطقه شده است.
وی افزود: اما اگر ساعت و برنامه پروازی آنها به صورت 100% تحت رصد پدافند هوایی نباشد، محکوم به شکست و غافلگیری هستیم.
اسماعیلی خاطرنشان کرد: ما به هواپیماهای شناسایی که پیش از این به مرزهایمان نزدیک شده‌اند، اخطار هوایی دادیم و آنها هم به این اخطارها پاسخ داده و از مرزهای ما دور می‌شوند، هواپیمایی که دارای پدیده استیلز است، از نظر نوع تکنولوژی پنهان کاری، فرقی با جنگنده‌های F22 ندارد.
تمام سامانه‌های پدافند متصل به شبکه یکپارچه هستند
فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء(ص) با اشاره به شبکه شدن سامانه‌های این قرارگاه گفت: هیچ سامانه مستقلی به صورت تکی و انفرادی در قرارگاه پدافند هوایی نداریم، حتی یک توپ ما هم بایستی به شبکه وصل باشد. خیلی از آسیب‌هایی که در آینده برای خودمان متصور می‌دانیم این است که سیستمی از شبکه تبعیت نکند و ناهماهنگ باشد.
اسماعیلی اظهار داشت: زمانی که طراحی سامانه‌ای را درخواست می‌کنیم، یکی از نکاتی که مورد توجه قرار می‌دهیم، قابلیت شبکه شدن آن است. از آن جایی که شبکه ما بومی است نیاز به سامانه‌های بومی نیز دارد و این حساسیت را برای همه سامانه‌هایمان داریم.
«قادر» در صحنه درگیری دشمن را به خاک و خون می‌کشد
وی در ادامه به توان موشکی پدافند اشاره و تصریح کرد: ما امروز در این حوزه توانمندی‌ها و سامانه‌های بسیار خوبی داریم که یک ویژگی مهم آنها، بومی سازی و تناسبشان با تهدیدات پیش روست.
اسماعیلی ادامه داد: برای مثال، سامانه موشکی قادر تا زمانی که بر روی خودرو قرار دارد، یک سیستم کاملا آرام، متین و با وقار است اما زمانی که صحنه درگیری پیش بیاید دشمن را به خون و آتش می‌کشد.
وی در خصوص ویژگی‌های این سامانه و مقایسه آن با برخی تجهیزات دیگر گفت: سامانه قادر سامانه‌ای است که هم از حیث جنگ الکترونیک و هم از حیث نوع درگیری با سامانه‌ای نظیر حرز نهم که اخیرا تحویل شده، متفاوت است، یعنی از نظر تاکتیک به قدری منعطف است که می‌تواند برای اهداف متعددی به کار رود و صحنه رزم آن با سامانه حرز نهم فرق می‌کند.
فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء(ص) افزود: با توجه به اینکه این سامانه‌ها در ارتفاع متوسط هستند اما ممکن است هرکدام از آنها در یک بازه زمانی تاکتیک خاص خود را داشته باشند.
بازوان بلندتر برای سامانه موشکی مرصاد 2
وی همچنین در خصوص ویژگی‌های سامانه موشکی مرصاد 2 اظهار داشت: برد رادار جستجو و کشف این سامانه نسبت به گذشته افزایش یافته است یعنی در فاصله دورتری می‌تواند اهداف متخاصم را کشف کند و این به معنی دست بلند برای این سیستم است.
اسماعیلی ادامه داد: از توانمندی‌های دیگر این سامانه این است که می‌توانیم لانچرهای پرتاب را از سامانه و خود سایت دورتر کنیم یعنی بازوان بلندتری برای سامانه مرصاد 2 قائل شدیم.
فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء(ص) تصریح کرد: مرصاد 2 از چندین نوع سامانه تکی و ترکیبی برای مقابله با جنگ الکترونیک دشمن استفاده می‌کند.
زمان کشف تا شلیک در سامانه S-200 به حداقل ممکن رسیده است
وی در پایان این گفتگو با اشاره به ارتقاء سامانه موشکی S200 به عنوان یکی از مهمترین موشک های موجود در پدافند هوایی اظهار داشت: در بخش موشکی این سامانه باید بگوییم، سامانه S-200 دیگر فقط علیه اهداف استراتژیک و تجمعی استفاده نمی‌شود، بلکه نقطه‌زنی هم می‌کند و قابل هدایت به سمت یک نقطه خاص هم هست. این یکی از برتری‌هایی است که در سیستم قبلی نبوده است.
فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء(ص) تاکید کرد: ارتباط بین کشف، شلیک و رهگیری در سامانه S-200 به حداقل زمان ممکن رسیده است، این سامانه امروز برای پدافند هوایی به صورت آن لاین و در لحظه کار می‌کند و الان دیگر فقط اسم این سامانه s-200 است.