این کاخ در سفرنامهی «پیترو دلا واله» در سال 1028 هجری قمری، بهعنوان هستهی مرکزی تهران معرفی شده و او کل شهر را چنارستانی دیده که این قصر سلطنتی را احاطه کرده است.
***
کاخ گلستان در زمان شاهعباس صفوی ساخته شد و در سلسلههای بعدی، کم و بیش مورد توجه بود تا اینکه در زمان کریمخان زند، با ساخت دیوانخانهای، دچار تغییرات اساسی شد. با این وجود، اهمیت واقعی ارگ کریمخانی یا کاخ گلستان به دوران آقامحمدخان قاجار برمیگردد که در نوروز 1210 هجری قمری، در این کاخ تاجگذاری کرد.
***
کاخ گلستان حالا 442 ساله است و اکنون با چهار و نیم هکتار مساحت (یکدهم مساحت اولیه) در میدان پانزدهخرداد (ارگ قدیم) قرار دارد.
این کاخ شامل بخشهای متعددی است، از جمله تکیهی دولت که به فرمان ناصرالدینشاه در سال 1284 هجری قمری با صرف هزینهای حدود 300هزار تومان بنا شد، ساخت این تکیه پنج سال طول کشید.
عمارت خروجی کاخ گلستان در گذشته، بزرگ و طولانی بود. این عمارت تقریباً متصل به ضلع شمالی کاخ شمسالعماره بود.
این بنا از شرق به غرب شامل «اتاق موزه»، تالار «آینه گلستان» و«صندوقخانه» و «رختدارخانه سلطنتی» بود.
در سال 1303 هجری قمری، ناصرالدینشاه برای خوابگاه خود، کاخی به سبک جدید در وسط باغچه ساخت.ساختمان این کاخ برخلاف عمارتهای دیگر، کاملاً به سبک اروپایی است که از روی کاخ «دولمه باغچه» سلطان عثمانی ساخته و تزیین شد. بخش بزرگی از این کاخ، در زمان پهلوی تخریب و به ساختمان وزارت دارایی متصل شد.
***
کارشناسان سازمان یونسکو دربارهی کاخی که بیش از 400 سال با تاریخ این سرزمین و بهخصوص تهران همراه بوده گفتهاند که ساختمان کاخ گلستان میان باغها، حوضها و استخرهای زیبا و نیز باغچههای پرگل احاطه شده که برزیبایی آن میافزاید، ولی مهمترین ویژگی این کاخ، آرایهها و تزیینات دقیق و ظریف هنری است که تاریخ آن به قرن 19 میلادی باز میگردد.