حذف یارانه 500میلیارد تومانی شیر یارانه‌ای به بهانه تخصیص آن به بخش تولید و رقابتی‌تر شدن بازار شیر و لبنیات در تیر‌ماه 90و افزایش بی‌رویه قیمت این محصولات به همراه کاهش قدرت خرید مردم زمینه حذف تدریجی شیر و لبنیات از سبد غذایی اغلب مردم و به خطرافتادن سلامت جامعه با کاهش سرانه مصرف شیر به کمتر از حداقل استانداردهای جهانی را فراهم کرده است.
افزایش 15درصدی قیمت شیر و لبنیات در حالی از 15تیر‌ماه امسال با توافق ستاد تنظیم بازار اجرایی‌شده که کارشناسان با اشاره به کاهش 22درصدی سرانه مصرف شیر، از 80کیلوگرم قبلی که نصف میانگین جهانی بود به 64کیلوگرم را، ازجمله عواقب کاهش مصرف شیر و لبنیات در کشور قلمداد می‌کنند.
زیان کارخانه‌های لبنی
دبیر انجمن صنایع لبنی نیز با بیان اینکه از 15تیر‌ماه براساس مصوبه ستاد تنظیم بازار قیمت شیر خام درب کارخانه از 960به هزارو 100تومان افزایش یافته و کارخانه‌های لبنی نیز ناچار به افزایش میانگین 15درصدی قیمت 81 محصول لبنی با نظر کارشناسان رسمی دادگستری شده‌اند، به خبرنگار ما گفت: طی 2سال گذشته افزایش قیمت شیر و لبنیات موجب کاهش مصرف و فروش و دپوی این محصولات در کارخانه‌های لبنی شده و بسیاری از شرکت‌های لبنی با حداقل ظرفیت فعالیت می‌کنند.
رضا باکری افزایش قدرت خرید مردم یا پرداخت یارانه به شیر و لبنیات توسط دولت را راهکار افزایش مصرف این محصولات قلمداد کرد و افزود: تا زمانی که هزینه تمام‌شده تولید شیر و لبنیات کاهش نیافته و قدرت خرید مردم بالا نرود، شرایط بحرانی بازار این محصولات تداوم خواهد یافت و باید دولت منتخب هرچه سریع‌تر برای رفع این معضل چاره‌جویی کند.
یارانه‌ای که گم شد
درحالی‌که انتظار می‌رفت با اجرای قانون هدفمندی و تخصیص بهینه یارانه‌ها و رقابتی‌تر‌شدن بازار زمینه بهبود کیفیت و کاهش قیمت بسیاری از محصولات فراهم شود، عملا دولت از 2سال پیش یارانه 750میلیارد تومانی سالانه (500میلیارد تومان به مصرف‌کننده و 250میلیارد تومان شیر مدارس) را حذف کرده و سرانه مصرف شیر را به کمتر از نصف میانگین جهانی کاهش داده است. این در حالی است که سرانه مصرف شیر از جمله شاخص‌های توسعه‌یافتگی و سلامت جامعه محسوب شده و براساس قانون برنامه پنجم توسعه نیز افزایش سرانه مصرف شیر به 168کیلوگرم در سال پایانی این برنامه هدف‌گذاری شده است. به‌رغم سرانه مصرف 165کیلوگرمی شیر در دنیا و سرانه 500کیلوگرمی در کشورهای توسعه‌یافته، در ایران تا 2سال پیش سرانه مصرف شیر به 80کیلوگرم و اکنون به 64کیلوگرم کاهش یافته است.
هشدار نسبت به کاهش بیشتر مصرف شیر
درحالی‌که دامداران افزایش قیمت شیر خام را ناشی از گرانی نهاده‌های تولید و محقق‌نشدن وعده‌های تأمین نهاده‌های ارزان قیمت می‌دانند، بسیاری از تولید‌کنندگان شیر و لبنیات نیز نسبت به کاهش بیشتر سرانه مصرف شیر هشدار می‌دهند.
سخنگوی صنایع شیر ایران با اشاره به افزایش قیمت شیر خام و فراورده‌های لبنی گفت: براساس مطالعات انجام شده طی 2سال 90و 91میزان مصرف شیر بیش از 22درصد کاهش داشته و با ادامه افزایش قیمت شیر و کاهش بیشتر سرانه مصرف، سلامت دندان، استخوان و بسیاری دیگر از اعضای بدن به مخاطره می‌افتد.
حسین چمنی افزود: حذف یارانه شیر و افزایش چندباره قیمت این غذای بدون‌جایگزین، مصرف آن را در بین اقشار آسیب‌پذیر به‌شدت کاهش داده و با توجه به کاهش قدرت خرید مردم، افزایش مجدد قیمت شیرخام و فراورده‌های لبنی اقشار بیشتری را از مصرف این ماده حیاتی محروم خواهد ساخت و بر این اساس دولت نباید اجازه افزایش قیمت شیر و فراورده‌های لبنی را در شرایط کنونی بدهد.