به گزارش ایرنا، برنامه دیروز، امروز، فردا پنجشنبه شب شبکه سوم سیمای جمهوری اسلامی ایران، با حضور محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران به روی آنتن رفت.
رییس جدید دستگاه دیپلماسی ایران در ابتدای این گفت وگو بر تغییر ناپذیر بودن اصول سیاست خارجی کشور تاکید کرد.
وی در این گفت گو در پاسخ به سووالی مبنی بر اینکه آقای رییس جمهور در تبیین سیاست خارجی دولت یازدهم عبارت تغییر با حفظ اصول را بکار برد، گفت: اصول سیاست خارجی ما توسط قانون اساسی، فرمایشات امام راحل (ره)، رهنمودهای مقام معظم رهبری و اسناد بالادستی تعیین شده است و این اصول مبنای روابط بین الملل جمهوری اسلامی ایران را تشکیل داده و خواهد داد و تغییر هم نخواهد کرد.
ظریف افزود: اهم اصول غیرقابل تغییر شامل مواردی چون دفاع از تمامیت ارضی کشور، استقلال و آزادی مردم و خدمت در جهت بهبود وضعیت معیشتی مردم از طریق برقراری روابط عادلانه در سطح بین المللی است. این اصول غیر قابل تغییر است.
وی با اشاره به تحولات و شرایط بین المللی، گفت: شرایط بین المللی و تحولات جهانی این نیاز را همواره ایجاد می کند که همه دولت ها حتی هر دولتی در دوران خودش روش ها و گفتمان خودش را متناسب با تحولات بین المللی تعریف کند.
وی افزود: با شناخت دقیق نسبت به آنچه که در دنیا می گذرد و فرصت و زمینه هایی که این تحولات جهانی برای کشور ایجاد می کند، که کشور ما می تواند در صحنه بین المللی حضور قدرتمندتری داشته باشد.
ظریف در این گفت وگوی ویژه با بیان اینکه دنیا هنوز فهم درستی از جمهوری اسلامی و انتخابات ایران ندارد، اظهار داشت: مردم ایران از حقوقشان نخواهند گذشت.
وزیر امور خارجه ایران گفت: جمهوری اسلامی ایران هیچگاه به دنبال جنگ طلبی نبوده و کشوری صلح طلب بوده است.
وی خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی در حوزه دیپلماسی ارزشی خیلی حرف برای گفتن دارد.
ظریف همچنین گفت: مردم ایران از حقوقشان نخواهند گذشت، حقوقمان را به هیچ وجه معامله نمی‌کنیم.
وی، دیپلماسی متضاد آمریکا را به چالش کشید و گفت: فشار لابی صهیونیستی باعث شد تا آنان در آستانه روی کار آمدن دولت تدبیر و امید در ایران، تحریم های جدیدی را علیه مردم ما تحمیل کنند.
وی با اشاره به چالش های موجود در روابط بین الملل اظهار داشت: در شرایط متفاوت چه به دلیل وضعیت داخلی و چه به دلیل تحولات بین المللی، ایران بر اساس آن سیاست ها و روش های مورد نظر خود را تبیین کرده و می آزماید و سیاست ها را تصحیح می کند تا اینکه بتواند به بهترین شکل سیاست خارجی را به پیش ببرد.
ظریف افزود: سیاست خارجی ما جای پیگیری مستمر منافع ملی و آرمان ها است که بر اساس تحولات شکل می گیرد. تحولات خوب شرایط جدیدی را ایجاد کرده است. برای مثال مردم در انتخابات به یک گفتمان متفاوتی رای داده اند. گفتمانی که در سیاست اعتدال، تدبیر و امید ریاست محترم جمهوری اسلامی که مورد توجه مردم هم قرار گرفته، متبلور شده و ما این سیاست را که مبتنی بر حضور قدرتمندانه، عزتمندانه ومعقول در صحنه بین المللی است، دنبال خواهیم کرد.
وی افزود: برای این منظورما با زبانی با دنیا صحبت خواهیم کرد که دنیا آن زبان را متوجه بشود و بتواند منطق جمهوری اسلامی را درک کند و ما بتوانیم از این توان گفتمان خودمان در صحنه بین المللی و جهان امروز به نحو احسن بهره گیریم.
ظریف گفت: حرف من این است که قدرت گفتمانی و توان معنایی که جمهوری اسلامی از ابتدای انقلاب داشته، توان بسیار مهمی است که این دولت قصد دارد با بهره گیری از این توان و حضور فعال و تاثیرگذار در صحنه های بین المللی، سیاست های جمهوری اسلامی را به پیش ببرد و منافع کشوررا به سامان برساند و وضع معیشتی مردم را هم به کمک سیاست خارجی بهبود بخشد.
در ادامه این گفت وگو مجری برنامه پرسید: آیا این تغییری که شما از آن صحبت می کنید، الزاما تغییر در رفتار طرف مقابلمان را هم به دنبال خواهد داشت؟
ظریف در پاسخ به این سوال اظهار داشت: صحنه دیپلماسی اگر نخواهیم برای آن از لغت نبرد استفاده کنیم، عبارت است از یک مسابقه جدی در کسب منابعی است که برای شما قدرت ایجاد می کند... نحوه ارائه دیدگاه های شما در سطح بین المللی از یک سو می تواند نفوذ و از سوی دیگر می تواند در سطح بین المللی آسیب پذیری ایجاد کند.
رییس دستگاه دیپلماسی ایران با بیان اینکه جمهوری اسلامی هیچگاه دنبال جنگ طلبی نبوده است، اظهار داشت: ایران کشوری است که نسبت به سرزمین خود و وضعیت ژئوپولوتیک خود راضی است و نیازی به این ندارد که با کمک کشورگشایی نیازهای خود را برطرف کند.
به حمدالله ایران ما کشوری است که هم دارای منابع غنی مادی، هم از دسترسی آسان به آب های آزاد بین المللی برخوردار است، هم توان علمی و هم امکانات ویژه جغرافیایی دارد.
وی افزود: مجموعه این شرایط از جمهوری اسلامی ایران یک کشور صلح طلب می سازد و ما باید این پیام صلح خواهی مردم ایران را که در واقع در طول ۲۵۰ سال گذشته هیچ تجاوزی علیه هیچیک از همسایگانش نداشته است، به صورت واضح و قابل فهم برای مردم دنیا تبیین و تفهیم کنیم و برهمین مبنا دیدگاه های خودمان را پیش ببریم .
محمدجواد ظریف بیان کرد: جمهوری اسلامی در کنار صلح طلبی اش، کشوری است که به دلیل انقلاب عظیم اسلامی در سطح بین المللی حرف برای گفتن دارد.
وی با اشاره به تحولات تاسف بار مصر و برخی کشورهای بحران زده دیگر، اظهار داشت: مردمسالاری ما مبتنی بر ارزش های بومی است و در شرایط کنونی که افراطی گری و سکولاریسم نتوانسته به نیازهای منطقه پاسخ دهد، تنها الگوی مردم سالاری بومی جمهوری اسلامی ایران توانسته بعد از ۳۵ سال کماکان انتخاباتی را برگزار کند که مردم در آن حضور شورانگیز داشته باشند. این حضور توانست سرمایه عظیم اجتماعی را برای کشور بازسازی کند.
وزیر امور خارجه افزود: خود باوری به ما قدرت غیرقابل تصوری در صحنه بین المللی می دهد. اگر باورمان شود که ایران می تواند به عنوان کشوری که حرف برای گفتن دارد در صحنه بین المللی نقش ایفا کند و گفتمان جدیدی ارائه دهد، می توانیم بسیار آرام، متین و منطقی با دنیا سخن بگوییم و حتما این سخن ما تاثیرگذار خواهد بود.
وی ابراز امیدواری کرد، دولت یازدهم - دولت تدبیر و امید- بتواند با این گفتمان در صحنه بین المللی حضوری قوی و موثر داشته باشد.
ظریف گفت: من معتقدم که مهمترین برگ برنده جمهوری اسلامی ایران، توان و سرمایه عظیم انسانی و اجتماعی آن است که در حماسه سیاسی امسال خود را نشان داد.
وی، همچنین مهمترین برگ برنده جمهوری اسلامی را مردم ایران برشمرد و گفت: دنیا عوض شده ما باید با دنیای جدید برخورد کنیم. خیلی‌ها در غرب مطالعات زیاد و هزینه‌های زیادی کردند که بفهمند دنیا به چه سمتی می‌رود، ولی نتوانسته‌اند.
ظریف افزود: نمی‌شود با هزینه دیگران پیشرفت و امنیت داشت، اگر می‌شد، ۱۱ سپتامبر اتفاق نمی‌افتاد.
وی ادامه داد: ما در دنیای امروز نمی‌توانیم مخاطبان خود را انتخاب کنیم. مخاطبان امروز جهانی شده‌اند. الان دنیا کار را برای سیاستمداران سخت و برای مردم آسان کرده است.
رییس دستگاه دیپلماسی ایران در ادامه این گفت وگو به تبیین نظام نوین بین المللی پرداخت و اظهار داشت: جامعه جهانی هم اکنون شاهد یک شرایط درحال گذار است. نظام دوقطبی زمان جنگ سرد فرو پاشید، اما هنوز نظام دیگری جایگزین آن نشده است.
بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی مخصوصا بعد از تجاوز آمریکا به کویت، آمریکایی ها خیال می کردند که یک نظام تک قطبی با رهبری آمریکا در دنیا بوجود آمده است، اما تحولات بعدی از جمله حوادث یازدهم سپتامبر نشان داد که این تصور یک تصور باطلی بیش نبوده است.
ظرف گفت: من معتقدم که هنوز طرف مقابل به این درجه از فهم نرسیده که در دنیای امروز نمی شود با هزینه دیگران پیشرفت کرد، امنیت داشت و برای مردم خود رفاه فراهم کرد. اگرمی شد حوادث یازده سپتامبر رخ نمی داد و آمریکایی ها باید احساس می کردند که کاملا در امنیت بسرمی برند. این مبنای تفکری است که در اصطلاح روابط بین الملل به آن می گویند بازی با حاصل جمع صفر. یعنی اگر یکی برد طرف مقابل باید ببازد.
ظریف با تاکید بر اینکه تجربیات متعدد نشان داده که آمریکا نتوانسته با این نگاه برد - باخت برای خودش امنیت ایجاد کند، افزود: تنها بازی برد - برد می تواند نفع همه را فراهم کند و این نیازی خیلی جدی است.
ظریف در پاسخ به سووال دیگری اظهار داشت: دیپلماسی در دنیای امروز یک نیاز است، به همین دلیل کشورها مجبورند انواع دیپلماسی را بپذیرند. در دنیای امروز دیگر نمی توان با صرف دیپلماسی سنتی کارها را به پیش برید. لذا دیپلماسی عمومی یک قسمت عمده ای از دیپلماسی است... جمهوری اسلامی در حوزه دیپلماسی ارزشی حرف زیادی برای گفتن دارد. بخصوص دربحث های گفتمانی، جمهوری اسلامی اتفاقا می باید درشرایط کنونی دنیا ازانواع دیپلماسی استفاده کند بدون اینکه اینها با هم متناقض یا جدای ازهم باشند. بنابراین باید تمام این دیپلماسی ها را در قالب یک مجموعه ببینید.
وی در پاسخ به سووالی در باره نقش و جایگاه دیپلماسی اقتصادی در دولت یازدهم گفت: دیپلماسی اقتصادی به معنای بهره گیری از کلیه زمینه ها و امکانات مخصوصا زمینه های بخش خصوصی برای پیشبرد اهم اهداف سیاسی و توسعه کشور است.
بنابر دیپلماسی اقتصادی یعنی اینکه شما از ابزارهای حوزه اقتصاد و از توانمندی های کشور استفاده کنید. لازمه این کار شناخت توانمندی های کشور و همچنین شناخت امکاناتی است که این توانمندی ها در صحنه بین المللی برای کشورفراهم می کند هم برای بخش خصوصی هم برای بخش عمومی.
وی افزود: لازم است موانع از مسیر اقتصاد کشور برداشته شود. انجام یک تلاش مداوم، عاقلانه و هوشمندانه و با عنایت به واقعیات، قدم به قدم در مسیر نرم کردن تحریم ها و از بین بردن زمینه های تحریم ها وهمچنین از بین بردن مشروعیت یا مقبولیت تحریم ها ضروری است.
ظریف گفت: باید نشان داده شود که این تحریم ها مبنای حقوقی ندارد و در اعمال تحریم ها یک سری سوء استفاده شده و در اجرای پیمان ان.پی.تی نقض صورت گرفته و از نهاد شورای امنیت سوء استفاده شده و برخی از تحریم ها بر اساس سیاست های غیرمربوط بوده است.
وی تاکید کرد: همه اینها نیازمند زمینه سازی ها و مذاکرات هوشمندانه است که این هم به یک کار میان مدت و درازمدت نیاز دارد.
ظریف اظهار داشت: در این راستا مهمترین کار دولت تدبیر و امید در گام اول تقویت اجماع بین مردم در حوزه سیاست خارجی و یاری گرفتن از آنان است.