تاریخ انتشار: ۱۵ شهریور ۱۳۹۲ - ۱۷:۲۱

نیلوفر قدیری: زمانی قدرت‌های غرب و شرق سرنوشت خاورمیانه را رقم می‌زدند.

اکنون این خاورمیانه است که این قدرت‌ها را در موقعیتی دشوار قرار داده و سرنوشت رهبران غرب و شرق را حتی در سیاست داخلی‌شان، رقم می‌زند. خاورمیانه که در سالیان گذشته به‌خاطر ثروت سیاه و موقعیت جغرافیایی و تاریخ و تمدنش، جولانگاه مداخله و منفعت‌طلبی قدرت‌های بزرگ جهان بوده، اکنون عاملی تعیین‌کننده و حتی دردسرآفرین برای این قدرت‌ها شده‌است. عراق، دست‌کم در 2کشور آمریکا و انگلیس، عاملی تعیین‌کننده در تغییر دولت‌ها در دهه گذشته بود. چپ‌های حزب‌ کارگر در انگلیس و راست‌های جمهوریخواه در آمریکا، هنوز هم در هر انتخاباتی تاوان سنگین تصمیم برای حمله به عراق و دروغی را که برای توجیه این حمله گفتند، پس می‌دهند.

اکنون کشوری دیگر در خاورمیانه، صحنه سیاست داخلی در غرب را بر هم زده و احزاب، دولت و افکار عمومی را در مقابل هم قرار داده‌است. اینکه چه عوامل خارجی اوضاع سوریه را به اینجا رساند و برخی متحدان غرب در منطقه چگونه سوریه را به عرصه‌ای برای جنگ قدرت و مقابله با نفوذ رقبایشان تبدیل کردند، موضوعی غیرقابل انکار است که تحلیل آن مجالی دیگر می‌طلبد اما آنچه اکنون درباره سوریه قابل توجه است، تأثیری است که تحولات آن بر سیاست داخلی غرب می‌گذارد.

با جدی‌شدن بحث درباره مداخله خارجی نظامی در سوریه، انگلیس به همان سرعت که مدعی و پیشرو حمایت از چنین اقدامی بود، به همان سرعت هم پایش را پس کشید. نمایندگان پارلمان تعطیلات تابستانی‌شان را نیمه‌تمام گذاشتند و تشکیل جلسه دادند و با رأیی غیرمنتظره، دولت را از هرگونه مداخله نظامی در سوریه منع کردند. این رأی پارلمان انگلیس در داخل، بهای سنگینی برای دولت ائتلافی دیوید کامرون داشت؛ طوری که رسانه‌های این کشور اکنون صحبت از ضرورت برگزاری انتخابات زودرس به‌خاطر کاهش قدرت ائتلاف حاکم و تضعیف آن نزد افکار عمومی می‌کنند. این رأی منفی، تردید جدی درون ائتلاف غرب برای حمله به سوریه ایجاد کرد و این جریان را از تب و تاب اولیه‌اش انداخت.

در آمریکا، نمایندگان کنگره که طی 2سال گذشته باراک اوباما را به‌خاطر عدم‌ورود مستقیم به بحران سوریه، رئیس‌جمهوری ضعیف توصیف می‌کردند که قدرت و برتری آمریکا را به افول کشانده، خواستار آن شدند که رئیس‌جمهور قبل از اقدام نظامی علیه سوریه، طرحش برای حمله را نزد آنها ببرد و برایش رأی بگیرد. اوباما هم این کار را کرد تا با یک تیر 2هدف را بزند؛ هم مسئولیت این حمله را به گردن کنگره بیندازد و بخشی از فشار افکار عمومی مخالف جنگ را از دوش خود بردارد و هم مجوزی برای اقدام نظامی گسترده‌تر علیه سوریه در دست داشته‌باشد اما این رأی‌گیری اکنون به عاملی سرنوشت‌ساز برای دولت اوباما تبدیل شده و می‌تواند سرنوشت 3سال باقیمانده ریاست‌جمهوری اوباما را رقم بزند.

رأی مثبت یا منفی کنگره آمریکا به طرح حمله اوباما به سوریه، به همه‌پرسی برای سیاست خارجی او تبدیل شده‌‌است. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که رأی 80درصد جمهوریخواهان مجلس نمایندگان به طرح حمله اوباما، منفی است. دلیل این رأی منفی بی‌اعتمادی به رئیس‌جمهوری است که او را فردی ناتوان در سیاست خارجی می‌دانند.

آنها به حرف‌های ضد‌ونقیض تیم اوباما در روزهای اخیر در جلسات کمیته‌های داخلی سنا استناد می‌کنند و می‌گویند که دولت طرح روشن و مشخصی برای این اقدام نظامی ندارد. خود اوباما از اقدام نظامی محدود برای تنبیه دولت سوریه سخن می‌گوید، وزیر خارجه‌اش احتمال اعزام نیروی زمینی به خاک سوریه را رد نمی‌کند و دستیارانش در کاخ سفید، هدف از این اقدام نظامی را واردکردن ضربه‌ای برای تغییر رژیم در دمشق اعلام می‌کنند. جمهوریخواهان مخالفتی با جنگ ندارند. از نظر آنها این حمله باید خیلی وقت پیش صورت می‌گرفت و هر روز تأخیر در آن پرستیژ آمریکا را مخدوش می‌کند، اما می‌خواهند با استفاده از این رأی‌گیری، سیاست خارجی اوباما را در 3سال آینده آنطور که می‌خواهند جهت دهند. این رأی‌گیری و پیامدهای اقدام نظامی آمریکا علیه سوریه، سرنوشت انتخابات آینده در آمریکا را روشن می‌کند.

منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها