مسئولان شهری در اصفهان معتقدند که پروژههای شهری آنها در قالب طرحهای توسعهای است و مدیران میراث فرهنگی اصفهان نیز میگویند که مدیران شهری آن شهر در مسیر طرحهای توسعهای چشم خود را به روی میراث فرهنگی بستهاند.
همین چند هفته پیش بود که انجام پروژههای عمرانی در میدان عتیق اصفهان و احداث یک میدان جدید بر این محوطه تاریخی با نام میدان امام علی موجب اعتراض باستانشناسها و حتی اداره میراث فرهنگی اصفهان شد. ماجرای قدیمی مزاحمت برج جهاننما نیز که سالها میدان نقشجهان اصفهان را با خطر خروج از فهرست میراث جهانی مواجه کرده بود، بار دیگر و پس از بازدید کارشناسان یونسکو از این میدان تاریخی اصفهان بر سر زبانها افتاد و تبدیل به یک موضوع جدید شد.
مدیران شهری بهمنظور انجام فعالیتهای توسعهای نظرات باستانشناسهایی که پروژههایی مانند میدان امام علی را که روی میدان تاریخی عتیق اصفهان احداث شده، مخالف با موضوع توسعه میخواندند و در مقابل باستانشناسها و کارشناسان میراث فرهنگی نیز مدیران آن شهر را به بیتوجهی به هویت تاریخی و آثار تاریخی اصفهان متهم میکردند.
شهرداری اصفهان چندی پیش در جوابیهای به روزنامه همشهری و در واکنش بهنظر یک باستانشناس در مخالفت با پروژههای شهری که آثار تاریخی آن شهر را تهدید میکند، اعلام کرد که نظریات مطرحشده در مخالفت با طرح توسعه اصفهان است.
دیروز ولی مدیرکل اداره میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری اصفهان در گفتوگویی با ایسنا در اصفهان به اقدامات مدیران شهری آن شهر واکنش نشان داده و از مسائلی سخن گفته که پیش از رسانهایشدن امکان حل و فصل آنها وجود داشته است. محسن مصلحی البته به اقدامات مدیران شهری اصفهان نیز واکنش نشان داد و گفت: متأسفانه دیدگاه مدیران شهری درباره توسعه، با مسئولان میراث فرهنگی متفاوت است.
به گفته محسن مصلحی، امکان حفاظت از تمامی خانههای تاریخی توسط اداره کل میراث فرهنگی وجود ندارد و این اداره برای تعامل با مدیران شهری باید منافع خود را درنظر بگیرد و به هر بهایی نیز نمیتوان برای حفظ آثار تاریخی با مدیران شهری تعامل داشت.
مدیرکل اداره میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری اصفهان البته به پیشنهاد اداره کل میراث فرهنگی کشور برای تعامل با شهرداری اصفهان در زمینه حفظ خانههای تاریخی بهعنوان زیرساختهای گردشگری اشاره کرد و افزود: میراث فرهنگی اصفهان از شهرداری درخواست کرد تا بخشی از هزینههای فروش تراکم در شهر را برای بازسازی این خانهها هزینه کند و در قبال آن، این بناها به مراکز فرهنگی، آموزشی و سایر کاربریها تبدیل شوند اما نگاهها در مجموعه شهرداری بهگونهای بود که برای مثال، در قبال این تعامل در یک بافت تاریخی، اجازه افزایش حریم و ارتفاع میخواستند که این پیشنهاد، با تخریب خانه تاریخی تفاوتی ندارد. مدیرکل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان اصفهان از مدیریت شهری اصفهان درخواست کرد تا ظرفیتهای گردشگری استان را بخشی نبینند و برخورد سلیقهای با این موضوع نداشته باشند. به گفته مصلحی، وجود آثار تاریخی در اصفهان، یک فرصت است و همه ارگانها باید برای ماندگاری آن تلاش کنند، چون رودرروییها جز تأثیر منفی بر میراث فرهنگی، فایده دیگری ندارد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان اصفهان همچنین به موضوع برج جهاننما که چهره میدان جهانیشده نقشجهان اصفهان را مخدوش کرده نیز اشاره کرد و گفت: فقط کار تخریب یکی از ستونهای طبقه آخر باقیمانده است، اما در روزهای گذشته، برخی اعضای شورای شهر اصفهان درباره بدهی 2میلیارد تومانی دولت و سازمان میراث فرهنگی به شهرداری این شهر صحبت کردند، درحالیکه ما نباید میراث جهانی را تحتالشعاع 2میلیارد تومان پول قرار بدهیم. مصلحی همچنین در مورد گفتههای ضدونقیض مسئولان میراث فرهنگی درباره تأیید احیای میدان عتیق اصفهان با ساخت میدان امام علی روی این میدان تاریخی گفت: متأسفانه صحبتهای من در برخی رسانهها درباره این میدان، تحریف و تنها بخشهایی از آن در زمینه تقدیر از شهرداری برای انجام یک پروژه منتشر شد.
مصلحی تأکید کرد: توسعه شهری نباید بهدلیل وجود آثار تاریخی در یک شهر متوقف شود اما باید توجه داشت که این توسعه نباید به تخریب آثار تاریخی نیز منجر شود، زیرا آنچه در نهایت پایدار میماند، میراث است. به گفته وی، اطلاعات اولیه محور تاریخی اصفهان نیز جمعآوری و بخشی از آن به یونسکو ارسال شده است. مدیرکل میراث فرهنگی اصفهان همچنین درخصوص طولانیشدن مرمت برخی بناهای تاریخی در اصفهان افزود: برخی مسئولان شهری دایه دلسوزتر از مادر میشوند و میگویند که اگر این بنا دست ما بود، تاکنون داربستها را جمع کرده بودیم. درحالیکه کار در حوزه میراث با پیمانکاری متفاوت است و نیاز به نقشه راه و دستورالعمل دارد و مرمت یک بنا باید در شورای میراث توسط استادکاران و کارشناسان بررسی شود. مصلحی تأکید کرد: در حوزه ملی و استانی، باید نگاه دیگری به میراث داشته باشیم، زیرا اگر در استان، میراث وجود نداشته باشد، گردشگری هم وجود نخواهد داشت.