منطقه مسیحی‌نشین و تاریخی معلولا با موقعیتی کوهستانی در شمال غرب حومه دمشق، از معدود مناطقی در اطراف پایتخت سوریه است که تا چندی پیش از گزند حملات و غارت گروه‌های مسلح و تروریستی در امان مانده بود اما از یک هفته پیش گروه‌های تروریستی به‌صورتی غافلگیرانه و ناگهانی وارد آن شدند. در معلولا مراکز عبادتی مسیحی و آثار تاریخی مهمی واقع شده که تاریخ آنها به قرن دهم قبل از میلاد بازمی‌گردد. ساکنان مسیحی و همچنین مسلمان آن در کنار زبان عربی، همچنان به زبان آرامی (سریانی) زبان حضرت عیسی مسیح سخن می‌گویند و منطقه معلولا تنها منطقه‌ای در سوریه است که اکثریت ساکنان آن را مسیحیان تشکیل می‌دهند.
تصمیم گروه‌های مسلح برای حمله به این منطقه از پیش برنامه‌ریزی شده بود. نخستین‌بار 2گروه مسلح احرار الشام و صقور الشام روز چهارشنبه گذشته به‌صورتی ناگهانی و غافلگیرانه وارد این منطقه شدند. در بدو ورود، فردی انتحاری خود را در ورودی این منطقه منفجر کرد که به کشته‌شدن 12نظامی سوری منجر شد. این گروه‌ها پس از مثله‌کردن اجساد بازمانده قربانیان، کوشیدند که کنترل بخش اعظم منطقه را به‌دست گیرند. ارتش سوریه به‌علت تاریخی‌بودن منطقه، از آن خارج شد و از درگیری در داخل آن خودداری کرد و به‌جای آن، جنگنده‌های ارتش بر فراز منطقه به پرواز درآمدند. در پی این تحرک، گروه‌های مسلح به سرعت از منطقه عقب‌نشینی کردند.
عقب‌نشینی زودهنگام گروه‌های مسلح از معلولا نشان می‌داد که این منطقه بیش از آنکه اهمیتی راهبردی و استراتژیک برای گروه‌های مسلح داشته باشد، بیشتر از آن لحاظ اهمیت دارد که کنترل آن می‌توانست روحیه آسیب‌دیده این گروه‌ها را در درگیری با ارتش سوریه بالا ببرد. اگر معلولا مانند القصیر یا مناطق دیگر موقعیتی راهبردی و اهمیتی استراتژیک می‌داشت، طبعا این گروه‌ها مقاومت شدیدتری از خود نشان می‌دادند. گروه‌های مسلح همچنین با هدف عرض اندام و قدرت نمایی برای مسیحیان به این منطقه هجوم بردند تا چنین القا کنند که با وجود پیشروی‌های ارتش در مناطق پیرامونی پایتخت، هنوز مناطقی هستند که در آنها امکان مانور برای گروه‌های مسلح وجود دارد.
گروه‌های مسلح در نخستین ورود خود به منطقه، به مرکز نگهداری اشیای عتیقه و تاریخی معلولا هجوم بردند و محتویات آن را غارت کردند. همچنین در شروع درگیری‌ها، بخشی از کلیسای باستانی مارالیاس الراعی را که از کلیساهای تاریخی و دیرین معلولا است، تخریب کردند.
گروه‌های مسلح اما در کمتر از 24ساعت و در پی حرکت 2هزار نفر مسلح به سوی منطقه، مجددا وارد آن شدند و کوشیدند تا ارتش را زمینگیر کنند. ارتش سوریه مجددا ضمن خروج از منطقه، در پیرامون آن مستقر شد. در این مدت، 20نظامی سوری و 25شهروند کشته و شمار نامشخصی هم ربوده شدند اما ارتش تاکنون توانسته است بخش اعظم ساکنان این منطقه را تخلیه تا عملیاتی را برای بازپس‌گیری معلولا آغاز کند که براساس گفته‌های یکی از فرماندهان نظامی ارتش، احتمالا عملیات کنترل مجدد منطقه با همکاری 600نفر از داوطلبان غیرنظامی معلولا و باب توما و عین التینه طی 48ساعت آینده انجام می‌گیرد.