شاید همه بهدنبال یک راه فرار بودند تا از مخمصه جنگی که آتش آن دامن همه را میگرفت فرار کنند.بعد از اعلام شرط آمریکا از سوی جان کری برای حمله نکردن به سوریه، روسیه و سوریه خیلی زود با این شرط موافقت کردند و اکنون بحثهای جهانی درباره سوریه سمت و سویی تازه گرفتهاست.
سرگئی لاوروف روز گذشته اعلام کرد که کشورش در حال آمادهسازی طرحی مؤثر و جامع است تا تسلیحات شیمیایی سوریه تحت کنترل جامعه بینالمللی قرار بگیرد و فرانسه هم قطعنامهای را در همین زمینه به شورای امنیت برده تا ورق درباره سوریه برگردد. وزیر امور خارجه روسیه روز گذشته در نشستی خبری اعلام کرد که بهزودی این کشور طرح خود را در این رابطه به کشورهای دیگر ارائه خواهد کرد. وی تأکید کرد که این طرح تنها از سوی روسیه نیست و برای تهیه آن با مقامهای آمریکا هم گفتوگو شده است. لاوروف که در نشست خبری خود با وزیر امور خارجه لیبی حرف میزد هر چند جزئیاتی از این طرح را اعلام نکرد اما تأکید داشت که طرح این کشور برای تحت کنترل قرار گرفتن تسلیحات شیمیایی سوریه یک پیشنویس جامع و عملی است که نظر همه طرفها ازجمله آمریکا را تأمین خواهد کرد.
گزارشها نشان میدهد که با افزایش تلاشها در این مسیر روز گذشته ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه هم با باراک اوباما گفتوگوی تلفنی داشته است. برخی منابع گزارش دادهاند که روسها طرحی دومرحلهای را در این زمینه مدنظر دارند که تسلیحات شیمیایی سوریه ابتدا به بندر طرطوس منتقل شود و تحت نظارت مستقیم کارشناسان قرار گیرد و در مرحله دوم این تسلیحات از این کشور خارج و تحویل مقامهای سازمان ملل شود.
لوران فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه هم روز گذشته اعلام کرد که این کشور پیشنویس قطعنامهای را برای کنترل و نابودی تسلیحات شیمیایی سوریه به شورای امنیت میبرد که در آن بازرسی و دسترسی کامل به تسلیحات شیمیایی سوریه خواسته شده است. وزیر امور خارجه فرانسه اعلام کرد که این قطعنامه براساس فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد تهیه شده است و در آن پیامدهای سخت برای سوریه درصورت تخطی از تعهداتش وجود دارد. طبق فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد، شورای امنیت، قدرت زیاد و گستردهای برای ارزیابی تصمیمهای گرفته شده در وضعیتهای «تهدید صلح جهانی، تخطی از رویههای صلح، یا اعمال خشونت و زور» در سطح جهانی دارد. در چنین وضعیتهایی، کار شورا محدود به توصیه نمیشود و میتواند از اقدامات جدی مانند استفاده از نیروهای نظامی بهرهببرد. برای نخستین بار در جولای ۲۰۱۲ مقامهای سوریه داشتن تسلیحات شیمیایی را تأیید کردند اما میزان و محل نگهداری آن مشخص نیست. اتحادیه عرب، چین و اردن هم حمایت خود را از طرح روسیه اعلام کردهاند.
باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا هم دوشنبه شب در گفتوگوهای تلویزیونی خود با 6شبکه مختلف اعلام کرد: درصورتی که سوریه سلاحهای شیمیایی خود را تحت کنترل جامعه بینالمللی قرار دهد، آمریکا به این کشور حمله نخواهد کرد. اوباما در گفتوگوی خود با شبکه تلویزیونی سیبیاس اذعان کرد که میداند مردم آمریکا برای اقدام نظامی در سوریه همراه و حامی او نیستند. وی همچنین در گفتوگو با شبکه ایبیسی در توجیه قصد این کشور برای اقدام نظامی اعلام کرد که میخواهد مطمئن شود ممنوعیت استفاده از سلاح شیمیایی در جهان حفظ میشود.
این در حالی است که با تغییر ناگهانی اوضاع، هری رید، رئیس اکثریت جمهوریخواهان در سنا از تعویق رایگیری درباره طرح اقدام نظامی علیه سوریه خبر داد. روز گذشته ۶ سناتور دیگر هم مخالفت خود را با حمله به سوریه اعلام کردند تا باراک اوباما هم اعلام کند نگران راینیاوردن این طرح در کنگره است. گفته میشود که اعضای کنگره بهخاطر آنکه مردم مخالف این جنگ هستند درصورت رایگیری طرح حمله قصد دارند به آن رأی منفی بدهند.