در این زمینه با حسین صفایی، مدیرعامل سازمان میادین میوه و تره بار شهرداری تهران گفت‌وگو کرده‌ایم.
- مصرف‌کنندگان چه راهکار قانونی برای تشخیص صحت سالم و ارگانیک بودن محصولات عرضه شده دارند؟
شرکت‌های بازرسی‌کننده معتبر بین‌المللی مانند سی بی‌اس آلمان سالم و ارگانیک بودن این محصولات را تأیید می‌کنند. گواهی این شرکت را اتحادیه اروپا می‌پذیرد و وقتی که این شرکت در ایران نمایندگی تاسیس کرده و این نمایندگی تأییدیه ارگانیک بودن محصول را به برخی شرکت‌ها داده است، اطمینان و اعتماد ما به ارگانیک و سالم بودن این محصولات به این روش حاصل شده است.
سازمان ملی استاندارد با استناد به تصویب نشدن نشان ملی ارگانیک این مجوزها را رد می‌کند. علت چیست؟
نهایی نشدن نشان ملی ارگانیک منافاتی با این موضوع ندارد چرا که گواهی این شرکت‌ها مطابق با استانداردهای بین‌المللی و نه ملی صادر شده است.
- مجوز فروش محصولات با برچسب ارگانیک تا چه حد واقعی است؟
این موضوع به درستی تبیین نشده است، عرضه برخی محصولات نیازمند استاندارد اجباری ملی است اما محصولاتی مانند عسل دارای استاندارد تشویقی بوده و این استاندارد از دیدگاه مصرف‌کننده نیزبیشتر قابل پذیرش است چرا که تولید‌کننده داوطلبانه شرایط سازمان استاندارد در تولید را لحاظ کرده است. برخی سازمان‌ها نیز دارای استانداردهای داخلی هستند و ممکن است تولید‌کننده بزرگ برای خود استاندارد جداگانه‌ای تعریف کند. اتحادیه اروپا استاندارد محصولات ارگانیک را تعریف کرده و براساس این تعاریف، شرکت‌های بازرسی کننده‌ای در سطح اروپا تشکیل و از مراجع قانونی خود گواهی بازرسی دریافت کرده و با کسب اعتبار بین‌المللی در سایر کشورها نمایندگی تاسیس کرده‌اند و براساس نظر کارشناسی و پروتکل‌های موجود از طریق انعقاد قرارداد بازرسی با کشاورزان و کنترل فرایند تولید به آنها گواهی ارگانیک بودن محصولات کشاورزی تولیدشده را می‌دهد.
- نظارت بر عملکرد شرکت‌های بازرسی بین‌المللی برای تأیید ارگانیک بودن محصولات کشاورزی بر عهده چه دستگاهی است؟
هیچ‌کس نظارتی بر این فرایند ندارد و ممکن است این بازرسی‌ها درست نباشد و این احتمال وجود دارد تا شرکت‌های گواهی‌کننده نیز تقلب کنند اما شرکت‌های معتبر اروپایی با تخلفات شرکت‌های بازرسی‌کننده برخورد کرده و قبلا هم مواردی بوده که مجوز این شرکت‌های بازرسی به‌دلیل تخلفات لغو شده است.
- با این شرایط چه تضمینی برای ارگانیک بودن محصولات کشاورزی عرضه شده به مصرف‌کنندگان وجود دارد؟
این موضوع به اعتماد مشتریان بستگی داشته و درصورتی که مصرف‌کنندگان به مجوزهای ارائه شده در زمینه ارگانیک بودن محصولات عرضه شده در بازار اطمینان داشته باشند نسبت به خرید این محصولات اقدام کرده و در غیراین صورت از خرید اینگونه محصولات خودداری می‌کنند، در واقع مصرف‌کنندگان چاره‌ای جز اطمینان به مجوزهای ارائه شده برای سالم و ارگانیک بودن محصولات کشاورزی ندارند.