در حقیقت در لایحه بودجه امسال مقرر شده است که دولت در تامین هزینههای خود بیشتر به درآمدهای مالیاتی، درآمدهای شرکتها، توسعه صادرات غیر نفتی و سایر منابع درآمدی تکیه داشته باشد. این امر از یک سو موجب میشود که استخراج و فروش ثروت ملی کشور« نفت» مهار شود و از سوی دیگر ، چرخ تولید بخش خصوصی هر چه بیشتر به حرکت درآید که نتیجه آن رونق اقتصادی و به دنبالش تحقق اشتغالزایی خواهد بود.
از آنجایی که بهای هر دلار در لایحه بودجه سال 86 در حد 890 تومان به جای 895 تومان بودجه سال گذشته در نظر گرفته شده است ، لذا به این ترتیب واردکنندگان ماشین آلات و مواد اولیه صنایع میتوانند اقدام به واردات برای افزایش تولید با پرداخت ریال کمتر کنند که همین امر نیز خود منجر به رونق تولید و افزایش اشتغال خواهد شد. هر چند که در زمان صدور کالا با این نرخ، سود کمتری عاید صادرکنندگان خواهد شد ،اما این روش در کل به راندمان تولید در کشور تحرک میبخشد. از سوی دیگر با اعمال بودجه جاری 37 هزار میلیارد تومانی به جای بودجه 40 هزار میلیارد تومانی سال گذشته، در لایحه بودجه امسال با اعمال این تصمیمها، تلاش شده است تا به افزایش ایجاد فرصتهای شغلی کمک شود.
با توجه به آنکه برای نیل به نرخ بیکاری 4/8 درصدی تا سال پایانی برنامه چهارم توسعه باید به طور متوسط سالانه 900 هزار فرصت شغلی در کشور ایجاد شود باید گفت ایجاد این میزان شغل برای امسال امکانپذیر به نظر نمیرسد، چرا که ساختارهای زیر بنایی ایجاد شغل شامل گسترش فعالیتهای صنعتی، کشاورزی، معدنی و نرمافزاری در سال گذشته به گونهای طراحی نشدند که بتوانند در سال جاری موجب ایجاد این میزان شغل شوند.
پس در یک نگاه میتوانیم بگوییم که به صرف اختصاص بودجه نمیتوانیم انتظار ایجاد شغل را داشته باشیم. با وجود آنکه به نظر نمیرسد امسال نرخ بیکاری گسترش فصلی پیدا کند ،اما با توجه به ورود سرسامآور سیل فارغالتحصیلان دانشگاهی به بازار کار ، بعید به نظر میرسد که نرخ بیکاری با کاهش همراه شود.
از سوی دیگر باید اذعان داشت دولت طی یک سال و نیم گذشته با راهاندازی طرح بنگاههای زود بازده اقتصادی و خوشههای صنعتی در تلاش است تا به ایجاد فرصتهای شغلی جدید بپردازد. در این باره باید گفت اعطای وام برای اجرای طرحهای زود بازده اقتصادی تنها اگر با پیشبینی زیر ساختهای سرمایهگذاری ایجاد زمینههای شغلی همراه باشد ، میتواند موثر واقع گردد، اما اگر این تسهیلات بدون در نظر گرفتن این زیر ساختها اعطا شوند، فایدهای نخواهد داشت. اما اجرای درست طرح خوشههای صنعتی میتواند زمینه افزایش اشتغالزایی در کشور را فراهم کند.
*عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس