تاریخ انتشار: ۱۷ مهر ۱۳۹۲ - ۰۸:۲۲

ناصرندافی: روزی روزگاری تهران شهری بود که فقط چند پارک بنام داشت و تهرانی‌ها برای گذراندن اوقات فراغت به این پارک‌ها می‌رفتند البته از آنجا که این فضا‌ها توسعه یافته نبود مشکلاتی را نیز برای مهمانان داشت!


ولی با همه این مسائل و نبود امکانات پارک‌روها، سبزنشینان همیشگی بودند. آن روزها گذشت و حالا این فضا‌های سبز با تلاش شهرداری، همه محلات را پوشش داده و میزبانی با تمام امکانات برای مهمانان شده است. اگرچه برخی از آنها به‌رغم عنایتی که از جانب مسئولان شهری شده نمی‌توانند جایگاهی مناسب برای اوقات فراغت باشند اما توانسته‌اند جایگاه مناسبی برای محلی‌ها، ورزش‌های همگانی، گفت و شنودها و... باشند. امروزه دربسیاری از جوامع اوقات فراغت بخش مهمی از زندگی افراد را تشکیل می‌دهد.اوقات فراغت به‌معنای بیکاری نیست؛ چون در اوقات بیکاری فرد کاری برای انجام‌دادن ندارد ولی در اوقات فراغت کارهای متعددی می‌تواند داشته باشد.

مقصود از فعالیت‌های اوقات فراغت کسب آرامش، لذت و راحتی است. فرد کاری را نه از روی اجبار و نه به‌خاطر منافع مادی انجام می‌دهد. به هرشکل اوقات فراغت تعاریف فراوانی را به‌خود اختصاص داده است. معنای تحت‌اللفظی آن، زمان بیهوده و بیکاری و حتی به تعبیری بی‌مسئولیتی است که در این زمان باید شرایطی فراهم شود تا از این اوقات به نحو مطلوبی استفاده کرد.

اوقات بی‌دغدغه

خوشبختانه با توسعه فضاهای شهری و ایجاد مکان‌های فرهنگی و تفریحی اوقات فراغت معنای بهتری برای مردم پیدا کرده است از این‌رو باید تلاش مضاعفی کرد تا این اماکن را ایمن و پویا نگه داشت تا ساکنان به خوبی و بدون نگرانی درآن، لحظات را سپری کنند. اوقات فراغت یعنی لذت‌بردن از زمان بی‌دغدغه! نه به این معنا که زمان از دست برود بلکه ساعاتی است برای گذراندن اوقاتی که مغز از هیاهوی وظایف دور است و می‌خواهد هوایی تازه به دور از مشغله‌های یومیه تجربه کند!

جامعه امروز که درغوغای شهری تسخیر شده نیازمند فضاهایی است که بتواند اوقات بدون چالش و کلنجار را در آن طی کند و مسئولان نیز موظف به انجام اموری هستند که بتوانند این فضا را مهیا و فراهم سازند.

متأسفانه دربرخی از نقاط، پارک‌ها محل سلب آرامش و ناامنی شده‌اند و افرادی که مخل آسایش هستند با تجمع در آن اماکن باعث آزار و اذیت ساکنان شده‌اند که اگر به لحاظ فرهنگی برای این اغیار ظرفیت‌هایی شناخته می‌شد مطمئنا شاهد اینگونه موارد نبودیم. البته ناگفته نماند اگر برای اوقات فراغت جوانان برنامه‌ریزی منسجمی نداشته باشیم باید منتظر هرگونه بزهکاری از آن سو باشیم ضمن اینکه خانواده‌ها از مسئولین انتظار برنامه هماهنگی را دارند.

در کلانشهری چون تهران باید بسترهای مناسبی برای اوقات فراغت اهالی شهر احیا کرد تا پایتخت‌نشینان بدون اندک دغدغه‌ای بتوانند لحظات زیبایی را بگذرانند. بدیهی است که جامعه نیازمند این مقوله است و باید نگاهی جدی‌تر از سوی مسئولان وجود داشته باشد.

یکی از روش‌هایی که می‌تواند اوقات فراغت افراد جامعه را زیرپوشش قرارداده و بسیاری از ضعف‌ها و کمبودهای جسمانی و روانی را رفع و درمان کند، ورزش و تفریحات سالم است. تربیت بدنی و ورزش گذشته از جبران ضعف‌ها و حفظ تندرستی افراد، آنان را برای زندگی، تلاش و اهداف مشترک آماده می‌سازد. استفاده از بازی در اوقات فراغت فرصتی را برای پیشرفت فرد مهیا می‌سازد.

اختصاص دادن ساعاتی از روز هرچند اندک به تفریح، موجب کسب نیرو و انرژی لازم برای انجام کارهای علمی و عملی می‌‌شود. مقصود از تفریح تنها توجه به گردش و قدم‌زدن در پارک و مسافرت نیست.کتابخوانی نیز از مواردی است که نقش بسزایی در اوقات فراغت افراد جامعه دارد؛ هم سرانه مطالعه درکشور را بالا می برد و هم موجب بالارفتن سطح علمی و آموزشی می‌شود. البته نباید بسترهای مناسب را نیز نادیده گرفت. پارک‌ها، کتابخانه‌ها، فضاهای‌سبز و... از اماکنی هستند که ایجاد آرامش و امنیت در آنها باعث رشد کیفی و تعالی جامعه می‌شود.

یکی دیگر از عوامل رشد جامعه، تندرستی و سلامت است که می‌تواند در موفقیت انسان عامل مهمی باشد. خانواده یا در واحد بزرگ‌تر جامعه تنها زمانی قادر خواهد بود راه ترقی و تکامل را طی کند که متشکل از افرادی سالم، باارزش و پاک باشد. نکته مهم این است که همه افراد جامعه از کودکان تا بزرگسالان باید بیاموزند که تندرستی پدیده‌ای است که عوامل مختلفی در حفظ، بقا یا از بین رفتن آن دخالت دارند و تربیت بدنی عامل بسیار مهم و ارزنده‌ای است که می‌تواند به‌عنوان یک وسیله آموزش عملی به مفهوم واقعی، اعتقاد به تندرستی را در افراد ایجاد کند.

گرچه اینها هم اگر به‌صورت سالم و هدفدار برگزار بشوند، علاوه بر اینکه ساعاتی از وقت جوانان را به فعالیت‌های آموزشی در زمینه‌های فرهنگی، هنری، تربیتی، فنی و... اختصاص می‌دهند حتی باعث می‌شوند که این اوقات در واقع نقش زمان حضور در کلاس‌های رسمی را ایفا کنند؛ با این تفاوت که شخص در این زمان با میل و رضایت خاطر و علاقه خویش در کلاس‌های آموزشی حضور می‌یابد. به همین‌خاطر چون این فعالیت‌ها و زمان استفاده از آنها مطابق سلیقه و ذوق او هستند باعث افزایش ضریب یادگیری حرفه و آموزش می‌شوند.

البته باید تأکید کرد که مسئولان شهری باید با جدیت تمام از ایجاد بسترهای لازم برای بهبود شرایط حمایت کنند و موجب توسعه فضاهایی شوند که افراد در آن احساس رضایت خاطر و امنیت اجتماعی کنند. ضمن اینکه از تفریح‌گاه‌ها، تفرج‌گاه‌ها، پارک‌های جنگلی و... با همتی مضاعف و تلاشی دوچندان نگهداری شود.