مصطفی پور محمدی، عصر پنجشنبه در هماندیشی حجاب، مسئولیتها و اختیارات دولت اسلامی در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم، ازدواج موقت را راهکاری جدی برای حل بسیاری از معضلات اجتماعی عنوان کرده بود.
سخنان وزیر کشور سبب شد تا بسیاری از صاحبنظران در این باره اظهار نظر کنند.
سید حسین موسوی تبریزی، دبیر کل مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم معتقد است: مسئله ازدواج موقت بارها بوسیله مسئولین کشور مطرح شده اما هرگز با این پدیده به شکل واقعبینانه برخورد نشدهاست.
به گفته دبیر کل محققین و مدرسین حوزه علمیه قم ازدواج موقت بر اساس توافق پسر و دختر انجام میشود و به تعبیر برخی مراجع برای ازدواج موقت به اذن پدر نیز نیازی نیست.
به گزارش ایلنا وی یادآور شد: ازدواج موقت به معنی آشنا شدن دختر و پسر و عقد مختصری میان آنان است و شاید از این طریق بخشی از مشکلات جامعه حل شود، اما قطعاً ازدواج موقت راه حل تمام موارد فساد در جامعه نیست.
به گزارش ایسنا، مریم قنبری، فارغالتحصیل دانشگاه علامه، با بیان این که اگر صیغه به معنای توافق طرفینی و برابر باشد، کارکرد خوبی دارد، اظهار داشت: جوانانی که با مشکلات اقتصادی روبهرو بوده و نیز در رفع نیازهای جنسی خود به دلیل تاخیر در ازدواج با مشکل مواجهند، و یا آن دسته از جوانانی که اساسا به دلایلی تمایلی به ازدواج دائم ندارند، میتوانند از این راهکار استفاده کنند.
وی برخی ازدواجهای دائم را به دلیل فاصلهگیری از اصول انسانی و تقویت رویکرد مادی آن، به تجارت پیچیده تشبیه کرد و گفت: دست کم در ازدواج موقت جوانانی که به هر دلیل خواهان ازدواج دائم نیستند، این مشکلات کمتر بوده، استقلال زن در آن بیشتر رعایت میشود و حتی پتانسیل استقلال اقتصادی زن به دلیل وابسته نبودن به مرد، بیشتر تحقق مییابد؛ هرچند برخی ممکن است آن را به زیان زن بدانند.
وی برای حل یکطرفه بودن حق جدایی در ازدواج موقت پیشنهاد کرد: یا در صیغهنامهها یا از طرق دیگر، حق بذل مدت به دختران آموزش داده شود.
حسین فراستخواه، دانشجو، در این باره اظهار میکند: جدایی در ازدواج موقت اگر چه حق قانونی مرد تلقی شده اما دو طرف میتوانند بر سر مدت عقد برخلاف عقد دائم توافق کنند. از سویی دیگر به دلیل آن که مرد موظف به پرداخت نفقه نیست،تسلط مالی بر زن ندارد، به همین دلیل در این ساختار حقوق زن کمتر در معرض آسیب قرار میگیرد.
در همین حال مدیر کل سابق دفتر امور زنان وزارت کشور ترویج ازدواج موقت را واردکردن آسیب جدی به دختران کشور عنوان کرد.
فخرالسادات محتشمیپور گفت: طرح مسئله ازدواج موقت در کشور بیشترین لطمه به دختران جوان زده و آنان را با مشکلات زیادی روبرو میکند.
محتشمی پور با اشاره به اینکه طرح ازدواج موقت مشکلی از جوانان را حل نمیکند، بلکه بیشتر پایههای زندگیهای شکل گرفته را متزلزل میکند افزود: مشکلات جوانان تنها ازدواج موقت و رابطه با دختران جوان نیست؛ بلکه مهمترین مشکل آنان عدم توانایی برای تهیه مسکن و ازدواج است، ترویج این امر لطمات زیادی به بنیان خانواده زده و باعث ازهمگسیختگی خانوادهها میشود.
مدیرکل سابق دفتر امور زنان وزارت کشور گفت: در حالیکه این راهحلها عمقی و برطرف کننده عمیق مشکلات جوانان نیست، در واقع این کارها هیچ راهحل مناسبی برای رفع مشکلات جوانان نیست و جوانان بهانه و دستاویزی برای طرح چنین موضوعاتی هستند.
فاطمه آجرلو مخبر کمیسیون زنان مجلس در این زمینه میگوید: بسیاری از اصول اسلام به دلیل بد عمل کردن آن در اجتماع چهرهای مخدوش به خود گرفته که بحث ازدواج موقت نیز نمونهای دیگر است، در حالی که باید چنین بحثی با توجه به مقتضیات زمان مطرح شده و پس از قانونمند شدن اجرا شود.
آجرلو با بیان این که علما باید با توجه به مقتضیات زمان به این اصل اسلام ورود کرده و مجلس نیز در این زمینه اقدام کند، افزود: باید قانونگذاری شود تا در چارچوب قانون، مردان پس از ازدواج موقت تکلیفی را در قبال زنان این نوع ازدواجها داشته باشند.
فاطمه راکعی، نماینده سابق مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، نیز گفت: خانوادههای ایرانی به راحتی نمیپذیرند که دختران آنان ازدواج موقت کرده و سپس در این شرایط رها شوند، علاوه بر این مردان به راحتی شرایط ازدواج دائم دارند؛ اما دختران پس از ازدواج موقت قطعاً نمیتوانند ازدواج دائم داشته باشند.
نماینده سابق مجلس شورای اسلامی معتقد است؛ برای طرح مسائلی مانند ازدواج موقت باید با کارشناسان، حقوقدانان، روانشناسان و فعالان حوزه زنان مشورت کرده و به صورت کارشناسی شده به این مساله پرداخته شود چرا که این گونه تصمیمات برای جامعه و مخصوصاً نسل جوان که سازندگان آینده جامعه هستند، به آسانی امکانپذیر نیست.
نماینده سابق مجلس شورای اسلامی با انتقاد از عدم بهکارگیری نتایج تحقیقات گذشته، گفت: کسانی که واقعاً نگران وضعیت ازدواج جوانان هستند، میتوانند نتایج جلسات کارشناسان در دورههای قبلی را مطالعه کرده و همان نتایج را ادامه دهند.
راکعی یادآور شد: در دوره اصلاحات جلسات متعددی در این زمینه در وزارت کشور برگزار شده که هیچ استفادهای از نتایج این تحقیقات صورت نگرفته است.
یک حقوقدان نیز در این باره گفت: موضوع ازدواج موقت به شکلی که از سوی برخی مسئولان و برای رفع بخشی از مشکلات جامعه مطرح میشود، ترویج بیبند و باری برای افراد ثروتمند است.
نعمت احمدی، حقوقدان و وکیل دادگستری، با تاکید بر اینکه از نظر حقوقی، در فقه شیعه ازدواج موقت تنها برای زمان اضطرار موضوعیت دارد و نیازمند مجوز همسر نیز نیست افزود: بسیاری از افراد تنوعطلب میخواهند؛ زیر سایه اسلام و به بهانه اسلام زنان متعددی را بدون حق و حقوق در نظر گرفته شده، تملک کنند.
از سوی دیگرعضو هیأت رئیسه کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس، با بیان این که مطرح شدن بحث ازدواج موقت به معنای زن دوم گرفتن برای مردان متاهل نیست، گفت: ملاک، شرعی شدن روال موجود ارتباطات نامشروع در جامعه است.
سید محمدجعفر سادات موسوی درباره بحثهای مطرح شده در راستای ازدواج موقت، افزود: طرح چنین مسئلهای در جامعه بازتابهای متفاوتی دارد که عمدتاً بازتابها منفی است.
وی با بیان این که طرح ازدواج موقت برای دخترانی نیست که به طور مثال دانشجو یا فارغالتحصیل باشند و ازدواج موقت کنند، گفت: این افراد و حتی پسران برای آینده خود افقهای طلایی برای زندگی دارند و سوژه طرح فوق این افراد نیستند؛ بلکه بیشتر زنان بیسرپرست خانوار و افراد مطلقهای هستند که مشکلات اقتصادی دارند و این مشکلات آنان را در مقاطع سختی قرار میدهد.
به گفته او چنین طرحی برای کنترل مشکل اساسی فساد اخلاقی و گسترش توسعه فسادها در جامعه مطرح شده و بحث ازدواج موقت با توجه به این که جوانان ما زمینه بلوغ جنسی داشته و بلوغ اقتصادی برای تشکیل خانواده ندارند و برخی زنان نیز تمایل به پایبندی تشکیل خانواده و زندگی دائم ندارند، مطرح شده است چرا که مشکلات موجود سبب میشود تا ارتباطات غریزی طبیعی افراد به انحراف کشیده شده و تبعات آن ارتباطات غیرمشروع و وجود زنان خیابانی است.