در این بخشنامه روش‌های واردات در مقابل صادرات، پرداخت بدهی ارزی به اشخاص ثالث و بانک‌ها، فروش ارز به بانک‌ها و صرافی‌های دارای مجوز و سپرده‌گذاری ارزی نزد بانک‌ها راهکارهای بازگشت ارز حاصل از صادرات اعلام شده است. با پدرام سلطانی، نایب‌رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران گفت‌وگو کرده‌ایم.
- مصوبه اخیر دولت برای لغو پیمان‌سپاری ارزی تا چه حد منجر به بازگشت ارز حاصل از صادرات به کشور خواهد شد؟
مهم‌ترین نکته این است که در شرایطی فعلی که هنوز کاهشی در تحریم‌های نظام بانکی را شاهد نیستیم حتی درصورت تمایل صادرکنندگان برای ورود ارز به کشور نیز امکان انجام این کار وجود ندارد. بنابر این بازگشت ارز حاصل از صادرات به کشور عملا امکانپذیر نیست نه اینکه به خواست صادرکنندگان برای اجرا یا عدم‌اجرای این مصوبه بستگی داشته باشد.
نکته دیگر آن است که متأسفانه طی 2سال گذشته در نظام ارزی کشور اتفاقات نادرستی رخ داده و تلاش‌های صورت گرفته برای تک نرخی کردن ارز طی سال‌های81 و 82به حاشیه رفت. با این روند هنوز نرخ بازار آزاد و رسمی ارز فاصله دارد و بهتر است دولت برای شفاف‌سازی، حمایت و همراهی صادرکنندگان نسبت به اصلاح این موضوع و بازگرداندن ارز تک نرخی اقدام کند.
- آیا منوط‌کردن پرداخت جوایز صادراتی به بازگشت ارز قابل توجیه است؟
سیاستگذاری در مورد چگونگی پرداخت مشوق‌های صادراتی ازجمله اختیارات دولت است و دولت می‌تواند این موضوع را به بازگشت ارز حاصل از صادرات منوط کند و ایرادی برای این کار وجود ندارد. دولت می‌تواند برای ایجاد انگیزه ورود ارز حاصل از صادرات به چرخه تجاری چنین سیاست‌هایی را اتخاذ کند. با این روند صادرکنندگانی که در محاسبات خود برای دریافت این جوایز حساب کرده‌اند تلاش مضاعفی را برای برخورداری از این جوایز با بازگرداندن ارز حاصل از صادرات خواهند داشت و بقیه صادرکنندگان که انگیزه برای دریافت این جوایز ندارند به شیوه قبل عمل خواهند کرد.
- شروط 4گانه دولت برای بازگشت ارز حاصل از صادرات و برخورداری از مشوق‌های صادراتی تا چه حد قابلیت اجرایی دارد؟
شرط واردات کالا در قبال ارز حاصل از صادرات عملی و اجرایی است. در زمینه تسویه تعهدات ارزی نیز درصورتی که بانک مرکزی یا بانک‌های عامل حساب‌هایی را در خارج از کشور برای انجام این کار معرفی کنند، اجرایی خواهد بود اما درصورتی که مقصود از تعیین چنین پیش شرط‌هایی ورود ارز حاصل از صادرات به کشور باشد در شرایط فعلی و با توجه به محدودیت‌های نظام بانکی برای نقل و انتقال ارز به کشور، امکانپذیر نخواهد بود یا این کار به سختی مقدور است.
- براساس بخشنامه جدید دولت آیا نگرانی صادرکنندگان برای برخورداری از معافیت‌های مالیاتی مرتفع شده است؟
چنین استنباط می‌شود که با بخشنامه اخیر در مورد پیمان‌سپاری ارزی مشکل معافیت مالیاتی صادرکنندگان نیز برطرف شده است. چراکه در غیراین صورت دولت تصمیم خاصی در مورد رفع موانع و تسریع صادرات اتخاذ نکرده است. منتظر هستیم تا به دولت به صراحت لغو 2مصوبه قبلی پیمان‌سپاری و پرداخت مالیات توسط صادرکنندگان را اعلام کند. در مصوبه اخیر به صراحت این موضوع اعلام نشده اما معنای تلویحی لغو پیمان سپاری ارزی، برخورداری صادرکنندگان از معافیت‌های مالیاتی نیز خواهد بود.