شهردار تهران نیز بهعنوان رئیس بخش غرب آسیا و خاورمیانه سازمان شهرهای متحد و حکومتهای محلی و نایبرئیس مجمع شهرداران جهان در این گردهمایی حضور یافت و به سخنرانی پرداخت. در اجلاسی که در کنار مقبره مولانا جلاالدین محمد بلخی برگزار شد، شهردار تهران ضمن تجلیل از این اندیشمند بزرگ مشرقزمین مهمترین دستاورد این اجلاس را بهرهبردن از اندیشههای این ادیب بزرگ دانست.
شهردار تهران در مراسم آغاز بهکار رسمی اجلاس بخش غرب آسیا و خاورمیانه سازمان شهرهای متحد و حکومتهای محلی ضمن قدردانی از مهماننوازی شهرداری قونیه گفت که گزاف نیست اگر بگویم بین جایگاه شهرهای منطقه ما و شخصیت مولانا، نوعی همانندی وجود دارد. بهواقع شهرهای منطقهای که هماکنون اجلاس آن را برگزار میکنیم، از کهنترین و بزرگترین کانونهای فرهنگ و تمدن بشری بودهاند.
او گفت که مولانا خود به بسیاری از این شهرها متعلق بوده و از هریک خوشهای چیده است. جلالالدین در بلخزاده شد، در نیشابور به دیدار عطار نائل آمد، به سمرقند و بخارا رفت، در بغداد از سهروردی-عارفی از زنجان- درس گرفت، به زیارت مکه مشرف شد، در حلب و دمشق اقامت گزید و در این شهر از ابنعربی درس آموخت و سرانجام در قونیه رحل اقامت افکند.
رئیس بخش غرب آسیا و خاورمیانه سازمان شهرهای متحد و حکومتهای محلی از وجود مقبره مولانا در قونیه و دیگر بزرگانی که به مولانا دانش آموختهاند در شهرهای خاورمیانه و غرب آسیا سخن گفت و تأکید کرد: بهرغم اینکه هر یک از این شهرها اکنون در جغرافیای سیاسی جداگانهای قرار گرفته، اما همه در یک حوزه فرهنگی و تمدنی واقع هستند.
قالیباف در بخش دیگری از سخنانش از نیاز جهان به اندیشههای مولانا سخن گفت و افزود که من نیز همانند بسیاری از شما اعتقاد عمیق دارم که جهان امروز بیش از هر زمان دیگری تشنه و نیازمند افکار، اندیشههای عرفانی، پندها و اندرزهای اجتماعی و اخلاقی مولاناست. امروزه این علاقهمندی همهجانبه را به خوبی میتوان در استقبال روزافزون جهانیان از دیدگاههای مولانا بازشناسی کرد و عطر افکار بلند مولوی را از سراسر جهان استشمام کرد. بخش دیگری از سخنان قالیباف به «حکمرانی شهری» اختصاص داشت. او گفت که به تناسب رشد شهرنشینی و گسترش قلمرو و دامنۀ تأثیرگذاری شهرها در ابعاد جغرافیایی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، چالشهای پیش روی رهبران و مدیران شهری نیز بیشتر و پیچیدهتر میشود و مقوله حکمرانی شهری اهمیت و جایگاه بالاتر و تعیینکنندهتری پیدا میکند.
شهردار تهران تصریح کرد: انتظار میرود رهبران و مدیران شهری همزمان با فکرکردن و برنامهریزی برای پاسخگویی به نیازهای شدیداً فزاینده شهروندان و تأمین زیرساختها، خدمات و تسهیلات مورد نیاز شهرهایشان، در عرصههای محلی، ملی، منطقهای و بینالمللی با هدف تأمین منافع شهروندان و شهرهایشان و نیز برای تحقق صلح و توسعه پایدار جهانی تلاش کنند. نایبرئیس مجمع شهرداران جهان همچنین از چالشها و دغدغههای مهم شهرها سخن گفت.
او گفت که چالشهای بسیاری در سطح ملی، منطقهای و جهانی وجود دارد که نیازمند ورود فعالانه و صرف منابع، انرژی و زمان از سوی مدیران شهری و محلی است؛ چالشهایی همچون فقر، قحطی، گرسنگی و فقدان امنیت غذایی، جنگها، تجاوزات، منازعات و کشمکشهای میان دولتها، اقوام و قبایل، تخریب محیطزیست و تغییرات اقلیمی و آب و هوایی، تهدیدها و آسیبهای فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ناشی از فرایندهای جهانیشدن و جهانیسازی.
شهردار تهران تأکید کرد: از سوی دیگر با درک ضرورتها و زمینههای ظهور و توسعه روابط بینالملل و دیپلماسی شهری، در زمینههایی مانند تغییر روابط دولت - ملت و برتری دیدگاه تمرکززدایی بر تمرکزگرایی در صحنههای قدرت و روابط بینالملل، ورود بازیگران جدید در روابط بینالملل و دیپلماسی و کاهش نقش بلامنازع دولتهای ملی، شهریشدن، جهانیشدن، اطلاعاتیشدن و شبکهایشدن جوامع و کمرنگ شدن مرزهای جغرافیایی میان کشورها و نهایتاً بروز شهرهای جهانی و جهان شهرها، تحرک و نقشآفرینی مدیران و رهبران محلی و شهری در عرصه بینالملل نهتنها یک ضرورت است، بلکه میبایست بهعنوان یک خواسته و انتظار بجا از سوی دولتها بهعنوان بازیگران اصلی عرصه بینالملل و نیز شهروندان جهان، مورد تأکید قرار گیرد.
به گفته قالیباف بر این اساس در هر راهبرد و راهکار مؤثر برای توسعه پایدار شهری، بهویژه دستیابی به رونق و توسعه اقتصادی شهرها، ارتباط و همکاری میان مدیران شهری و محلی در سطح منطقهای و بینالمللی، یکی از ضروریترین عوامل است.آنگونه که او گفت، مدیریت شهری با درک این آرمانها و خواستههای شهروندان و شرایط جهانیشدن، در تلاش است از یک نهاد خدماتی به یک نهاد پویای فرهنگی و اجتماعی تبدیل شود که در این مسیر برنامهریزیهای متعددی را جهت تقویت هویت ملی و نقشآفرینی در فضای جهانی انجام داده و با ابتکار عمل ازجمله در مواردی به پیشرفتهای قابلتوجهی نائل شده است.
وی رویکرد گفتمانی به نظام برنامهریزی توسعه شهری (فراتر از برنامههای متداول توسعه شهری)، مدیریت محلهای (رویکرد محلهمحوری)، پیوست اجتماعی پروژههای محرک توسعهای، بهبود اقتصاد فرهنگ و کاربست پژوهشها و دانشافزایی در نظام مدیریت شهری را ازجمله این پیشرفتها دانست. تأکید نایبرئیس مجمع شهرداران جهان به تبادل نظر پیرامون آمادگی دولتهای محلی برای پیشگیری و مقابله با بحرانهای احتمالی ناشی از مخاطرات محیطی و انسانی بود. به گفته وی خوشبختانه تجربیات مفید تهران در این زمینه میتواند مبنای بحث کارشناسی ارزشمندی میان اعضای این تشکل باشد.
قالیباف آینده تهران را، در تعامل مثبت، سازنده و اثربخش با شهرهای UCLG-MEWA تعریف کرد. به همین منظور وی بر همگرایی شهرهای آسیایی در قالب مجمع شهرداران آسیایی -که در سال 2008پایهگذاری شد- و UCLG-MEWA تأکید کرد و گفت که معتقدم بهترین شیوه برای موفقیت و کاهش چالشها، همکاریهای منطقهای است. از اینرو توسعه همکاریهای منطقهای در دستور کار ما قرار دارد و در این زمینه، برگزاری نشستهای علمی - تخصصی مشترک با هدف تبادل تجربیات و پژوهشهای مشترک در پروژههای شهری، اساس رویکرد ما را تشکیل میدهد. پایان سخن شهردار تهران اما نگرشی مولویگونه داشت؛ او گفت که ما در این مسیر دست دوستی خود را به طرف تمامی شهرها، دولتها و ملتهایی که اعتقاد به همکاری در فضایی انسانی، دوستانه، عادلانه و به دور از تمامیتخواهی و یکجانبهگرایی دارند، دراز میکنیم و دوستی و همکاری با آنها را ارج مینهیم.
دیدار با هیأتهای شهری
شهردار تهران در جریان حضور در اجلاس بخش غرب آسیا و خاورمیانه سازمان شهرهای متحد و حکومتهای محلی که در قونیه ترکیه برگزار شد در فرصت کوتاه بین جلسات رسمی با برخی هیأتهای شهری حاضر در این اجلاس نیز دیدار و گفتوگو کرد.