این نوع بیمه شامل 3 شاخه اصلی بیمه فوت، ازکارافتادگی و بازنشستگی است که از طریق کارگزاری‌های بیمه صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان و روستاییان و عشایر انجام می‌شود، متقاضیان با مراجعه به این کارگزاری‌ها می‌توانند بر پایه درآمدی که دارند حق بیمه‌شان را پرداخت کنند تا تحت پوشش بیمه قرار بگیرند.
حمید کلانتری، مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر، در این‌باره توضیح داد: کسانی که می‌خواهند تحت پوشش بیمه روستایی قرار گیرند می‌توانند در 8 تا 10سطح درآمدی بین 150تا 400هزار تومان در‌ماه پرداخت کنند که 5 درصد این مبلغ را روستاییان و دو برابر آن را دولت پرداخت می‌کند. تمامی روستاییان فارغ از هر نوع شغلی که دارند می‌توانند بیمه اجتماعی شوند و از مزایای آن بهره‌مند شوند. این در حالی است که باید خاطرنشان کرد تعداد حرفه‌های مختلف روستاییان 300تا 400شغل مانند کشاورزی، زنبورداری و غیره است.
مشکلات ازکارافتادگی
در سال‌های گذشته یکی از عمده‌ترین مشکلاتی که بیمه‌شدگان صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر داشتند، در مورد مستمری ازکارافتادگی بود. تعداد زیادی از بیمه‌شدگان با اینکه پرونده پزشکی مبنی بر از کار افتادگی داشتند اما موفق به دریافت مستمری ازکارافتادگی از این صندوق نمی‌شدند. براساس گزارش‌هایی که در سال‌های گذشته به روزنامه همشهری رسیده این دسته از بیمه‌شدگان در انتظار تشکیل کمیسیون پزشکی بودند تا با رأی این کمیسیون بتوانند از خدمات مستمری صندوق بیمه استفاده کنند اما برخلاف آنچه بیمه‌شدگان انتظار داشتند کمیسیون پزشکی در سال‌های متوالی تشکیل جلسه نداده و بیمه‌شدگان را دچار مشکلات زیادی کرده بود.
اما حالا مدیرعامل جدید این صندوق که کمتر از یک‌ماه از سابقه کارش گذشته در این‌باره توضیح داده که چنانچه‌کسی از کار افتاده شده می‌تواند با مراجعه به کمیته‌های مربوطه از این نوع بیمه استفاده کند.
انتقاد به کمیته امداد
کمیته امداد از سال90 تاکنون حق بیمه افراد تحت پوشش خود را به صندوق بیمه کشاورزان روستاییان و عشایر پرداخت نکرده و سبب بروز مشکلاتی در این زمینه شده است. مدیرعامل این صندوق در توضیح مشکلاتی که کمیته امداد به‌وجود آورده گفت: کمیته امداد در سال 90فقط 5ماه حق بیمه مددجویانش را به صندوق پرداخت کرده و سال‌های 91و 92نیز اصلا حق بیمه‌ها را نپرداخته است این در حالی است که 150هزار نفر از مددجویان کمیته امداد تحت پوشش بیمه اجتماعی قرار گرفته‌اند و عدم‌پرداخت حق بیمه مشکلاتی را برای صندوق ایجاد کرده است.
بیمه اجتماعی چیست؟
بیمه اجتماعی به‌طور عام به مجموعه‌ای از خدمات گفته می‌شود که به‌منظور تأمین رفاه عمومی یا مواردی از آن به نفع عامه یا طبقات معینی از جامعه صورت می‌گیرد. این خدمات شامل اقدامات بهداشتی، سلامت، ازکارافتادگی، بازنشستگی و... است. اما آنچه در ایران به‌عنوان بیمه اجتماعی از آن یاد می‌شود، مجموعه‌ای از بیمه‌های بازنشستگی، از کار افتادگی و مستمری برای بازماندگان را شامل می‌شود و درمان، بهداشت و سلامت در آن جایی ندارد. صندوق بیمه کشاورزان، روستاییان و عشایر در سال 1383با مصوبه دولت شکل گرفت تا روستاییان و عشایر را در ازای دریافت حق بیمه از مزایای بیمه فوت، از کارافتادگی و بازنشستگی برخوردار کند.
سقف سنی بیمه بازنشستگی این صندوق در گذشته برای مردان 55 و برای زنان 50سال بود اما به‌دلیل مغایرت قانونی این موضوع، سقف سنی برداشته شد و تمامی روستاییان بالای 18سال می‌توانند از بیمه روستاییان و عشایر استفاده کنند و تحت پوشش این نوع بیمه اجتماعی در کشور درآیند. کسانی که 15سال حق بیمه پرداخت کرده و به سن 65سالگی می‌رسند می‌توانند از این بیمه استفاده کنند. افرادی که متقاضی استفاده از این نوع بیمه هستند در مرحله نخست‌باید برای ثبت نام به یکی از کارگزاری‌های این صندوق مراجعه کنند و پس از آن با وارد کردن کد ملی خود به 300037از وضعیت بیمه‌ای خود مطلع شده و پیگیری‌های لازم را در این خصوص انجام دهند.
به گفته مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر، در حال حاضر 14میلیون نفر در روستاهای کشور زندگی می‌کنند که می‌توانند تحت پوشش بیمه این صندوق قرار بگیرند 70درصد جمعیت روستاییان بالای 18سال است، اما از این تعداد یک‌میلیون و 80هزار نفر تحت پوشش بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر هستند و 17هزار خانوار از مستمری بازنشستگی و ازکارافتادگی استفاده می‌کنند.