در این‌باره و همچنین درباره سیاست خارجی ترکیه با اومیت یاردیم، سفیر ترکیه در تهران گفت‌وگو کردیم. او اعتقاد دارد که این سفر در تمامی ابعاد در روابط دوطرف صفحه جدیدی را باز خواهد کرد. سفیر ترکیه می‌گوید که سفر اردوغان به ایران پیام‌های مهمی برای جهان دارد.
- سفر مقام‌های ارشد ترکیه به تهران و ارتباطات 2کشور، در سال‌های اخیر کم شده بود. سفر نخست‌وزیر ترکیه را باید فصل جدیدی در روابط تهران و آنکارا دانست؟
مقام‌های مختلف ترکیه در طول ماه‌های گذشته به ایران آمده‌اند و 2کشور همواره ارتباط خود را حفظ کرده‌اند. ایران یکی از کشورهایی است که ما بیشترین رابطه و تماس را با آن داریم. در طول دوره سفارت من عبدالله گل، رئیس‌جمهور ترکیه به ایران سفر کرد و آقای اردوغان هم یک‌سال‌و‌نیم پیش به تهران و مشهد سفر داشت. سفر اخیر آقای اردوغان به تهران اما یکی از مهم‌ترین ملاقات‌هایی است که انجام می‌شود.
سفر نخست‌وزیر ترکیه پس از انتخاب آقای روحانی اما ملاقات مهمی است که طی آن قرار است مذاکرات مهمی درباره مسائل منطقه و روابط دوطرف صورت بگیرد. بر این باور هستم که علاوه بر اقتصاد و روابط تجاری این دیدار در تمامی سطوح در روابط دوطرف صفحه جدیدی را باز می‌کند. طی این سفر قرار است پیغام‌های بسیار مهمی نه‌تنها برای ایران و ترکیه بلکه برای کل دنیا داده شود. برای روابط دو‌جانبه در بسیار مهمی باز خواهد شد و یک‌بار دیگر قرار است که ما پایه و اساس روابط 2کشور را به دنیا نشان دهیم و مطرح کنیم.
- اینطور به‌نظر می‌رسید که به‌ویژه از زمان آغاز ناآرامی‌های سوریه، اختلاف‌هایی میان ایران و سوریه به‌وجود آمده است. این اختلاف‌ها و تفاوت دیدگاه‌ها حل و فصل خواهد شد؟
ترکیه و ایران چنان‌که نظرات‌شان در مورد برخی مسائل هم مشترک نباشد یا حتی همفکر هم نباشند 2کشوری هستند که می‌توانند روابط خود را ادامه داده و ارتباط خود را پیش ببرند. البته من فکر نمی‌کنم ایران و ترکیه درباره مسئله سوریه خیلی هم فکر و نظرشان متفاوت باشد. ایران و ترکیه از بازیگران مهم منطقه به‌ویژه درباره مسئله سوریه هستند. درباره هر کشوری مانند سوریه ممکن است ما اختلاف نظرهایی داشته باشیم و اما مهم این است که می‌توانیم نظرات خود را مطرح کنیم تا راه‌حلی را پیدا کنیم. ترکیه و ایران در گذشته، حال و آینده همیشه دیدگاه و عملکردشان درباره روابط دوطرف مثبت و پیشبردی بوده و خواهد بود.
- افزایش مبادلات تجاری دوطرف یکی از مهم‌ترین محورهای سفر آقای اردوغان است. قرار است همکاری‌های اقتصادی 2کشور در چه مسیری حرکت کند؟
قرار است مبادلات تجاری ترکیه و ایران در دوره جدید به ۳۰میلیارد دلار برسد. در 5-4 سال اخیر برای روابط تجاری 2کشور گام‌های مهمی برداشته شده است؛ به‌طور نمونه در ۴سال منتهی به سال۲۰۱۳، حجم مبادلات تجاری 2کشور ۵، ۱۰، ۱۵ و ۲۲ میلیارد دلار بوده است. متأسفانه در سال۲۰۱۳ حجم مبادلات کاهش داشت و به ۱۵ میلیارد دلار رسید. اگر بخواهیم به رقم ۳۰ میلیارد دلار برسیم در سال۲۰۱۴ باید کارهای بزرگی در زمینه مبادلات تجاری 2کشور انجام دهیم.
- درباره پرونده قضایی رسیدگی به فساد مالی که در ترکیه جریان دارد، آقای اردوغان سفیر آمریکا را به مداخله در امور داخلی این کشور متهم کرد. به‌نظرتان واشنگتن به‌دنبال دخالت در سیاست ترکیه است؟
سیاست داخلی ترکیه روزهای شلوغی را پشت‌سر‌می‌گذارد اما به‌نظر من این مسائل اتفاقاً کمک می‌کند که سیاست ترکیه قوی‌تر شود. هر چقدر هم به‌نظر برسد که مشکلات داخلی در ترکیه وجود دارد اما به‌نظرم در نهایت باعث می‌شود که دولت ما قوی‌تر از این قضیه بیرون بیاید و به اهداف خود برسد. به جز این چنانچه قرار باشد کشورهای خارجی دخالتی در سیاست داخلی ترکیه داشته باشند همیشه جواب لازم را از جانب ترکیه می‌گیرند. ترکیه هیچ وقت اجازه نمی‌دهد که سناریوی سیاستش را افراد دیگر بخواهند در دست بگیرند و بنویسند. ترکیه در سطح دنیا اهدافی دارد که می‌خواهد به آن برسد.
به‌عنوان مثال برای ۱۰ تا ۱۵ سال آینده ترکیه هدفش این است که به یکی از ۱۰ اقتصاد برتر دنیا تبدیل شود. خیلی از کشورها هستند که از این موفقیت‌ها ناراحت هستند و برایشان خوشایند نیست چون آنها به هر حال سیستم خاصی را برای خودشان در دنیا طراحی کرده و پیگیری می‌کنند. فکر می‌کنم پایه و اساس ناراحتی و مشکلاتی که کشورهای دیگر دارند این مسئله است. ترکیه به‌خاطر همین برای رسیدن به هدف‌های خود می‌جنگد. ما فکر می‌کنیم کسانی که جسور هستند، دولت‌هایی که حمایت ملت خود را دارند و کشورهایی که هدف دارند به خواست‌های خود می‌رسند.
- روز جمعه اما 2نفر از سفرای سابق آمریکا سرمقاله مشترکی در روزنامه واشنگتن پست نسبت به سیاست‌های رجب طیب اردوغان در داخل ترکیه هشدار دادند. آنها حتی به‌صورت تلویحی گفته‌اند نوعی دیکتاتوری در ترکیه در حال شکل گرفتن است. آیا این نشانه‌ای از تنش در رابطه آمریکا با ترکیه است؟
هر کسی هر چیزی می‌خواهد می‌تواند بنویسد یا هر فکری داشته باشد. ما ضرب‌المثلی در زبان ترکی داریم که می‌گوید کسی که گرسنه باشد در خواب و خیالش خودش را در یک گندمزار می‌بیند. همه رؤیاها و خواب‌ها اما در دنیا برآورده نمی‌شود. در حال حاضر ترکیه یکی از دمکراتیک‌ترین کشورهای دنیاست. در سیاست ترکیه احزاب مختلف حضور دارند و در رسانه‌ها هر کسی می‌تواند نظرات خود را بیان کند. احزاب می‌توانند به‌طور یکسان نظر خود را بیان کنند اما آخرین تصمیم‌گیری با مردم ترکیه است، حرفی که مردم بگویند انجام خواهد شد. در حال حاضر دولت ترکیه با رأی مردم در ۱۰سال اخیر در قدرت بوده است.
همانطور که گفتم در این مورد تنها تصمیم‌گیرنده مردم هستند که پای صندوق‌های رأی می‌روند. در دنیا خیلی از کشورها هستند که فکر می‌کنند مسائلی مانند دمکراسی و روشنفکری فقط مختص آنهاست و فقط در کشورهای آنها می‌تواند وجود داشته باشد. آنها نه فکر می‌کنند و نه باور می‌کنند که چنین مسائلی در کشورهای دیگر هم بتواند وجود داشته باشد. اما اگر آنها بیایند و کشورهای ایران و ترکیه را ببینند متوجه می‌شوند مسائل بسیاری وجود دارد که آنها باید الگوبرداری کنند و از آنها درس بگیرند.
من نمی‌گویم ما صددرصد بهترین کشور دنیا هستیم و قبول دارم که ما هم در مواردی نقاط ضعف داریم اما بر این باور هستم که مردم کشور ترکیه لیاقت بهترین‌ها را دارند و برای همین هم می‌جنگیم که به اهدافمان برسیم. در حال حاضر اگر در ترکیه مشکلی باشد مطبوعات داخلی و رسانه‌های بین‌المللی می‌توانند آن را به‌طور شفاف و واضح پوشش دهند.
نمی‌خواهم نام کشوری را ببرم اما در ماه‌های اخیر در یکی از کشورهای اروپایی مشکلات مردمی زیادی به‌وجود آمده و بارها حقوق‌بشر نقض شده است اما مطبوعات این کشورها حتی یک جمله هم نمی‌توانند درباره این مسائل بنویسند. این کشورها حق ندارند که درباره مسائل ترکیه نظر دهند. چون ما به مردم خودمان بیشتر از آنها اهمیت می‌دهیم و برایمان مهم هستند. من توصیه می‌کنم کشورهایی که می‌خواهند در ترکیه دیکتاتور پیدا کنند بهتر است در کشور خودشان دنبال آن بگردند.