محمود صلاحی*: اولین برنامه پنج‌ساله شهرداری تهران برمبنای طرح جامع جدید برای دوره زمانی ۱۳۹۲-۱۳۸۸ در تاریخ ۱۲/۰۳/۱۳۸۸ به تصویب اعضای محترم شورای اسلامی شهر تهران رسید و ۲سال بعد بر مبنای آن، نخستین برنامه عملیاتی میان‌مدت شهرداری تهران (۱۳۹۲-۱۳۹۰) تهیه شد.


در همین راستا و با توجه به نزدیک‌شدن به پایان دوره زمانی برنامه قبل و ابلاغ طرح تفصیلی یکپارچه جدید شهر تهران، تهیه برنامه پنج‌ساله جدید شهرداری تهران برای افق زمانی1397-1393 مطابق ماده 15 قانون نوسازی و عمران شهری و دستور شهردار محترم تهران با محوریت توسعه اجتماعی در دستور کار معاونت برنامه‌ریزی، توسعه شهری و امور شورای شهرداری تهران قرار گرفت. این برنامه با رویکردی جدید که درواقع تلفیقی از ویژگی‌های برنامه پنج‌ساله شهرداری و برنامه عملیاتی است تهیه شد. این برنامه بر مبنای چشم‌اندازها، اهداف، راهبردها، سیاست‌های اجرایی، طرح‌ها و پروژه‌ها تدوین شده و حلقه واسط بین طرح‌های بلندمدت جامع و تفصیلی شهر تهران و فعالیت‌های شهرداری تهران است. محوریت و رویکرد این برنامه‌، توسعه اجتماعی است. توسعه اجتماعی، به مثابه یک کل یکپارچه از توسعه در حوزه‌های مدیریتی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و زیست‌محیطی به شمار می‌رود و هدف اصلی آن ارتقای زندگی شهروندان در تمامی ابعاد وجودی انسان و نیازهای آنان است.

در رویکرد توسعه اجتماعی، تمام اهداف مدیریت شهری، انسانی و شهروندمدار می‌شود، به طوری که توسعه کالبدی، خدماتی و کارکردی شهر در تمام حوزه‌های مأموریتی شهرداری باید بتواند ضمن ارتقای کیفیت و رضایت از زندگی شهروندان، عدالت شهری را نیز محقق سازد. هدف این رویکرد تبدیل تهران به شهری دارای شهروند مسئول، مدیریت شهری پاسخگو و شهروندمدار و شهری است که در آن احساس خشنودی، رضایت، شکوفایی، کمال و تعالی فراهم است. تکیه بر تمام ظرفیت‌های نهادی شهر ازجمله ظرفیت‌های دولتی، سازمان‌های مردم نهاد، بنگاه‌های اقتصادی خصوصی و به طور کلی تمام اقشار اجتماعی و گروه‌های متشکل مردمی با محوریت مساجد، راهبرد اصلی توسعه اجتماعی شهر است.

مهم‌ترین اصول حاکم بر برنامه اصل توسعه فرهنگ دینی و ارزش‌های دفاع مقدس، اصل شهروندمداری، اصل مدیریت کارآمد و جهادی، اصل رعایت هویت اسلامی، ایرانی و انقلابی در معماری و شهرسازی، اصل عدالت‌محوری، توجه به حقوق شهروندی و کاهش نابرابری‌های جنوب و شمال شهر، اصل چابک‌سازی و برون‌سپاری و مدیریت کارفرمایی، اصل توجه به آرامش و نشاط جامعه، اصل مسئولیت همگانی و پاسخگویی چندجانبه و پذیرش نظارت همگانی، اصل توجه به کیفیت و سرعت در عمل با صرف هزینه بهینه، اصل توجه به تنوع‌های اجتماعی و فرهنگی در مدیریت شهری و اصل توجه به حفظ و پایداری محیط زیست است.

* معاون برنامه‌ریزی، توسعه شهری و امور شورای شهرد اری تهران